Uyak (Kafiye)

Uyak (Kafiye)

Dize sonlarında ses bakımından benzeşen , anlam ve görev yönünden ayrı hece ve ses benzerliğidir.

Redif :

Dize sonlarında aynı anlam ve görevde olan ek ya da sözcüklerdir.

- Ecel tuzağını açamaz mısın ?
Açıpta içinden çıkamaz mısın ?

*Yapılarına göre uyaklar :

1)Yarım uyak : Dize sonlarındaki tek harf benzerliğidir.
- Kervan yürür peşi sıra düşemem
Yıldız akar uçsam da yetişemem

2)Tam uyak : Dize sonlarındaki iki harf benzerliğidir.
- Gel bakma kimseye hor
Halkı yorma kendini yor

3)Zengin uyak : Üç ya da daha çok harf benzerliğidir.
- Bin bahçeli beldemizi yad ellere bıraktık
Gölgesinde barınacak tek ağacım yok artık

4)Tunç uyak : Uyaklı sözcüklerden birinin, diğer sözcüğün içimde tümüyle yer almasıdır.
- Telli sazdır bunun adı
Ne ayet dinler ne kadı

5)Cinaslı uyak : Ses bakımından aynı , anlam yönünden farklı sözcüklerle yapılan uyaktır.
- Niçin kondun a bülbül
Kapımdaki asamaya
Ben yarimden ayrılmam
Götürseler asmaya


*Dizilişine göre uyaklar :

1)Düz uyak : Her iki dizenin kendi arasında ya da dörtlüğün ilk üç dizesinin ,kimi zamanda tümünün kendi aralarında uyaklanmasıdır: aa,bb;aaab,cccb;aaaa,bbbb

2)Çapraz uyak : Birinci dizeyle üçüncü , ikinci dizeyle dördüncü diizelerin birbiryleriyle uyaklanmasıdır: abab , cdcd

3)Sarmak uyak : birinci dizeyle dördüncünün , ikinci dizeyle üçüncünün uyaklanması : abba, cddc