ILGIN MANEVRALARI(MUSTAFA KEMAL ATATÜRK VE ISMET İNÖNÜ)

KURTULUS SAVASINDA ILGIN MANEVRALARI

Kurtulus Savasinda cephe gerisinde olan Ilgin o yillarda büyük çapta askeri birliklerin karargah merkezi olmasi dolayisiyla, çok önemli tarihi olaylara sahne olmustur. 1922 yilinin 1 mart 21 agustos tarihleri arasinda Fahrettin Altay Pasa komutasindaki 15. 000 kisilik 5. süvari kolordusu Ilgin ilçesinde alti aya yakin bir zaman kalmis ve Ilgin halki bu zaman içinde Kolorduya elinden gelen her türlü yardimi seve, seve yapmistir.
Kisa bir süre sonra düsmanla karsilasacak Kolordunun taaruzdan önce uygun bir sahada tatbikat yapmasi gerekiyordu. Tatbikattan önce Sovyet Büyükelçisi Aralov Gazi Mustafa Kemal Atatürk'e söyle bir teklifte bulunur.Sakarya da gördük, siz Türkler Yunan'i yenebileceksiniz, fakat Bogazlar ve Istanbul'da bulunan Ingilizleri tek basina yenemezsiniz. Onun için siz Kocaeli ne dogru ilerlerken bizde Eregli ve Zonguldak a çikarma yapalim, iki koldan Istanbul'a yürüyelim ve beraber savasalim.
Bu beraber savasalimin nereye kadar gidecegini çok iyi bilen Atatürk Sovyet Büyükelçisi' ne Hele bir Yunan i yenelim seklinde bir karsilik vererek derhal Fahrettin Altay Pasa yi çagirtarak kendisine sunu sormustur. Sizin süvari Kolordunuzu Teftise gelirsek, kaç bin süvariyle geçit yapabilirsin pasa su cevabi verir. 7 ile 8 bin atliya resmi geçit yaptirabilirim Atatürk büyük bir memnunlukla tamam, 1 Nisanda Ilgin'da teftise hazir ol Pasam!. . .

ILGIN MANEVRALARINDA ORDU DENETLENIRKEN
Gerçekten Atatürk Sovyetlerin teklifinin amacini çok iyi degerlendirmis ve onlara Savas meydaninda askeri gücü hakkinda canli bir cevap ermek istemisti.O sirada düzenlenmis olan uygulamaya Atatürk, Sovyet Büyükelçisi Aralov'la, Azerbeycan Cumhuriyeti elçisi Abilof u ve her iki elçilik Atasemiliterliklerini de bu manevraya davet etmisti.

Kalabalik bir heyetle birlikte 1 nisan 1922 günü yaninda Cephe Komutani Inönü Diger bazi komutanlar askeri ve siyasi konuklariyla birlikte Ilgin ovasinda Ikmal ve Egitim isleriyle Büyük Taaruz'a hizla hazirlanmakta olan süvari Kolordusunu teftise geldi. Birinci, ikinci ve dördüncü süvari tümenlerinden kurulu süvari Kolordumuz kaplica yakinininda bulunan Koca Çayir da toplanmisti. Baskomutan Atatürk'ün emriyle geçit resmine baslandi. 7-8 bin süvarinin bir kisminin mizrakli bir kisminin yalin kiliç ve Allah, Allah sesleriyle savas nizaminda dörtnala geçisleri bir anda Ilgin ovasini mahser yerine çevirmisti. En basta Fahrettin Altay arkasindan generalleri ve kurmaylari geçtiler. 3 Tümen süvari askerinin Koca Çayirda tozu dumana katarak uzunca bir zaman süren muntazam ve hirsli geçisi Baskomutan Mustafa Kemal Atatürk'ü diger komutanlarimizi ne kadar heyecanlandirmis ve sevindirmis ise böyle bir tatbikati ilk seyreden Sovyet ve Azerbaycan diplomatlariyla Askeri ateseleri üzerinde müthis bir etki yapmistir.
Harekati inceleyen konuk Rus elçisi kahraman askerlerimizin temsili düsman birliklerine karsi yapmis olduklari hücumlardaki çeviklik ve cengaverlige hayran kalmis, Atatürk' e yaklasarak kulagina fisildar gibi Anladim Ekselens!. . Bu kahraman ordu karsisinda hiçbir kuvvet ayakta duramaz demistir. Süvari manevrasindan sonra Gazi Mustafa Kemal Atatürk konuklarla birlikte Aksehir'deki piyade birliklerimizin hazirlamis olduklari tatbikata gittiler.
Ilgin manevralarindan memnun kalan Atatürk manevra sirasinda çekilen resimlerde Belinde asili oldugu görülen gümüs kakmali kilici savasin kazanilmasindan sonra Fahrettin Altay Pasaya hediye etmistir. Daha sonralari Fahrettin Altay Pasa Evimde asili duran bu kilica baktikça süvari birliklerinin geçisi sirasinda Mustafa Kemal Atatürk'ün gözlerinde parlayan ümit isiklarini görür gibi oluyorum demistir.
ATATÜRK ILGIN GARINDAN HAREKET EDERKEN

21 Agustos 1922 gecesinde ilçemizden Afyon cephesine dogru harekete geçen 5. süvari kolordusu Baskumandan Mustafa Kemal Pasa' nin Aksehir de verdigi tarihi Büyük Taarruz kararindan sonra sanli ordumuzun saflarina katilarak cephenin yarilma sinda büyük rol oynamis, 9 Eylül 1922 diger birliklerle Izmir'e girerek düsmani denize dökmüslerdir.

ILGIN'DA KUVAYI MILLIYENIN KURULUSU
9. Ekim 1920 günü Ilgin ve Çigil isyanlarinin son bulmasindan sonra Ilgin halki kendi aralarinda milli bir dayanisma istegi duymus ve esraftan Ali Ispir baskanliginda Kuva-i Milliye resmi teskilati kurulmustur. Bu teskilatin kuva-i Milliye reisi Ali Ispir, Kuva-i Milliye Katibi Sükrü Afacan, üye Mustafa Üçekiz bu üç kisi disindaki kurucular tespit edilememistir. Kuva-i Milliye Ilgin Teskilati resmen kurulduktan sonra kasaba tellali vasitasi ile su ilani halka yapmistir.
Ey ahali; atiyla silahiyla Kuva-i Milliye Teskilati Ilgin Bölügüne kaydolmak isteyenler en kisa zamanda Ilgin Kuva-iMilliye Reisligine müracaat etsinler bu çagri üzerine Ilgin'dan 50 kisinin üzerinde Kuva-i milliye Teskilatina katilim olmustur.
Kaynak: ReformTürk http://www.reformturk.com/showthread.php?p=112729


Kaynaklar:
Beytullah Yildirim / Ilgin Arastirmalari

alıntıdır