Bazı AtasÖzlerİ ve açıklamaları

ATASÖZLERİ
Kaynak: ReformTürk http://www.reformturk.com/turkce-dersi/11364-bazi-atasozleri-ve-aciklamalari.html#post17861



AK AKÇE KARA GÜN İÇİNDİR

KONU: TUTUMLULUK :Kişi günlük yaşamamalı geleceğini güvence altına almalı .Zamanında alın teri ile kazanılan paralar sıkıntılı dar zamanlarda kişileri kurtarır. Böyle günlerde de kazanılan parayı harcamaktan çekinmemelidir.


AYAĞINI YORGANINA GÖRE UZAT

KONU : ÖLÇÜLÜLÜ: Kişi geliriyle giderini ayarlamalı , harcamalarını bütçesine göre yapmalıdır.Aşırıya kaçıp borca girmek doğru değildir.


BAKARSAN BAG BAKMAZSAN DAĞ OLUR

KONU : ÇALIŞKANLIK:İnsan eli değen her yer bakımlı,temiz yararlanılacak durumda olur.Bakılmayan özen gösterilmeyen şeyler ise yarasız duruma gelir.


ABDALA “KAR YAĞIYOR” DEMİŞLER “TİTREMEYE HAZIRIM” DEMİŞ.

KONUAYANIKLILIK-EGİTİM:Ekonomik durumu iyi olan insanlar sıkıntılara katlanamazken ,yokluk ve sıkıntı içinde yetişmiş olan kimseler, zaten zorluğa alışkındırlar.


ACELE İŞE ŞEYTAN KARIŞIR

KONU:ACELECİLİK: Acele ile yapılan işlerde aksaklıklar yanlışlıklar olur.düzeltmekte çok zaman alır.


ACI ACIYI KESER SU SANCIYI

KONU:ÇARE-GÜÇLÜ:Bir acının ,sıkıntının bir güçlüğün üstüne başka bir acı,sıkıntı ve güçlük geldiği zaman öncekiler unutulur.


ACIDAN KİMSE ÖLMEMİŞ

KONU:AÇLIK:Hiç kimse kolay kolay açlıktan ölmez .Yaşamını sürdürebilmek için mutlaka iyi kötü bir geçim yolu bulur.





AÇ AYI OYNAMAZ

KONU :AÇLIK:Bize kazanç sağlayan kişilerin emeklerinin karşılıkları verilmezse onlardan verimli iş yapmaları beklenemez.


AÇIK YARAYA TUZ EKİLMESİ

KONU:ÜZÜNTÜertli, sıkıntılı , acı çeken insanların üzüntülerini artıracak laflar etmemeli.Aksine onların acılarını hafifletmeli insanlık görevi almalıdır.


AÇIN KARNI DOYAR GÖZÜ DOYMAZ

KONU :AÇLIKaha önce aç kalmış insanların içinde aç kalmanın bıraktığı korku yer etmiştir.Yedikleriyle karnı doymuş olsa bile gözü hala yiyeceklerdedir. Bazı doyumsuz tutkulu insanlarda hep daha çok kazanım hırsı içinde yanıp kavrulurlar.


AÇMA SIRRINI DOSTUNA ODA SÖYLER DOSTUNA

KONUOST-SIRuyulmasını istemediğin bir sırrını en yakın dostuna bile söyleme. Zaten söylediğinde sır olmaktan çıkar. Kaldı ki dost bildiğin kişilerin de yakınları vardır. Onlara söyler. Böylece sırrını herkes öğrenmiş olur.


ADAMAK KOLAY ÖDEMEK GÜÇTÜR

KONU:SÖZ VERME: Bir konuda söz vermek çok kolaydır.Ancak bu sözü yerine getirmek öyle kolay olmaz .Söz ağızdan kolayca çıkabilir,ama bunu yerine getirmek verilen sözde durmak güçtür.


ADAMIN İYİSİ İŞ BAŞINDA BELLİ OLUR

KONU:ÇALIŞMAK:İnsan yaptıklarıyla ,ürettikleriyle kendini gösterir. Bu yüzden bir kişi iyimidir ,kötümüdür , tembel midir ,çalışkan mıdır ,dürüst mü çıkarcımıdır çevresindekilere karşı davranışları nasıldır? Yaptığı işler bütün bunlara yanıt verir. Çalışıp ürettikçe bu nitelikleri ortaya çıkar.


AĞAÇ NE KADAR UZASA GÖGE UZAMAZ

KONU :HIRS –BÜYÜKLÜK:Her şeyin ulaşabileceği belli bir sınırı vardır. İlerleme oraya kadardır. İnsanlar verdikleri emek ve taşıdıkları yeteneklere göre başarılı olurlar ve yükselirler. Ancak makam ve yetkilerinde mutlaka bir sonu vardır.




AĞLAMA ÖLÜ İÇİN, AĞLA DELİ İÇİN

KONU:AKILSIZLIK-ÜZÜLMEK : Ölüm insan oğlu için en olumsuz en kötü bir durumdur.Ölüm sonunda ağlanır üzüntü duyulur. Ne var ki bir süre sonrada bu acı unutulur. Oysa bir yakını deli olan kişi için süreklidir. Bu acıyı , üzüntüyü sürekli yaşamak ölümden daha kötüdür.


AĞRISIZ BAŞ MEZARDA GEREK

KONU:KEDER-RAHATLIK :İnsanlar yaşadıkları sürece çeşitli sıkıntılar ,üzüntüler içinde olurlar . Buda doğaldır. Ancak ölülerin sıkıntıları , üzüntüleri olmaz . Dert , acı ancak ölünce biter. Öyleyse yaşam tüm sıkıntı ve acılarıyla kabul edilmeli ve öğlece sevmeye çalışılmalıdır.


AĞUTOSUN YARISI YAZ ,YARISI KIŞ

KONU :İKLİM:Ağustosun ortalarına doğru günler kısalır,sıcaklar azalır. Yavaş yavaş soğuklar başlar.



AKACAK KAN DAMARDA DURMAZ

KONU:ALIN YAZISI: Kimi olaylar kaçınılmazdır.Elden gelmeyen böyle durumlar karşısında doğal karşılayıcı bir tutum takınmak gerekir.


AKAN SU YOSUN TUTMAZ

KONU: ÇALIŞKANLIK: Tembel insanlar bu tembelliğin yanı sıra kötü alışkanlıklar edinir. Oysa sürekli çalışan insanlar hem sağlıklı, uzun ömürlü olurlar , hem de çalışıp ürettikçe toplumda değerleri artar.


AKILLI DÜŞMAN , AKILSIZ DOSTTAN HAYIRLIDIR

KONUOST – DÜŞMAN: Kişi dostuna güvenir ona inanır.Ancak bu dost akılsız ise iyi nitelikte düşünmesine karşın istemeden de olsa kötülük yapabilir. Çünkü akılsızlığından ötürü ne yapacağı kestirilemez. Akıllı düşmanın yapacağı kötülük tahmin edilebileceği için gerekli önlemler alınır.









AKIL PARA İLE SATILMAZ

KONU:AKILLILIK:Aklıyla düşünüp doğru karar verme, doğru yargılama yeteneği ancak kişinin kendinde var olabilir. Doğuştandır. Sonradan bir çıkar karşılığında elde edilemez, satın alınamaz. Öyle olsaydı, parası olan herkes bu durumdan yararlanırdı.


BAŞA GELMEYİNCE BİLİNMEZ

KONUENEME:İnsan, başkalarının başına gelen felaketlerin acısını, zorluğunu, böyle bir felaketi kendisi de yaşamadan bilemez, anlayamaz.


BEKARLIK SULTANLIKTIR

KONU:EVLİLİK-YALNIZLIK-BEKARLIK:Aile yaşamının gerektirdiği sorumlulukları taşımak istemeyen insan için bekarlık rahatlıktır. Kendi başına buyruk, bir aile yaşamının yükünü taşımaktan yaşamak ona göre en iyi yaşama biçimidir.


BİLMEMEK AYIP DEĞİL, ÖĞRENMEMEK AYIP

KONU:İSTEME-BİLGİSİZLİK-ÖĞRENMEK:İnsan çeşitli nedenlerle, her şeyi bilemez. Bu da ayıp sayılmaz. Ne var ki, olanakları değerlendirmemek, öğrenmeye yönelik soru sormamak, bir çaba göstermemek yanlıştır. Bir kusurdur.


BORÇSUZ ÇOBAN, YOKSUL BEYDEN İYİDİR

KONU:ÖDÜNÇ ALMA-BORÇSUZLUK:Fakir ama borçsuz insan, daha önce bolluk içinde yaşayıp da sonradan yokluğa düşen beylerden daha mutlu yaşar. Yokluk içinde yaşarken onun bey, paşa olması işe yaramaz.


CANI CANA ÖLÇMELİ

KONU:ADALET:İnsan, kendisine yapılmasını istemediği davranışları başkalarına yapmamalıdır. Kendisine yapılan işte nasıl canı yanarsa, başkalarının da
böyle bir acı duyabileceğini düşünmelidir.


YAĞMURLU GÜNDE TAVUK, SUYU NEYLESİN

KONU:YARDIM:Bir insana yapılacak en iyi yardım, zamanında yapılmalıdır. Zamanında yapılmayan yardım hiçbir işe yaramaz.




TOPALLA GEZEN AKSAMA ÖĞRENİR

KOUN:ETKİLENME-BOZMA:İnsan, arkadaşından etkilenir. Onun iyi yönlerini alabileceği gibi olumsuz yönlerini de alabilir. O nedenle kişilerle arkadaşlık eden kimse, onların bazı huylarını kendisi de kapar.


KELİN AYIBINI TAKKE ÖRTER

KONU:GİZLİLİK-GÖRÜNÜŞ:İnsanlar dış görünüşleriyle değerlendirilemezler. Ancak kimi insanlar, hoş karşılanmayan yanlarını, kusurlarını, zenginlikleri, makam sahibi oluşları gibi durumlarla gizlemeye çalışırlar. Onların bu durumları nedeniyle kusurları görmezlikten gelinir.


İŞTEN ARTMAZ, DİŞTEN ARTAR

KONU:TUTUMLULUK:Kişi ne kadar çalışırsa çalışsın, kazandıklarını artırma yoluna gitmez, ölçülü harcama yapmaz, harcamada sınırsız davranırsa para biriktiremez.


CAMİ NE KADAR BÜYÜK OLSA, HOCA BİLDİĞİNİ OKUR

KONU:KARARLILIK:Elinde yetkisi olan kişi, çevresinin görüşü ne olursa olsun, o konuda ne söylenirse söylensin, kendi bildiği, inandığı, kendine göre yapması gerektiği şeyleri yapar.


CAN BOSTANDA BİTMEZ

KONU:HAYAT:İnsan sağlığına dikkat etmeli, kendini yıpratmamalıdır. Giden can bir daha geri gelmez. Bu nedenle değeri bilinmeli, korunmalı.


AKILSIZ BAŞIN CEZASINI AYAKLAR ÇEKER

KONU: AKILSIZLIK:Sonucu düşünülmeden ve akılsızca yapılan işler çok zaman olumsuz sonuçlar verir ve insanı büyük zararlara uğratabilir. Kişinin bu akılsızca davranışları yalnız kendisine değil, yakın çevresine de zarar verir.


ÇALMA ELİN KAPISINI, ÇALARLAR KAPINI

KONU:KÖTÜLÜK:Başkalarına kötülük yapan kişi, düşünmelidir ki bir gün de birileri kendisine kötülük yaparlar. Eden bulur, eken biçermiş.






YİĞİT EKMEĞİYLE YİĞİT BESLENİR

KONU: YİĞİTLİK:Mert, yiğit insanlar, yiğit kimseleri korurlar. Yiğit kişi de ancak bir yiğidin yanında barınır.


UYUYAN YILANIN KUYRUĞUNA BASILMAZ

KONU:TEHLİKE:İlişilmediği sürece zararı dokunmayan insanlara sataşıp onları kızdırmak, saldırgan hale getirmekten kaçınmak gerekir.


SÜKUT İKRARDAN GELİR

KONU:KABULLENME:Bir kişi suçlanıyor, suçlandığı konu ile ilgili sorulan sorulara cevap vermiyor, konuşmuyorsa suçu kabul ediyor anlamı çıkarılır ve suçlu sayılır. Susmasının, kendini savunmamasının bir nedeni olsa gerektir.


SÜRÜDEN AYIRALINI KURT KAPAR

KONU:YALNIZLIK:İnsan toplumsal bir varlıktır. Toplum içinde yaşamak beraberinde pek çok zorluklar getirir. Arkadaşlarından, dostlarından ayrı iş yapan kişi, tehlikeli zamanlarda kendini koruyamaz, destek, yardım bulamadığı için yaptığı işlerde büyük zararlara uğrar.


SORA SORA BAĞDAT BULUNUR

KONU:SORMAK:İnsan, yapmakta olduğu araştırmalarda, aradığı yerlerde olumlu sonuca ulaşabilmek için zamanında bir bilene sorup danışırsa sonuca kolay ulaşır. Başarılı olur.


ÖNCE DÜŞÜN, SONRA SÖYLE

KONU:KONUŞMA:İnsan ağzıyla değil aklıyla konuşmalıdır. Söylenen sözü geri almak, onu unutturmak zordur. Onun için söylenen sözün nasıl olacağı, nasıl karşılanacağı, nereye gideceği, etkisi önceden düşünülmeli, sonra konuşulmalıdır.