Haydi Kızlar Okula!

[Mustafa Uyar]

Eğitim Hedefleri

Sosyal, psikolojik ve zihinsel gelişimin erken yaşlarda şekillenmesi nedeniyle, okulöncesi eğitim yaygınlaştırılacaktır (677).
Uzun vadede zorunlu temel eğitimin 12 yıla çıkarılması hedefi doğrultusunda gerekli altyapı hazırlanacaktır (678).
Eğitimin her kademesinde teknolojinin sağladığı imkanlardan özellikle bilgisayar teknolojisinden azami ölçüde yararlanılacak, uzaktan eğitim ve ileri teknolojileri kullanan yeni eğitim yöntemleri uygulamaya konulacaktır (679).
İlköğretimin ilerleyen sınıflarından başlanmak üzere, eğitimin her kademesinde Bilgisayar Destekli Rehberlik yoluyla öğrenciyi tanıma teknikleri ve yetenek ağırlıklı değerlendirmeye dayanan etkin bir yönlendirme sistemi geliştirilecektir (680).
Eğitim kurumlarının ihtiyacı olan öğretmen ve öğretim üyeliği cazip hale getirilerek nitelikli öğretmen ve öğretim üyesi yetiştirilecek, yurt düzeyinde dengeli dağılımı sağlanacak ve hizmet içi eğitimleri özlük haklarına yansıtılacaktır (681).
Eğitim kurumlarının başarı değerlendirmesi için toplam kalite yönetimini de dikkate alan performans ölçümüne dayalı bir model geliştirilecektir (683).
Eğitimin kalitesini doğrudan etkileyen fiziki altyapı, donanım, müfredat, öğretmen ve öğretim üyesi istihdamı açısından eğitim kurumlarının yeterli düzeye getirilebilmesi için finansman imkanları geliştirilecektir (684).
Eğitimin yaygınlaştırılmasında merkezi idarenin yanısıra mahalli idareler, gönüllü kuruluşlar ve özel sektörün katkısı sağlanacaktır (685).
Plan döneminde kalabalık sınıfların mevcudu düşürülecek ve ikili eğitim uygulaması azaltılacaktır (686).
Okul öncesi eğitim hizmeti veren kurumlar arasındaki farklılıkların giderilmesi için standartlar oluşturulacaktır. Okul öncesi eğitim döneminde toplum tabanlı eğitim verilebilmesi için yazılı, sözlü ve görüntülü eğitim programlarının yapımı özendirilecektir (688).
Ortaöğretim, okul türü yerine program türünü esas alan bir yapıya kavuşturulacak, meslek eğitimine geniş tabanlı bir temel eğitim programı ile başlanacaktır (690).
Örgün ve yaygın mesleki-teknik eğitime ağırlık verilecek, ortaöğretimde mesleki-teknik eğitimin payı artrılacak, mesleki-teknik eğitim programlarının meslek standartlarına dayalı olarak yapılması sağlanacak ve çalışma hayatı ile işlevsel işbirliği geliştirilecektir (691).
Toplumda hayat boyu öğrenme anlayışının benimsenmesini esas alan her türlü yaygın eğitim imkanı geliştirilecek; mahalli idarelerin, gönüllü kuruluşların ve özel sektörün bu konudaki faaliyetleri özendirilecektir (693).
Yükseköğretim bürokratik ve merkeziyetçi yapıdan kurtarılacak, sistemde rekabeti geliştirici düzenlemeler yapılacak, üniversitelerin idari, mali ve bilimsel özerklikleri güçlendirilecektir. Yükseköğretim Kurulu üst düzeyde uzun dönemli planlama ve koordinasyon işlevini yürütecek bir yapıya kavuşturulacaktır (694).
Yükseköğretime giriş sistemi, öğrencilerin ilgi ve yeteneklerine uygun programlara yerleştirilmesini sağlayacak ve fırsat eşitliğini bozmayacak şekilde yeniden düzenlenecektir (695).
Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi, kamu ve özel kesime yönelik üstleneceği sınavlarla ilgili olarak yeniden yapılandırılacaktır (696).
Yeni üniversite ve bağlı birimlerin kurulması objektif kriterlere ve geniş tabanlı bir karar alma sürecine bağlanacaktır (697).
Yükseköğretim kurumlarında finansman kaynakları geliştirilecek ve çeşitlendirilecek; etkin bir harç-burs-kredi sistemi kurularak ödeme gücüne bağlı olarak öğrencilerden alınan eğitime katkı paylarının yükseköğretimin finansmanında kaynaklardan biri haline gelmesi sağlanacaktır (698).

HERKES İÇİN EĞİTİM ULUSAL HEDEFLERİ

HEDEFLER

Herkese eğitim olanağı sunmak
Eğitimin kalitesini yükseltmek
BEKLENEN ÇIKTILAR

Eğitime % 100 erişim
En fazla 30 öğrenciden oluşan sınıflar
Yeni teknolojilerle ve aktif öğrenme yöntemleriyle uyumlu temel malzemeler
Yetişkin okumaz – yazmazlığının tamamen giderilmesi
OKUL ÖNCESİ EĞİTİM - AMAÇLAR

Okul öncesi eğitimi yaygınlaştırmak
Okul öncesi eğitim programlarının kalitesini yükseltmek
Sosyo-ekonomik dezavantajları olan çocuklara yönelmek
Çalışan annelerin çocuklarına gündüz bakım ve eğitim
olanağı sunmak
TEMEL EĞİTİM - AMAÇLAR

8 yıllık kesintisiz ilköğretimi yaygınlaştırmak
İlköğretimin kalitesini yükseltmek
Sistemi etkin kılmak

BİNYILIN KALKINMA HEDEFLERİ

1. Aşırı yoksulluk ve açlığın ortadan kaldırılması

Günde bir dolardan az kazanarak yaşayan insan oranının yarı yarıya azaltılması
Açlık çeken insanların oranının yarı yarıya azaltılması
2. Herkese ilkokul eğitimi sağlanması

Bütün erkek ve kız çocukların ilk öğretimi eksiksiz olarak tamamlamalarının sağlanması
3. Toplumal cinsiyet eşitliğinin geliştirilmesi ve kadınların güçlendirilmesi

İlk ve orta öğretimde toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin tercihen 2005 yılına, bütün düzeylerde ise 2015 yılına kadar giderilmesi
4. Çocuk ölümlerinin azaltılması

5 yaşından küçük çocuklar arasında ölüm oranlarının üçte iki oranında azaltılması
5. Anne sağlığının geliştirilmesi

6. HIV/AIDS, sıtma ve diğer hastalıklarla mücadele

7. Çevresel sürdürülebilirliğin sağlanması

8. Kalkınmaya yönelik küresel işbirliğinin geliştirilmesi


ÇOCUKLARA UYGUN BİR DÜNYA
BM GENEL KURULU
10 MAYIS 2002

a. Özellikle en güçsüz ve dezavantajlı konumda olanları gözetmek üzere, kız ve erkek çocukların erken dönem bakım eğitiminin iyileştirilmesi ve yaygınlaştırılması;

b. İlkokul çağında olup da okula gitmeyen çocuk sayısının yüzde 50 oranında azaltılması; net ilkokul kayıt oranının ya da iyi kaliteli alternatif ilköğretim programlarına katılımın 2010 yılına kadar en az yüzde 90 oranında artırılması;
Kaynak: ReformTürk http://www.reformturk.com/belirli-gun-ve-haftalar/34617-haydi-kizlar-okula-post71944.html

c. İlk ve orta öğretime katılımda kız ve erkek çocuklar arasındaki eşitsizliklerin 2005 yılına kadar ortadan kaldırılması; bu çerçevede kız çocukların kaliteli temel eğitime tam olarak katılıp istenen başarı düzeyine ulaşmalarının sağlanması;

d. Kaliteli eğitimin bütün yönleriyle geliştirilerek, çocukların ve gençlerin özellikle sayısal, okuma-yazma ve temel yaşam bilgileri ve becerileri alanında herkes tarafından kabul edilen ve ölçülebilir öğrenim başarısı göstergelerine ulaşmalarının sağlanması;

e. Bütün genç insanların öğrenme gereksinimlerinin, uygun öğrenme ve yaşam becerileri edinme programları aracılığıyla karşılanması;

f. Başta kadınlar olmak üzere yetişkinler arası okur-yazarlık oranlarının 2015 yılına kadar yüzde 50 oranında yükseltilmesi.

[Mustafa Uyar]

ÇOCUK HAKLARINA DAİR SÖZLEŞME

1. Taraf Devletler, çocuğun eğitim hakkını kabul ederler ve bu hakkın fırsat eşitliği temeli üzerinde tedricen gerçekleştirilmesi görüşüyle özellikle:
a) İlköğretimi herkes için zorunlu ve parasız hale getirirler;
b) Ortaöğretim sistemlerinin genel olduğu kadar mesleki nitelikte de olmak üzere çeşitli biçimlerde örgütlenmesini teşvik ederler ve bunların tüm çocuklara açık olmasını sağlarlar ve gerekli durumlarda mali yardım yapılması ve öğretimi parasız kılmak gibi uygun önlemleri alırlar;
c) Uygun bütün araçları kullanarak, yüksek öğretimi yetenekleri doğrultusunda herkese açık hale getirirler;
d) Eğitim ve meslek seçimine ilişkin bilgi ve rehberliği bütün çocuklar için elde edilir hale getirirler;
e) Okullarda düzenli biçimde devamın sağlanması ve okulu terk etme oranlarının düşürülmesi için önlem alırlar.

2. Taraf Devletler, okul disiplininin çocuğun insan olara taşıdığı saygınlıkla bağdaşır biçimde
ve bu sözleşmeye uygun olarak yürütülmesinin sağlanması amacıyla gerekli olan tüm
önlemleri alırlar.

3. Taraf devletler eğitim alanında, özellikle cehaletin ve okuma yazma bilmemenin dünyadan kaldırılmasına katkıda bulunmak ve çağdaş eğitim yöntemlerine ve bilimsel ve teknik bilgilere sahip olunmasını kolaylaştırmak amacıyla uluslararası işbirliğini güçlendirir ve teşvik ederler. Bu konuda, gelişmekte olan ülkelerin gereksinimleri özellikle göz önünde tutulur

1. Taraf devletler çocuk eğitiminin aşağıdaki amaçlara yönelik olmasını kabul ederler;

a) Çocuğun kişiliğinin, yeteneklerinin, zihinsel ve bedensel yeteneklerinin mümkün olduğunca geliştirilmesi;

b) İnsan haklarına ve temel özgürlüklere, Birleşmiş Milletler Andlaşmasında benimsenen ilkelere saygısının geliştirilmesi;

c) Çocuğun ana-babasına, kültürel kimliğine, dil ve değerlerine,çocuğun yaşadığı veya geldiği menşe ülkenin ulusal değerlerine ve kendisininkinden farklı uygarlıklara saygısının geliştirilmesi;

d) Çocuğun anlayışı, barış, hoşgörü, cinsler arası eşitlik ve ister etnik, ister ulusal, ister dini gruplardan, isterse yerli halktan olsun, tüm insanlar arasında dostluk ruhuyla, özgür bir toplumda, yaşantıyı, sorumlulukla üstlenecek şekilde hazırlanması;

e) Doğal çevreye saygısının geliştirilmesi,

2. Bu maddenin veya 28’inci maddenin hiçbir hükmü gerçek ve tüzel kişilerin öğretim kurumları kurmak ve yönetmek özgürlüğüne, bu maddenin birinci fıkrasında belirtilen ilkelere saygı gösterilmesi ve bu kurumlarda yapılan eğitimin Devlet tarafından konulmuş olan asgari kurallara uygun olması koşuluyla, aykırı sayılacak biçimde yorumlanmayacaktır.

[Mustafa Uyar]

UNICEF - Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu

UNICEF hemen hemen 60 yıldır, 158 ülkede 7.000’den fazla personeli ile çocuklar için yapılan çalışmaların lideri durumundadır.

Amacı:


Tek tek her bir çocuğun her türlü hakkından tam anlamıyla yararlandığı bir dünyanın oluşturulacağı
Her çocuğun onurlu, güvenli ve kendini gerçekleştirebileceği
Yoksul ülkelerde en fazla dezavantajda olan çocukların özel olarak korunmalarının sağlanacağı
Çocuklara Uygun Bir Dünya yaratılmasına katkıda bulunmaktır.

Görevi:

UNICEF, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu tarafından çocuk haklarının korunması adına tanıtım ve savunu çalışmaları yapmak, çocukların temel gereksinimlerinin karşılanmasına yardımcı olmak ve çocukların potansiyellerini eksiksiz biçimde gerçekleştirmek için fırsatlar yaratmak üzere görevlendirilmiş bir kuruluştur.

UNICEF, siyasal kararlılığı ve maddi kaynakları harekete geçirerek, başta gelişmekte olanlar olmak üzere ülkelerin kapasitelerini geliştirmelerine, böylece çocuklara “Birinci Önceliği” tanıyıp gerek onlara gerekse ailelerine gerekli hizmetleri sağlayabilecek duruma gelmelerine yardımcı olmaktadır.

UNICEF’in 2001-2005 Çocuklarla İlgili Küresel Öncelikleri

Kız Çocuklarının Eğitimi
Erken Çocukluk Gelişimi
Bağışıklama
HIV/AIDS virüsünün yayılmasını durdurmak
Çocukların şiddetten, sömürüden, istismar ve ayrımcılıktan korunmaları
UNICEF Türkiye

UNICEF ile Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti, çocuklara yönelik projeler ve hizmetlerin bu kesimin gereksinimlerine yanıt vermesini sağlamak için ortak çaba içindedir. Bu çalışmalarda gözetilen nokta, çocukların yaşamının, büyümelerinin, psiko–sosyal ve bilişsel gelişimlerinin birbiriyle ilişkili ve birbirine bağımlı olduğudur.

UNICEF Türkiye’deki etkinliklerini 1951 yılından bu yana sürdürmektedir. UNICEF bu dönem içinde çocuk haklarının korunması amacıyla tanıtım–savunu görevleri üstlenmiş, çocukların temel gereksinimlerinin karşılanmasına yardımcı olmuş, her çocuğun potansiyelini eksiksiz biçimde gerçekleştirebilmesi için çeşitli fırsatlar yaratmaya çalışmıştır.

Haydi Kızlar Okula! Kız Çocuklarının Okullulaşmasına Destek Kampanyası

Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti-UNICEF 2001-2005 Ana Uygulama Planı kapsamında Milli Eğitim Bakanlığı ile UNICEF arasında imzalanan protokol gereği UNICEF kampanyaya teknik destek sağlamaktadır.(Eğitim, materyal, ekipman, uzmanlık desteği)

UNICEF'in kampanya dahilindeki katkıları özetle şöyledir;


Kampanyanın tasarlanması, planlanması ve ön hazırlıklarının yapılmasına mali ve teknik destek vermek,
Kampanya materyallerinin hazırlanmasına katkı vermek,
Kampanyanın medya ilişkilerine yönelik çalışmalar yapmak,
Milli Eğitim Bakanlığı ile birlikte yerel düzeyde kampanyayı izleme ve güçlendirmeye yönelik çalışmalar yapmak,
Kampanya tanıtım ve eğitim materyalleri, kapasite geliştirme eğitimleri gibi konulara yönelik mali destek sağlamak ve ek fon yaratmak,
Kampanyanın uluslararası ölçekte tanıtımı ve savunusunu yapmak.
Eğitim

UNICEF, Milli Eğitim Bakanlığı Özel Eğitim, Rehberlik ve Danışma Hizmetleri Genel Müdürlüğü’ne 33 ilden ilköğretim kurumlarında görev yapan 330 psikolojik danışmanın (rehber öğretmen), okula gitmeyen kız çocukların okula döndürülmesi ve okula uyum sağlama konularında bilgi ve becerilerini artırmak, eğitim ve dokümantasyon sağlamak, bu danışmanlar aracılığı ile ailelere, ilköğretim öğretmenlerine, kamu personeline ve gönüllülere yönelik eğitsel açıdan bilgilendirme ve rehberlik anlayışını kazandırmak amacıyla eğitim seminerlerinin düzenlenmesine materyal, ekipman, uzmanlık ve finansman desteği vermiştir. (eğitim kitaplarının ve broşürlerin geliştirilmesi, basılması, çoğaltılması, dağıtımı, toplantı giderlerinin karşılanması, izleme ve değerlendirmenin yapılması gibi)
Bunun dışında tüm il danışmanları ve kampanya koordinatörlerine üç günlük bir eğitim verilmiştir. Eğitimin içeriği, kampanyada izlenmesi gereken aşamalar, iletişim becerileri ve kampanyayı destekleyebilecek diğer çalışmaların tanıtımı gibi konulardan oluşturulmuştur. UNICEF eğitimin planlanması ve organizasyonunda aktif rol oynamıştır.

Tanıtım

Uygulayıcılar için görsel malzeme, afiş, broşür, rozet ve video gibi tanıtım materyalleri hazırlanmış, çoğaltılmış ve illere dağıtılmıştır.

Yazılı, görsel ve elektronik medya Haydi Kızlar Okula! kampanyası için ülke genelinde ve yerel düzeyde harekete geçirilmiş, böylece kamuoyunun duyarlılaştırılması yolunda çok önemli adımlar atılmıştır.

Ünlüler ve toplumca tanınmış kişilerle TV spotları hazırlanmıştır. Bu spotlarda Milli Eğitim Bakanı, Diyanet İşleri Başkanı ve Başbakan bizzat yer almışlardır. Bu da, en üst düzey karar vericilerin kampanya hedeflerine yönelik kararlılıklarının bir göstergesi olmuştur.

UNICEF’in Türkçe ve İngilizce olarak yayınlanan üç aylık bülteni ‘Evet Deyin’ Haydi Kızlar Okula! Kampanyası ile ilgili gelişmeleri düzenli olarak aktarmaktadır. Bültenin üç sayısı bütünüyle kampanyaya ayrılmıştır.

Kamuoyunun duyarlılaştırılması için ülke genelinde yayın yapan ATV kampanya ile ilgili TV spotu geliştirmiş ve yoğun izleme kuşaklarında haberler yayınlamıştır. Ayrıca tanıtım çalışmalarına ulusal ve yerel basın hem hazırladıkları haberler hem de TV spotlarının gösterilmesi yoluyla büyük destek vermiştir.

Bir çok basın personeli kendi illerinde kampanyanın savunuluğunun yanı sıra MEB ve UNICEF yetkililerinin katıldıkları saha gözlem gezilerine veya il kampanya çalışanlarının ev ziyaretlerine şahsen katılmışlardır.

Savunu

İstanbul’daki STK’larla kampanyaya olası desteklerini tanımlamak amacıyla bir çalışma toplantısı yapılmıştır.

MEB ve İçişleri Bakanlığı’nın liderliğinde proje illerinin valilerine, sorumlu vali yardımcılarına ve il milli eğitim müdürlerine yönelik bir tanıtım toplantısı yapılmıştır. Toplantı sonucunda valiler ortak bir bildirge ile kampanyaya desteklerini açıklamışlardır.

Amaçların ve hedeflerin, bütün taraflarca üstlenilecek rollerin ve sorumlulukların net tanımlandığı sektörler arası bir eylem planının geliştirilmesi, etkili bir uygulama için önemli bir araç olmuştur.
Kaynak: ReformTürk http://www.reformturk.com/belirli-gun-ve-haftalar/34617-haydi-kizlar-okula-post71946.html

İzleme ve Değerlendirme (Uzmanlık)

Kampanyanın il düzeyinde uygulamalarına yardımcı olmak amacıyla UNICEF’de 2 saha sorumlusu çalışmaktadır. Saha sorumluları il ziyaretlerinde izleme ve değerlendirme dışında uzmanlık desteği ve savunu çalışmaları da yapmaktadırlar.

Ayrıca, UNICEF ve MEB yetkilileri gelişmeleri izlemek ve kampanyaya sahada ivme kazandırmak amacıyla Kampanya Yürütme Kurulları ile toplanmak üzere il izleme ziyaretleri yapmıştır.

2004 Aralık ayında MEB ve UNICEF yetkilileri bütün kampanya illerini kapsayacak şekilde Bölgesel Değerlendirme Toplantıları düzenlemişlerdir. Toplantının planlama, işleyiş ve organizasyonunda UNICEF yine aktif rol almıştır. Toplantının çıktısı olan raporlar illerden istenmiş ve gerekli takip sonucu ulaşılan raporlar UNICEF saha sorumluları tarafından değerlendirip MEB yetkililerinin değerlendirmesine sunulmuştur.

Finansman

UNICEF düzenli kaynağından kampanya için 2003-2004 yıllarında toplam 700.000$ ayırmıştır.

UNICEF toplantı ve eğitim giderlerinin, merkez koordinasyon bürosu ekipman ve materyal ihtiyacının karşılanması veya materyal geliştirilmesi, basımı ve çoğaltılmasını için kampanyaya kendi kaynaklarından para tahsis etmek dışında dış kaynakların (özel sektor) harekete geçirilmesini de sağlamıştır.

Coca-Cola 250,000 dolar değerinde nakit katkısı sağlamıştır. İbrahim Etem Ulagay ilaç fabrikası yaklaşık 100.000 dolar değerinde eğitim ve iletişim materyali bastırıp dağıtmıştır. Prof. Dr. İhsan Doğramacı kişisel olarak 125,000 dolarlık yardımda bulunmuştur. GAMA A.Ş. prefabrik derslik temini için MEB’na 300.000$ bağışta bulunmuştur