ne olursunuz yapım ekleri ve özel isimler çıksın

Hatırlayalım : Canlı, cansız varlıkları ve zihnimizde canlandırabildiğimiz kavramların dilimizdeki karşılığı olan sözcüklere ad ( isim ) denir.

ADLAR ( İSİMLER )

• Canlı varlık adlarına beş örnek yazınız.

kelebek

• Cansız varlık adlarına beş örnek yazınız.

defter

• Duyularımızla algılayamadığımız kavram adlarına beş örnek yazınız.

sevgi

• Aşağıdaki tümcelerde geçen adları karşılarındaki kutulara yazınız.

Çok kitap okumalısınız.



Rüyamda kuşlar gibi uçuyordum.



Akıl yaşta değil, baştadır.



Ayşen, bir melek gibiydi.



Sevim, korku içinde koşmaya başladı.

• Aşağıdaki sözcüklerden canlılara verilen adları kırmızıya, cansızlara verilen adları maviye, zihnimizde canlandırabildiğimiz kavram adlarını sarıya boyayınız.

sabun

güvercin

uyku


demir

keman





sandalye

keçi

saygı

ağaç

karanfil





balık

ayakkabı

sincap

akıl

zeka





korku

meşe

sevgi

kamyon

yağmur





Hatırlayalım : Dünyada eşi ve benzeri olmayan tek bir varlığı hatırlatan sözlere özel ad denir. Özel adlar; insanlara, hayvanlara, şehirlere, devletlere, okullara, kurumlara kısacası benzeri olmayan tüm varlıklara verilir.
Özel adların ilk harfi büyük harfle yazılır. Özel adlara gelen ekler kesme işareti ile ayrılır. Ancak; özel adlara gelen -li , -ler , -siz , -ci , -gil ekleri kesme işareti ile ayrılmaz, bitişik yazılır.

ÖZEL ADLAR ÇALIŞMALARI

• Aşağıdaki özel adlara - li ekini getirerek cümlede kullanınız.

İzmir >>> İzmirli arkadaşlarım var.

Bursa >>> ……………………………………………………………………………………………………………

İstanbul >>> ……………………………………………………………………………………………………….

Sivas >>> ……………………………………………………………………………………………………………

• Aşağıdaki özel adlara -ler ekini getirerek cümlede kullanınız.

Gönül >>> Dün akşam Gönüller bize geldi.

Burak >>> …………………………………………………………………………………………………………..

Gamze >>> ………………………………………………………………………………………………………….

Kenan >>> ……………………………………………………………………………………………………………

• Aşağıdaki özel adlara -siz ekini getirerek cümlede kullanınız.

Sinan >>> Sinansız bir gezi düşünemiyorum.

Ankara >>> …………………………………………………………………………………………………………..

Hülya >>> ……………………………………………………………………………………………………………..

Atatürk >>> …………………………………………………………………………………………………………..

• Aşağıdaki özel adlara -gil ekini getirerek cümlede kullanınız.

Ayfer >>> Ayfergil denize gitmişler.

Okan >>> ………………………………………………………………………………………………………………

Tarık >>> ………………………………………………………………………………………………………………

Filiz >>> ……………………………………………………………………………………………………………….

• Aşağıdaki özel adlara -ı, -i, -u, -ü eklerinden uygun olanı getirerek cümlede kullanınız.

Konya >>> Ben Konya’yı hiç görmedim.

Samsun >>> ……………………………………………………………………………………………………………

Bilge >>> …………………………………………………………………………………………………………………

İngiltere >>> …………………………………………………………………………………………………………………

• Aşağıdaki özel adlara - de ekini getirerek cümlede kullanınız.

Rize >>> Rize’de çok kar yağmış.

Oğuz >>> ………………………………………………………………………………………………………………..

Trabzon >>> ……………………………………………………………………………………………………………..

Türkiye >>> ……………………………………………………………………………………………………………..

• Aşağıdaki özel adlara -den ekini getirerek cümlede kullanınız.

Denizli >>> Dayımlar Denizli’den bisiklet getirdi.

Malatya >>> ……………………………………………………………………………………………………………..

Orhan >>> ………………………………………………………………………………………………………………..

Çin >>> …………………………………………………………………………………………………………………….

• Aşağıdaki özel adlara -e ekini getirerek cümlede kullanınız.

Van >>> Bu akşam Van’a gidiyoruz.

Simge >>> …………………………………………………………………………………………………………………

Japonya >>> ……………………………………………………………………………………………………………..

İzmir >>> ………………………………………………………………………………………………………………….

• Aşağıdaki cümlelerde geçen özel adlardan yazım yanlışı olanların altını çiziniz.

Her zaman Giresun’a gitmek istemişimdir.

Annem, ayla ve bana kek getirdi.

Yarın bize Suna’gil gelecek.

Okul gezisi için Konya’ya ve Nevşehire gitmek istiyoruz.

Dayımlara ingiltereden misafir geldi.

Babam, Kemalsiz oyun oynamaz.

Benim istanbullu mektup arkadaşım var.

Japonyadan gelen turistler tarihi eserlerimizi çok beğendiler.

Hatırlayalım : Aynı türden olan varlıkları anlatmaya yarayan adlara tür adları diyoruz.

TÜR ( CİNS ) ADLAR ÇALIŞMALARI

• Aşağıda aynı türden adlardan birer örnek yazılmıştır. Beşer ad da siz yazınız.

Akraba adları >>> dayı - ……………………………………………………………………………………………..

Giyecek adları >>> gömlek - ………………………………………………………………………………………….

Yiyecek adları >>> reçel - ……………………………………………………………………………………………..

İçecek adları >>> süt - ………………………………………………………………………………………………….

Sebze adları >>> kabak - ……………………………………………………………………………………………….

Meyve adları >>> kiraz - …………………………………………………………………………………………………

Ağaç adları >>> çınar - …………………………………………………………………………………………………..

Hayvan adları >>> kedi - ………………………………………………………………………………………………..

Eşya adları >>> koltuk - …………………………………………………………………………………………………..

Taşıt adları >>> otomobil - ………………………………………………………………………………………………

Gün adları >>> salı - ………………………………………………………………………………………………………

Ay adları >>> nisan - …………………………………………………………………………………………………….

• Aşağıdaki tümcelerde geçen tür adlarını karşılarındaki kutulara yazınız.

kitap – defter


Bora kitap ve defterini kapladı.



Mehmet kahvaltıda süt içti, peynir yedi.



Her çarşamba Selma halıları siler.



Çocuk sokakta top oynuyor.



Caddede kamyonla minibüs çarpıştı.



İzmir’de nisan ayında hava güzel olur.





Ağaçtaki sakalar çok güzel ötüyor.



Elifgil pazardan kayısı ve şeftali aldı.

Teyzem fasulye yemeği pişirmiş.



TEKİL – ÇOĞUL ADLAR ÇALIŞMALARI
Aşağıdaki sözcüklerden tekil adları maviye, çoğul adları kırmızıya boyayınız.


çoraplar

bahçe

bardak

yolcular






ekmekler

telefon

ağaçlar

öğrenci







sorular

tepsiler

resim

gözler

• Aşağıdaki tekil adları çoğul yaparak cümlede kullanınız.

sinek >>> Yaz gelince sinekler çoğalır.

sıra >>> ……………………………………………………………………………………………………………..

bıçak >>> …………………………………………………………………………………………………………..

güvercin >>> ………………………………………………………………………………………………………

cevap >>> …………………………………………………………………………………………………………

çiçek >>> …………………………………………………………………………………………………………..

şarkı >>> ……………………………………………………………………………………………………………

• Aşağıdaki çoğul adları tekil yaparak cümlede kullanınız.

çocuklar >>> Şu çocuk derslerine çok çalışıyor.

şehirler >>> …………………………………………………………………………………………………………

öğretmenler >>> …………………………………………………………………………………………………..

kuşlar >>> …………………………………………………………………………………………………………….
Kaynak: ReformTürk http://www.reformturk.com/3-sinif-etkinlikler/55235-pasifik-yayincilik-3-sinif-interaktif-cdsi.html#post113053

askerler >>> …………………………………………………………………………………………………………..

yemekler >>> ………………………………………………………………………………………………………..

masallar >>> ………………………………………………………………………………………………………….

• Aşağıdaki sözcüklerin özelliklerini karşılarına işaretleyiniz.

ADLAR

Tekil ad

Çoğul ad

Özel ad

Tür adı

çam

X



X

silgiler





pencere





Muğla





Esralar





koyun





güller

Kaynak: ReformTürk http://www.reformturk.com/3-sinif-etkinlikler/55235-pasifik-yayincilik-3-sinif-interaktif-cdsi.html#post113054




Fransa





böcekler





Ahmetler





çay





mektuplar





Ezgi





uçak





fındıklar





Amasya





nehir





menekşeler





Türkiye





dişler





küpe





Serdar








İZCİ MARŞI

Yollar uzun, dikenli, taşlı olsa da
Bastığın yer üzüntülerle dolsa da
Sel, çığ, ateş önünde her ne olsa da
İzci gülerek yürür.
Haydi, haydi, haydi izci.
Haydi, haydi, haydi izci.
Şarkı söyle neşelen.





Türküz, Atatürkçüyüz,
Özgürüz yerden göğe.
Besbelli bu topraklar, denizler, gökler bizim.
Yeniden kuracağız dağı, taşı, ovayı,
Çağdaş uygarlık diye çarpan
Bu yürek bizim.
Yukarıdaki marşta geçen tekil adları yazınız.



Yukarıdaki marşta geçen çoğul adları yazınız.



Yukarıdaki marşta geçen, yapım eki almış sözcükleri ( türemiş sözcükleri) yazınız.






Adı – soyadı :………………………………………………………………….. ……/……/………..
Sınıfı :…………. No :………………
Doğru cevap :………..
Yanlış cevap :………..
Puan :…………………..

TÜRKÇE TEST

Bizim Pamuk, bugün yarın doğum yapacak. Aile halkı merak içindeyiz. Baba, siyah bir tavşan.
Biz ona Arap deriz. Anne ise beyaz bir tavşan. Acaba yavru tavşanlar nasıl doğacak? Babaları gibi iri mi? Yoksa anneleri gibi uzun tüylü mü olacaklar ?


İlk 5 soruyu yukarıdaki paragrafa göre yanıtlayınız.

1.) Hangi hayvan doğum yapacak ?
A.) kedi B.) tavşan C.) köpek

2.) Aile halkı niçin merak içindeymiş ?
A.) Kaç tane yavru doğacak diye. B.) Baba tavşan ne yapacak diye.
C.) Yavrular, babaya mı yoksa anneye mi benzeyecek diye.

3.) Anne tavşanın adı neymiş ?
A.) Pamuk B.) Arap C.) Beyaz

4.) Paragrafta kaç tane özel isim geçmektedir ?
A.) 3 B.) 2 C.) 1

5.) Paragrafta kaç tane çoğul ad geçmektedir ?
A.) 3 B.) 4 C.) 5

6.) Aşağıdakilerden hangisi özel addır ?
A.) Şehir B.) Edirne C.) İnsan

7.) “ Vedat, top oynarken düşüp yaralandı.” Cümlesinde geçen tür adı hangisidir?
A.) Vedat B.) oynarken C.) top

8.) “ Eda, köpeği Karabaş’ı da Ankara’ ya götürmüş.” Cümlesindeki özel adların tamamı hangi seçenekte doğru verilmiştir?
A.) Eda, Karabaş, Ankara B.) Eda, Köpek, Karabaş C.) Eda, Köpek, Ankara

9.) “ kelebekler ” sözcüğü için aşağıdakilerden hangisi yanlıştır ?
A.) çoğul ad B.) tür adı C.) özel ad

10.) “ Ayça’nın ve Gonca’nın kitapları Esma’larda kalmış.” Cümlesinde hangi özel adın yazımı yanlıştır?
A.) Gonca’nın B.) Esma’larda C.) Ayça’nın

11.) “ Dağlar” sözcüğünün özellikleri hangi seçenekte doğru verilmiştir ?
A.) tür adı – çoğul ad B.) tür adı – tekil ad C.) özel ad – çoğul ad

12.) “ Uludağ – balık – Şenay ” isimleri ile ilgili hangi seçenekte doğru bilgi verilmiştir ?
A.) özel ad – tür adı – tür adı B.) özel ad – tür adı – özel ad C.) tür adı – tür adı – özel ad



13.) Aşağıdakilerden hangisi tekil addır ?
A.) yapraklar B.) bulut C.) böcekler

14.) Aşağıdaki cümlelerin hangisinde özel ad vardır ?
A.) Annem, bize yumurtalı ekmek yaptı. B.) Askerler vatanımızı koruyorlar.
C.) Bugün İzmirli arkadaşıma mektup yazdım.

15.) Aşağıdaki cümlelerin hangisinde çoğul ad vardır ?
A.) Caddede top oynamak tehlikelidir. B.) Öğrenciler, okul kurallarına uymalıdır.
C.) Anne ve babamıza saygılı olmalıyız.

16.) Aşağıdaki hangi cümlede özel adın yazılışı yanlıştır ?
A.) Okan’gil tatile gitti. B.) Yasemin’in kardeşi çok tatlı. C.) Atatürk’ü çok seviyoruz.

17.) Hangi cümlede yapım eki almış sözcük vardır ?
A.) Kitap ve defterlerimizi kaplayalım. B.) Sıramızın üzerini çizmeyelim.
C.) Sınıf kitaplığını temiz kullanalım.

18.) “ Hayat ” sözcüğünün eş anlamlısı hangi cümlede geçmektedir ?
A.) Rüyamda ölü kuşlar gördüm. B.) Yaşam boyu spor yapmak gerekir.
C.) Hayat Bilgisi dersinde konu anlattım.

19.) “ Uzak” sözcüğünün zıt (karşıt) anlamlısı hangi cümlede geçmektedir ?
A.) Köyümüze ırak bir yerdeydik. B.) Arabalar yavaş yavaş geçtiler.
C.) Okulum, evimize çok yakındır.

20.) Hangi cümlenin sonuna konulan noktalama işareti yanlıştır ?
A.) Ne yapacağımı bilmiyorum.
B.) Ne zaman sinemaya gideceksiniz ?
C.) Neden kitabını getirmedin.