Vitaminleri doğru kullanıyor musunuz?
Vitaminler vücut sağlığının ve dengesinin korunmasında önemli bir rol oynuyor. Prof. Dr. Metin Özata, doğru dozda alınmayan vitaminlerin zararlı olabileceğini söylüyor.....
Prof. Dr. Metin Özata, 'Vitamin, Mineral ve Bitkisel Ürün Rehberi' adlı kitabında; sağlıklı beslenme ve yaşama hakkında bilgiler veriyor. Özata, vitaminlerin sağlığımız üzerindeki rolü hakkındaki sorularımızı yanıtladı:
* Vitamin kilo aldırır mı?
Vitamin ve minerallerin hiç kalorisi yoktur, bu yüzden de kilo aldırmazlar.
* Vitaminleri ne şekilde kullanmak gerekir?
Amerikan Diyetisyenler Derneği'nin tavsiyesine göre;
* Folik Asit: Hamilelik döneminde her gün 400 mikro gram alınmalı. Bu; bebeğin sakat doğma riskini azaltır.
* B 12 vitamini: Atrofik Gastrit hastalığı olanlar ile 50 yaşından büyüklerin yüzde 30'unda ihtiyaç olabilir.
* Kalsiyum: 9-18 yaş arası bin 300 mg/gün, 19-50 yaş arası bin mg/gün, 51 yaş üzeri bin 200 mg/gün alınmalıdır.
* D vitamini: Yaşlılar ve menopoz sonrasında kadınlar kullanmalıdır.
* B12, D vitamini ve kalsiyum: Vejetaryenlere verilmeli.
* Demir: Gebelik döneminde mutlaka alınmalı.
* Vitamin kullanılırken nelere dikkat etmek gerekir?
* İlacın etiketini ve prospektüsünü okuyarak, içindeki maddelerin ve vitaminlerin ölçüsünü gözden geçirin.
* Aşırı vitamin içerdiğinden üzerinde 'mega-süper-hiper' yazan ürün kullanmayın.
* Vitaminlerin içinde başka kimyasal ürünler olmasın.
* İlacın son kullanma tarihini mutlaka kontrol edin.
* İlaçları serin ve kuru bir yerde saklayın. Nemli yerlerde saklamamaya özen gösterin.
* Vitaminle tedavi edilen hastalıklar var mı?
Kemik sağlığında önemli rolü olan K vitaminin yetmezliğinde, bacaklardaki varis durumu artar. K vitamini; lahana, ıspanak, brokoli, karnabahar, mısır, patates, meyveler, yumurta sarısı, koyu yeşil yapraklı sebzeler ve bitkisel yağlarda bulunuyor. Varislerinden şikayetçi olanların K vitamininden zengin beslenmesi gerekli.
Kimlerin vitamine ihtiyacı var?
* Hamileler
* Yaşlılar
* Vejetaryenler
* Sigara içenler
* Aşırı alkol alanlar
* Öğün atlayan kişiler
* Kronik hastalığı olanlar
* Şeker hastalığı olanlar
* Menopozdaki kadınlar
* Bağırsak hastalığı bulunanlar
* Yeterince yemek yiyemeyenler
* Süt ve süt ürünleri kullanamayanlar
* Günlük bin 200 kalorinin altında diyet yapanlar
* Sık sık hasta olan, bağışıklık sistemi zayıf kişiler
Aşırı dozda vitamin alırsanız:
* A vitamininin fazlası vücutta birikir ve vücuda zararlı olur.
* B6, D, B3 vitaminleriyle, demir ve selenyumun fazlası zararlıdır.
* D vitamini fazla alınırsa, kandaki kalsiyum miktarı aşırı derecede yükselir.
* A vitamini gebeliğin ilk 3 ayında alınırsa, çocukta sakatlık yapar.
* Yüksek dozda E vitamini, K vitamininin etkisini bozmaya yönelik bir rol oynar. Bu durum da, özellikle kan sulandıran ilaçları kullanan kalp hastaları için zararlı olabilir.
* Çinkoyu gereğinden fazla tüketmek bağışıklık sistemini bozar ve iyi kolesterol olarak bilinen HDL'nin miktarını azaltır.
* Yüksek dozda multivitamin alan erkeklerde, prostat kanseri riski artar.
Bebeklere K1 vitamini
Bebeklerde, doğumdan sonraki ilk hafta içinde K vitaminine bağlı kanamalar olabilir. Bunun nedeni, annenin gebelik döneminde antibiyotik veya epilepsi ilaçları kullanmasıdır. Bu yüzden yeni doğan bebeklere, kas içine enjekte edilerek K1 vitamini verilir.
Hamilelikte folik asit alın
Araştırmalar, çoğu insanın günlük beslenmesinde yeterince B6, B9, B12, D ve E vitamini almadığını, standart multivitaminler kullanmadığını gösteriyor. Hamileliğin ilk ayında günde 400 mikrogram folik asit alınması gerekir. Bu arada Omega- 3 ve multivitamin de kullanılabilir. Ancak hamileliğin ilk 3 ayında fazla A vitamini almak zararlıdır.
Vitaminlerle birlikte ilaç alınabilir mi?
D vitamini ile birlikte kolestiramin ve orlistat içeren ilaçlar alınmamalıdır. Çünkü bu ilaçlar, vitamini emilimini bozar.
Yanıt: Vitaminleri doğru kullanıyor musunuz?
