Osmanlı İmparatorluğu Kronolojisi
Osmanlı İmparatorluğu Kronolojisi
1299 - 1300 Osmanlı tarihinin başlaması
1299 İlk müzik olayı
(Selçuklu sultanınca Osman Bey'e Beylik alameti olarak gönderilen tabl-u alem
(davul ve sancak)
1302 Osman Gazi'nin Koyunhisarı Zaferi
1302 III.
Alaeddin Keykubad'ın ölümü
1312 Mevlevilik tarikatını kuran Sultan Veled'in
ölümü
1317 Gülşehri'nin, kendisinden sonraki tercümelere öncülük eden
Mantıku't-tayr'ı Ferideddin el-Attar'ın aynı adlı eserini tercüme etmesi
1320 Türk edebiyatında bilinen ilk divana sahip Yunus Emre'nin ölümü
1324 Orhan Gazi'nin tahta geçişi
1326 Bursa'nın fethi
1330 Aşık
Paşa'nın Garib-name'yi telif tarihi
1331 İznik'in fethi
1331 İlk Osmanlı
medresesinin İznik'te Orhan Gazi tarafından kurulması
1334 Karesi
Beyliği'nin ilhakı
1337 Kocaeli bölgesinin alınışı
1346 Orhan Gazi'nin
Kantakuzenos'un kızı ile evliliği ve Bizans ile ittifakı
1349-1352 Bizans'a
yardım için Süleyman Paşa'nın Rumeli'ye geçişi ve Çimpi Kalesinin üs olarak
alınışı
1350 Davud B. Mahmud el-Kayseri'nin ölümü
1352 Osmanlılar'ın
Cenevizliler'e Osmanlı topraklarında serbest ticaret yapma imtiyazı vermeleri
1354 Gelibolu'nun fethi
1361 İlk müzikli spor gösterisi (Edirne
Kırkpınar yağlı güreşleri)
1362 Orhan Gazi'nin vefatı ve I. Murat'ın tahta
çıkışı
1362 Kadıaskerliğin teşkili
1363 Pençik Kanununun çıkışı
1366
Gelibolu'nun elden çıkışı
1371 Çirmen Zaferi
1376 Bulgar Krallığı'nın
Osmanlı hakimiyetini kabulü
1377 Gelibolu'nun Osmanlılar'a iadesi
1385-1386 Niş ve Sofya'nın alınışı
1388 Ploşnik bozgunu ve Balkan
ittifakının teşekkülü
1389 I. Kosova Zaferi
1389 I. Murat'ın şehadeti,
Yıldırım Bayezid'in tahta cülusu
1390 Aydın-Saruhan-Germiyan-Menteşe
beyliklerinin ilhakı
1390 Karaman Seferi, Konya'nın muhasarası
1390
Gelibolu tersanesi'nin inşası
1391 İstanbul'un ilk muhasarası
1393
Mahkeme Rüsumunun ilk ihdası
1396 Niğbolu Zaferi
1397-1398 Akçay Zaferi
ve Karaman ülkesinin Osmanlı hakimiyetini kabulü
1398 Kadı Burhaneddin'in
ölümü.
1398 Karadeniz beyliklerinin ilhakı
1400 İlk musiki nazariyatı
eseri (Kırşehirli Yusuf B. Nizameddin'in Kitabu'l Edvar'ı)
1400 Bursa'da I.
Bayezid tarafından Ulu Cami'nin yaptırılması; İlk Osmanlı Darü'ş-şifa'sının
Yıldırım Bayezid tarafından inşa edilmesi
1402 Ankara bozgunu ve Yıldırım
Bayezid'in esareti
1402-1413 Fetret Devri, iç karışıklıklar
1409
Süleyman Çelebi tarafından Türk Edebiyatı'nda ilk mevlid örneği olan
Vesiletü'n-Necat adlı eserin yazılışı; İlk besteli dini eser (Süleyman
Çelebi'nin Mevlid'i)
1411 Çelebi Mehmed'in tahta çıkışı
1413 I.
Mehmed'in duruma hakim olup devleti yeniden kuruşu
1413 (Celaleddin Hızır)
Hacı Paşa'nın ölümü
1416 Osmanlı-Venedik Deniz Muhaberesi ve Sulhü, Şeyh
Bedreddin isyanı
1416 Macar Seferi
1417 Avlonya'nın fethi
1418 Makam
teriminin ilk kullanılışı (A. Meragi'nin Makasıdu'l-elhan'ında)
1418-1420
Samsun bölgesinin zaptı
1419-1424 Bursa'da Hacı İvaz'a I. Mehmed tarafından
Yeşil Külliye'nin yaptırılması
1421 Çelebi Mehmed'in ölümü ve II. Murad'ın
cülusu
1421-1451 İlk resmi musiki çevresi (II. Murad Sarayı)
1422
Mustafa Çelebi'nin (Düzme) bertarafı
1425 Molla Fenarı'nın ilk Şeyhülislam
olarak tayini
1425-1426 İzmir Beyi Cüneyd'in idamı
1425-1426 Teke
Beyliği'nin intikali
1427-1428 Germiyan Beyliği'nin intikali
1429
Manyasoğlu Murad tarafından Türk edebiyatında Seyf Serayi'den sonra Anadolu Türk
edebiyatı sahasında ilk Gülistan tercümesinin yapılışı
1429 Şeyh
Hamdullah'ın Amasya'da doğuşu
1430 İlk iki Türkçe musiki kitabı (Hızır B.
Abdullah'ın Edvar'ı ve Bedr-ı Dilşad'ın Muradname'sindeki musiki bölümü)
1430 Selanik'in fethi
1430-1431 Şemsüddin Muhammed B. Hamza
el-Fenari'nin ölümü
1431-1432 Kadızade, Salahaddin Musa b. el-Kadi Mahmud
el-Bursavi el-Rumi'nin ölümü
1432 Fatih Sultan Mehmed'in doğumu
1434
Edirne'de II. Murad tarafından Muradiye Camii'nin yaptırılması
1434
Edirne'de II. Murad tarafından Muradiye Camii'nin yaptırılması
1436
Muiniddin B. Mustafa tarafından II. Murad'ın isteğiyle ilk Mesnevi tercümesi
olan Mesnevi-i Muradiyye adlı eserin yazılışı
1437 Ömer bin Mezid tarafından
ilk nazire mecmuasının derlenişi
1439 Semendire'nin alınışı
1440 Osmanlı
musiki çalgıları üzerine ilk notlar (Ahmedoğlu Şükrullah)
1440 Başarısız
Belgrad kuşatması
1444 Segedin Sulhü
1444 II. Murat'ın tahttan çekilişi,
II. Mehmed'in cülusu ve Varna zaferi
1445 II. Mehmed'in tahttan çekilişi ve
II. Murad'ın ikinci defa cülusu
1447 Edirne'de II. Murad tarafından Üç
Şerefeli Camii'nin yaptırılması
1448 II. Kosova Zaferi
1451 II. Murad'ın
ölümü ve II. Mehmed'in ikinci defa cülusu
1451-1512 Geçiş devri. Fatih
Sultan Mehmed ve II. Bayezid devri
1453 İstanbul'un fethi
1453
Ayasofya'nın camiye çevrilmesi
1454 İlk Devlet Musiki Okulu (Enderun'un
müzik bölümü)
1458-1460 Mora'nın ele geçirilişi
1461 Trabzon Rum
İmparatorluğu'nun sonu
1461 Candaroğulları'nın ilhakı
1463
Osmanlı-Venedik Savaşı'nın başlaması
1463-1470 İstanbul'da Fatih
Külliyesi'nin inşaası
1466 II. Mehmed'in Arnavut seferi
1468
Karamanoğulları'nın sonu
1468 II. Mehmed tarafından İstanbul'da Topkapı
Sarayı'nın tesisi
1469 Ahmed Karahisarı'nın Afyonkarahisar'da doğuşu
1470 Eğriboz'un alınışı
1471 Fatih Külliyesinin açılışı
1472 Topkapı
Sarayı'nın inşası
1473 Otlukbeli Zaferi : Osmanlı Akkoyunlu mücadelesi
1474 Ali Kuşçu'nun ölümü
1475 Kırım'ın Osmanlı hakimiyetine girişi
1476 Boğdan seferi ve zaferi
1478 Fatih tarafından ilk altın paranın
darbettirilmesi
1478 Şerafeddin Sabuncuoğlu'nun ölümü
1479
Osmanlı-Venedik Sulhü ile Fatih'in Venedikliler'e, Trabzon ve Kefe'de ticaret
yapma hakkı tanıyan ahidname vermesi
1480 Otranto'ya çıkış ve başarısız
Rodos kuşatması
1480 Kadıaskerliğin Rumeli ve Anadolu olarak ikiye ayrılması
1481 II. Mehmed'in vefatı ve II. Bayezid'in tahta çıkışı
1481 100 dirhem
gümüşten 400 akçe kesilmesi
1481 Şeyh Hamdullah'ın İstanbul'a gelişi
1482 Cem Sultan'ın mağlubiyeti, Rodos'a ilticası
1483 Morova Seferi ve
Hersek'in ilhakı
1484 Boğdan Seferi
1484 Kili ve Akkirman'ın fethi
1484-1488 Edirne'de Hayreddin'in II. Bayezid'in Külliyesi'ni inşası
1485
Osmanlı-Memlük mücadelesinin başlaması
1485 Şeyh Hamdullah'ın Aklam-ı
Sitte'de kendi üslubunu buluşu
1486 Musiki ile tedavi yapan ilk devlet
hastanesi (Edirne, II. Bayezid Külliyesi Şifahanesi)
1488 Hocazade,
Muslihiddin Mustafa B. Yusuf B. Salih el-Bursavi'nin ölümü
1488 Sultan II.
Bayezid tarafından Edirne'de Bayezid Darü'ş-şifası'nın yapımı
1489
Memlüklere karşı toprak kaybı
1491 Osmanlı-Memlük Barışı
1492 Macar
Seferi
1492 İspanya'dan çıkarılan Yahudiler'in Osmanlı Devleti'nin
himayesine girmesi
1494 Nakibüleşraflığın yeniden ve devamlı olarak teşkili
1494 Çin bulutu motifinin tezhib'de ilk kullanılışı
1495 Macarlarla
mütareke, Cem Sultan'ın ölümü, Şehzade Süleyman'ın doğumu
1497 İlk Rus
elçisinin İstanbul'a gelişi
1498 Lehistan Seferleri
1499 Venedik Harbi
1499 İnebahtı'nın alınışı
1499 Preveze baskını
15?? İlk mevlevi
ayinleri (Pençgah, Dügah ve Hüseyni makamlarında üç beste-i kadim)
1500
Modon, Navarin ve Koron'un alınışı
1500-1505 İstanbul'da, Yakub Şah B.
Sultan Şah'ın II. Bayezid'in Külliyesi'ni inşası
1502 Venedikle barış
1503 Anadolu sahasında ilk hamse sahibi Akşemseddinzade Hamdullah Hamdi'nin
ölümü
1505 Bayezid Külliyesi'nin açılışı
1509 İstanbul'da kıyamet-ı
suğra (küçük kıyamet) zelzelesi
1511 Şahkulu Baba Tekeli isyanı, Şehzade
Selim Hareketi
1512 II. Bayezid'in tahttan çekilişi, I. Selim'in cülusu
1512 Anadolu Türk edebiyatında ilk Şehrengiz örneğini yazan Mesihi'nin
ölümü; Selim döneminden I. Ahmed dönemine kadar olan dönemi ihtiva eden devre.
1514 Çaldıran Zaferi, Tebriz'e giriş
1514 Çaldıran Zaferi, Tebriz'e
giriş
1514 Şahkulu'nun Yavuz Sultan Selim'in Tebriz'i işgaliyle Amasya'ya
sürgün gönderilişi
1516 Mısır Seferi ve Mercidabık Zaferi
1517 Ridaniye
Zaferi ve Kahire'ye giriş
1517 Haremeyn'in himaye altına alınması
1517
Haliç'te tersane yapımının tamamlanması
1517 Piri Reis'in Mısır'da Sultan
Selim'e ilk dünya haritasını sunması
1519 Celali isyanı
1519 Cezayir'in
ilhakı
1520 I. Selim'in vefatı, I. Süleyman'ın cülusu
1520 Şeyh
Hamdullah'ın İstanbul'da vefatı; Şahkulu'nun İstabul'a gelip, Ehl-i Hiref
teşkilatına girişi; Hattat Şeyh Hamdullah'ın vefatı
1520-1550 Şahkulu'nun
nakkaşhanede faaliyet göstermesi
1521 Belgrad'ın fethi
1521 Piri
Reis'in, Kitab-ı Bahriye adındaki eserini hazırlaması
1522 Kanuni Sultan
Süleyman'ın validesi ve Yavuz Sultan Selim'in eşi olan Ayşe Hafsa Sultan
tarafından, Manisa'da bimaristan inşa edilmesi
1522 Rodos Adası'nın ilhakı
1524 Mısır'da Hain Ahmed Paşa isyanı
1524 Ahi Çelebi, Ahmed (Mehmed)
Çelebi B. Kemal el-Tebrizi'nin ölümü
1525 Yeniçeri isyanı
1525 İlk
Fransız elçisi İstanbul'da
1525 Şeyhülislam Zembili Ali Efendi'nin ölümü
1525 Mirim Çelebi, Mahmud B. Muhammed B. Muhammed B. Musa Kadızade'nin ölümü
1526 Mohaç Zaferi
1526 Ahmed Karahisari'nin İstanbul'da vefatı
1527
Bosna'nın fethi'nin tamamlanması
1528 Piri Reis'in Kanuni Sultan Süleyman'a
ikinci dünya haritasını takdim etmesi
1528 Nizameddin Abdülali B. Muhammed
B. Hüseyin el-Bircendi'nin ölümü
1529 Viyana kuşatması, Budin'in istirdadı,
Barbaros'un Marsilya'ya çıkması
1530-1540 Divan-ı Selimi'nin yazılması
1530-1560 Nasuh'un tarihçi, hattat ve ressam olarak faaliyet göstermesi
1530-1588 Sinan'ın imparatorluğun baş mimarı olarak faaliyet göstermesi
1532 Alaman Seferi
1533-1534 Barbaros'un Osmanlı hizmetine girişi ve
Cezayir Beylerbeyliği'ne tayini
1534 Irakeyn seferinin açılışı, Tebriz'e
ikinci defa giriş ve Bağdat'ın alınışı
1534 Şeyhülislam İbn-i Kemal'in ölümü
1536 Fransızlara kendi bayrakları ile Osmanlı limanlarında ticaret hakkı
tanıyan ahidname verilmesi
1536 Veziriazam İbrahim Paşa'nın idamı
1537
Körsof - Avlonya seferi
1538 Preveze Zaferi
1538 Hadım Süleyman Paşa'nın
Hint Seferi
1540 Venedik Ahidnamesi'ndeki Karadeniz'de ticaret imtiyazının
kaldırılması
1540-1560 Kara Memi'nin nakkaşhanede faaliyet göstermesi
1541 Budin'in kesin olarak ilhakı ve beylerbeyiği olması
1543
Estergon'un ve İstolni Belgrad'ın fethi
1543 Batı musikisiyle ilk resmi
temas (I. François'nın Kanuni'ye gönderdiği saray orkestrası)
1547
Osmanlı-Habsburg Sulhü
1547 Avusturyalılar'a Osmanlı topraklarında emn ü
aman üzere ticaret yapma hakkının tanınması
1547 San'a'nın fethi
1548
İkinci İran seferi
1550 Süleymaniye Külliyesi'nin inşaası
1551
Trablusgarb'ın fethi
1552 Piri Reis'in Portekizlilere karşı seferi
1553
Piri Reis'in ölümü
1553-1554 Turgud Reis'in Akdeniz seferi
1553-1554
Nahcıvan Seferi
1555 İlk Osmanlı-İran antlaşması : Amasya Müsalahası
1556 Şankulu'nun vefatı; Kara Memi'nin saray nakkaşhanesine Sernakkaş oluşu;
Hattat Ahmed Karahisari'nin vefatı
1557 Dokuzuncu Akdeniz seferi, Fas'ın
fethi
1557 Süleymaniye Külliyesi'nin açılışı
1558 Şakayık-ı Nu'maniye
telifi
1558 Arifi'nin Süleyman-name'sinin tamamlanması
1559 Şehzade
Bayezid ile Selim'in Konya Savaşı ve Bayezid'in yenilerek İran'a sığınması
1560 Cerbe'nin alınışı
1560-1600 Osman'ın Nakkaşhane'de faaliyet
göstermesi
1561 Taşköprüzade'nin ölümü
1562 Osmanlı-Habsburg Sulhü
1563 Seydi Ali Reis, Ali B. Hüseyin el-Katibi'nin ölümü
1565 Başarısız
Malta kuşatması
1565 100 dirhem gümüşten 450 akçe kesilmesi
1566 Kanuni
Sultan Süleyman'ın son seferi : Sigetvar ve Sultanın vefatı, II. Selim'in cülusu
1567 Yemen isyanı
1568 Davud el-Antaki'nin Tezkire adlı eserini telif
etmesi
1569 Astarhan seferi
1569 Kaptan Kurdıoğlu Hızır Beyin Sumatra
seferi
1569-1595 Lokman'ın şehnameci olarak vazife görmesi
1571 Kıbrıs
fethinin ikmali
1571 İnebahtı hezimeti
1571 Mustafa B. Ali
el-Muvakkit'in ölümü; Takiyyüddin'in müneccimbaşılığa tayin edilmesi
1574
Buğday Zaferi
1574 Tunus'un fethi
1574 Selimiye'nin açılışı
1574 II.
Selim'in vefatı ve III. Murad'ın cülusu
1575 Münşeat'üs-Selatın'in III.
Murad'a takdimi
1575 Edirne'de, Sinan eliyle II. Selim için Selimiye
Camii'nin inşası
1577 Takiyüddin'in gözlemlerine 1577'de de kısmen
tamamlanan Daru'r-Rasadü'l-Cedid'de (İstanbul Rasathanesi) devam etmesi
1578
Osmanlı-İran Savaşı'nın başlaması
1578 Fas'ta el-Kasrü'l-kebir Zaferi
1578 Kafkaslar'da hareket
1580 İlk İngiliz Ahidnamesi'nin verilişi
22 Ocak 1580 İstanbul Rasadhanesi'nin yıktırılması
1583 Meşale Zaferi
1583 Meşale Zaferi
18 Kasım 1583 Cizvitlerin Galata'daki Saint Benoit
Kilisesi'ne yerleşerek burada St. Benoit mektebini açmaları
1584-1588
Lokman'ın iki ciltlik Hüner-name'sinin tamamlanması
1585 Tebriz'in alınışı
1585 Takiyüddin el-Rasıd'ın ölümü
1586 İlk Sikke tashihi
1587
Gürcistan harekatı
1588 Gence seferi
1588 Resm-i tashih-i sikke
konulması
1588-1606 Bosnalı Mehmed'in saraydaki kuyumcuların (zergeran
bölüğünün) başı olarak vazife görmesi
1589 İkinci sikke tashihi
1590
Osmanlı-İran Antlaşması
1590 Yeniçerilerin et ihtiyaçlarını karşılamak üzere
gümrük resmine "zarar-ı kassabiye" adıyla %1 oranında ilave yapılması
1593
Osmanlı-Habsburg Savaşları
1595 Estergon'un düşüşü
1595 III.Murad'ın
vefatı, III. Mehmed'in cülusu
1596 Eğri Kalesi'nin alınışı ve Haçova Zaferi
1598-1663 Davud ve Mehmed Ağalar tarafından İstanbul'da valide sultanlar
için Yeni Camii'nin inşası
1599 Osmanlı sarayında ilk Batı müziği aleti
(Elizabeth I.'in IV. Mehmed'e gönderdiği org); Davud el-Antaki'nin ölümü
1600 Sikke tashihi
1601 Kanije Zaferi
1601 İngiliz tüccarının
ödeyeceği gümrük resminin %3'e indirileceğinin ahidnameye derci
1603
Osmanı-İran Savaşı'nın başlaması
1603 III. Mehmed'in vefatı, I. Ahmed'in
cülusu
1603-1703 I. Ahmed döneminden III. Ahmed dönemine kadar olan dönemi
ihtiva eden devre
1607 Asi Canbolatoğlu ve Maanoğlu'nun Oruç ovasında
bozguna uğratılması
1609-1610 Celali tenkili için Kuyucu Murad Paşa
Anadolu'da
1612 Osmanlı-İran Antlaşması
1612 Hollandalılara ahidname
verilmesi
1613 Ömer B. Ahmed el-Ma'I el-Çulli'nin ölümü
1614 Ali B. Veli
B. Hamza el-Mağribi'nin ölümü
1615 İran Savaşı'nın yeniden başlaması
1615 Revan Seferi
1617 I. Mustafa'nın cülusu
1617 İstanbul'da Mehmed
Ağa tarafından Sultan Ahmed Camii'nin inşası
1618 I. Mustafa'nın hal'I ve
II. Osman'ın cülusu
1618 Sikke tashihi
1621 II. Osman'ın Lehistan
seferine çıkışı (Hotin seferi)
1622 II. Osman'ın katli ve I. Mustafa'nın
yeniden tahta çıkışı
1623 I. Mustafa'nın tahttan indirimesi ve IV. Murad'ın
cülusu
1624 Sikke tashihi
1629 Cizvitler tarafından, 1629'da İstanbul'da
"Saint Georges" Fransız okulu ile, yine "St. Louis Dil Oğlanlar Mektebi"nin
kurulması
1634 İlk Şeyhülislam katli (Ahizade Hüseyin Efendi)
1635 IV.
Murad'ın Revan seferine çıkışı
1638 Bağdat Seferi ve Bağdat'ın alınışı
1638 Hekimbaşı Emir Çelebi'nin ölümü
1639 Osmanlı-İran sulhü :
Kasrışirin Antlaşması
1640 IV. Murad'ın ölümü, İbrahim'in tahta çıkışı,
sikke tashihi
1642 Hafız Osman'ın İstanbul'da doğuşu
1642-1698 Hattat
Hafız Osman
1645 Girit seferinin açılışı, Hanya'nın alınışı
1648
İbrahim'in hal'ı, IV. Mehmed'in cülusu
1648 Kandiye kuşatması
1650
Osmanlı musikisi eserlerinin ilk notalı tesbiti (Ali Ufki'nin eseri)
1656
Çanakkale Boğazı'nın Venedik ablukası altına alınması
1656 Çınar Vak'ası
1656 Köprülüler devrinin başlaması
1658 Katip Çelebi'nin ölümü
1660
Varad Kalesi'nin alınışı
1663 Uyvar seferi, Uyvar'ın fethi
1664 St.
Gotthard bozgunu ve Vasvar Antlaşması
1666 Türk Divan edebiyatında sebk-ı
Hindi'nin öncülerinden Naili'nin ölümü
1669 Kandiye'nin alınışı, Girit'in
tamamıyla Osmanlı hakimiyetine girişi
1670 Hekimbaşı Salih B. Nasrullah B.
Sellüm'ün ölümü
1672 Lehistan seferi, Kamaniçe'nin alınışı
1672 Bucaş
Antlaşması
1673 Fransız tüccarının ödediği gümrük resminin %3'e indirilmesi
1676 Osmanlı-Lehistan sulhü : Zorawna Antlaşması
1678 Ukrayna'da Çehrin
seferi
1678 Hafız Osman'ın kendi üslubunu gerçekleştirmesi
1680 Mehter
etkisinde ilk Batı müziği eseri (N. A. Strungk'un Esther operası)
1680
Mehter etkisinde ilk Batı müziği eseri (N. A. Strungk'un Esther operası)
1682 Osmanlı-Rus Antlaşması
1682 Seyahatname'nin yazarı Evliya
Çelebi'nin ölümü
1683 II. Viyana kuşatması ve büyük bozgun
1683 Ebu
Abdullah Muhammed b. Süleyman el-Fasi b. Tahir; el-Rıdvani'nin ölümü
1685
Uyvar'ın elden çıkışı
1685 Saraydaki altın ve gümüşten sikke basımı
1686
Budin'in düşüşü
1687 IV. Mehmed'in tahttan indirilmesi, II. Süleyman'ın
cülusu
1687 Eğri Kalesi'nin düşüşü
1687 Bir akçe itibarı değerli
"mankur" un piyasaya çıkarılması
1688 Belgrad'ın elden çıkışı
1690
Kanije Kalesi'nin düşüşü
1690 Belgrad'ın geri alınışı
1690 Fransızların
Mısır'da ödediği gümrük resminin %3 olarak tesbiti
1691 Ebu Bekr Behram b.
Abdullah el-Dımaski'nin ölümü
1691 II. Ahmed'in tahta çıkışı
1691
Salankamen bozgunu
1691 Enflasyonu körüklediği için mankur darbının
yasaklanması
1695 II. Ahmed'in ölümü
1695 II. Mustafa'nın cülusu,
Malikane sisteminin uygulanmaya başlanması
1697 Zenta bozgunu
1698
Şehremini Baruthanesi yangını
1698 Hafız Osman'ın İstanbul'da vefatı
1699 Karlofça Antlaşması'nın imzalanması
1700 Ruslar'la İstanbul
Antlaşması'nın imzalanması
1702 İskender Çelebi Bahçesi'ndeki (bugünkü
Ataköy) yeni baruthanenin faaliyete geçmesi
1702 Müneccimbaşı Ahmed Dede b.
Lütfullah'ın ölümü
1702 İstanbul Çuka İmalathanesi'nin faaliyetinin
durdurulması
1703 Edirne Vak'ası
1703 III. Ahmed'in tahta çıkışı
1703 "Tuğralı" altın paranın piyasaya çıkarılması
1708 İstanbul'da
Selanikli ustaların çalıştığı Çuka İmalathanesi'nin kurulması
1709 Tersane
içinde bir "lengerhane" yapımı
1711 Prut Zaferi ve Barışı
1711 Rıdvan b.
Abdullah el-Razzaz el-Feleke'nin ölümü
1713 "Zincir" altının çıkarılması
1715 Venedik'e savaş açılması ve Mora Seferi
1716 Osmanlı-Avusturya
Savaşı, Varadin bozgunu, Temaşvar'ın elden çıkışı
1716 "Fındık" altınının
piyasaya çıkarılması
1718 Pasarofça Antlaşması
1718 Valilerin sefer
masraflarını karşılamak üzere "imdadiyye-i seferiyye" toplamalarının kabulü
1718-1730 İlk bestekarlar antolojisi (Şeyhülislam Es'ad Efendi'nin
Nevşehirli İbrahim Paşa'ya sunduğu Atrabu'l Asar'ı)
1720 İstanbul'da devlet
tarafından bir ipekli imalathanesinin kurulması
1720 Batıya hediye
gönderilen ilk mehter takımı (III. Ahmed tarafından Lehistan'a)
1720 III.
Ahmed için tasvirleri Levni tarafından yapılan Surname-i Vehbi
1721 Çelebi
Mehmed Efendi'nin sefaret vazifesiyle Fransa'ya gidişi
1723 İran seferinin
üç cepheli olarak açılışı
1724-1725 Azerbaycan harekatı, Tebriz ve Cence'nin
alınışı
1726 İbrahim Müteferikka tarafından ilk Türk matbaasının kuruluşu
1727-1839 Türk matbaasının kuruluşu ve yeni unsurlar devresi
1729 "Zer-i
mahbub" adıyla yeni bir altının piyasaya sürülmesi
1729 Cevheri'nin Lügat-ı
Sıhah'ının Vankulu tarafından yapılan tercümesinin matbaada basılan ilk kitap
olması
1730 Yanyalı Mehmed Esad b. Ali b. Osman'ın ölümü
1730 Patrona
Halil isyanı, III. Ahmed'in hal'i, I. Mahmud'un cülusu
1732 Osmanlı-İran
barışı
1733 İran Savaşı'nın hızlanması, Nadir Şah'ın başarıları
1733
Kefe Mukataası'nın, İstanbul Mukataası Kalemi ile birleştirilmesi
1735
Bonneval Ahmed Paşa (Comte de Bonneval) nezaretinde Humbaracı Ocağı'nın
kurulması
1736 Osmanlı-Avusturya-Rus Savaşları
1736 Abdullah b. Ebi Bekr
b. Süleyman el-Maraşi'nin ölümü
1739 Belgrad Antlaşması
1739 Rus
tüccarlarına Karadeniz hariç olmak üzere, Osmanlı suları ve topraklarında
ticaret hakkı tanınması
1742 Ömer Şifai'nin ölümü
1743 Osmanlı-İran
Savaşı'nın yeniden hızlanması
1745 Matbaanın kurucusu İbrahim
Müteferrika'nın ölümü
1746 Osmanlı-İran barışı
1747 Humbaracıbaşı
Bonneval Ahmed Paşa'nın ölümü
1748 Avlonya ve Eğriboz mukataalarının Bursa
Mukataası Kalemi'ne katılması
1748-1755 İstanbul'da I. Mahmud ve III. Osman
tarafından Nuruosmaniye Camii'nin inşa ettirilmesi
1751 Osmanlı musikisi
üzerine Batıda yazılan ilk eser (Charles Fonton'un Essai'si)
1754 I.
Mahmud'un ölümü, III. Osman'ın cülusu
1757 III. Osman'ın ölümü, III.
Mustafa'nın cülusu
1757-1758 Haremeyn mukataalarının satış ve iltizam
işlerinin defterdar tarafından yürütülmeye başlanması
1758 Mustafa Rakım'ın
Ünye'de doğuşu
1760 (1173) Abbas Vesim Efendi b. Abdurrahman b. Abdullah'ın
ölümü
1766 Haremeyn mukataalarının darphanece idare olunmaya başlanması
1768 Osmanlı-Rus Savaşı'nın başlaması
1770 Rus filosunun İngilizler'in
yardımıyla Akdeniz'e girmesi
1770-1776 Fransız Subayı Baron de Tatt'un
İstanbul'da bulunması
1771 Kırım'ın işgali
1771 Kırım'ın işgali
1772
Tersane yakınlarında Topçu Mektebi'nin kurulması
1773 Mühendishane-i Bahri-i
Hümayun'un kuruluşu
1773-1774 Darphanenin Hazine-i Amire'nin yedeği
vazifesini görmeye başlaması
1774 Avrupa tarzında teşkil edilmiş olan Sürat
Topçuları Ocağı'nın kurulması; Bedreddin Hasan b. Burhaneddin İbrahim
el-Ceberti'nin ölümü
1774 Sür'at Topçuları Ocağı'nın kurulması
21 Temmuz
1774 Küçük Kaynarca Antlaşması ve Ruslar'a Karadeniz'de seyrüsefer hakkı
tanınması
29 Nisan 1775 Tersane ambarlarında bir odada "Hendese Odası" nın
kurulması
1776 Mühendishane-i Bahri-i Hümayun'un açılışı; Boğdan Prensi
Alexandır İspilanti Bey'in Bükreş ve Yaş'ta Rum Ortodoks cemaatinde, yeni tarz
eğitimin ilk adımları atması; Hendese odasına nizam verilmesi
10 Mart 1779
Aynalıkavak Tenkihnamesi
1780 Mehmed Esad Yesari'nin ta'lik hattında Osmanlı
üslubunu buluşu
1781 Hendese odasının Mühandishane olarak isimlendirilmesi
1783 Rusya'nın Kırım'ı ilhakı
1784 Avusturyalılar'a Karadeniz'de
seyrüsefer hakkı verilmesi
1784 Fransız Lafitte-Clave ve Monnier'in
Tersane'deki mühendishanede istihkam dersleri vermeleri
8 Ocak 1784 Osmanlı
Devleti'nin Rusya'nın Kırım'ı ilhakını bir "sened" ile resmen tanıması
1787-1788 İstanbul'da bulunan Fransız uzmanların ve subayların tamamen
ülkelerine dönmeleri
17 Ağustos 1787 Osmanlı-Rus Savaşı'nın ilanı
9
Şubat 1788 Rusya'nın müttefiki sıfatıyla Avusturya'nın da savaşa girmesi
1789 Kıymetli maden işlenmesinin yasaklanması ve neticesiz dış istikraz
teşebbüsü
Ocak 1789 Özi Kalesi'nin Ruslar tarafından zaptı
7 Mayıs 1789
I. Abdülhamid'in ölümü ve III. Selim'in tahta çıkması
11 Temmuz 1789
Osmanlı-İsveç ittifakı
1790 İlk resmi Ermeni mektebinin Kumkapı'da açılması;
Gelenbevi, İsmail b. Mustafa b. Mahmud'un ölümü
31 Ocak 1790 Osmanlı-Prusya
ittifakı
27 Temmuz 1790 Avusturya'nın Prusya tarafından barışa zorlanması.
Reichenbach Konvansiyonu
18 Eylül 1790 Yergöğü Mütarekesi
Ekim - Kasım
1790 Kili ve İsmail Kaleleri'nin Rusya tarafından zaptı
1791-1799 Mevlevi
ayininde piyano (!) (Galata Mevlevihanesi, Şeyh Galib/III. Selim zamanı)
4
Ağustos 1791 Avusturya ve Osmanlı Devleti arasındaki son savaşın bitirilmesi.
Ziştovi Antlaşması
11 Ağustos 1791 Rus Savaşı'nın sonu. Kalas Mütarekesi
1792 Nizam-ı Cedid hareketinin başlaması
1792 III. Selim devrinde
100'lük guruş basılması
10 Ocak 1792 Kırım'ın Rusya'ya bırakılması
10
Ocak 1792 Yaş Antlaşması
1793 Daimi elçiliklerin ıslahı ve Londra, Paris ve
Viyana'da daimi elçilik ihdası
1793 Nizam-ı Cedid Ordusu'nun Kuruluşu
1793 Hasköy'de Humbaracı ve Lağımcı Ocağı kışlasında Mühendishane-i
Cedide'nin açılması; Fazıl Hüseyin'in III. Selim'in sarayında hazırladığı
Huban-name ve Zenannamesi'nin resimli bir nüshası
1793 Zahire Nezareti'nin
kurulması
1793-1794 Baruthane-i Amire'de İngiliz perdahı barut imaline
başlanması
1794 Halkalı'da yapılan Azadlu Baruthanesi'nin faaliyete geçmesi
1795 Lehistan'ın Avrupa haritasından silinmesi
1795 Mühendishane-i
Berr-i Hümayun'un açılışı; Kara Mühendishanesi binasının inşası; Osmanlı
sarayında ilk yabancı bando (Napolyon'un III. Selim'e gönderdiği)
1795
Zahire Hazinesi'nin kurulması
1797 Mühendishane'de açılan Matbaanın
faaliyete geçmesi
1797 Paris, Viyana ve Berlin'de daimi elçilikler ihdası
1797 Pazvandoğlu isyanı
1797 Rumeli'de dağlı eşkiya hareketleri ve
isyanları
17 Eylül 1797 Venedik Devleti'nin ortadan kaldırılması
1798
Mehmed Es'ad Yesari'nin İstanbul'da vefatı
3 Ocak 1798 Fransa'ya karşı
Osmanlı-Rus ittifakı
1 Temmuz 1798 Fransa'nın Mısır'a saldırması
3 Eylül
1798 Fransa'ya savaş ilanı
1799 Neticesiz dış istikraz teşebbüsü
5 Ocak
1799 Fransa'ya karşı İngiltere ile ittifak
Şubat 1799 Napolyon'un El-Ariş ve
Gazze'yi ele geçirmesi
Mayıs 1799 Napolyon'un Akka'da Cezzar Ahmed Paşa
tarafından mağlup edilmesi
Ağustos 1799 Napolyon'un Fransa'ya dönmesi,
Mısır'ın işgalinin devamı
Cevap: Osmanlı İmparatorluğu Kronolojisi
1800 Takvimlerin Jacques Cassini Zicine göre hazırlanmaya başlaması
Mart 1800 Rus ve Osmanlı kuvvetlerinin Yedi Ada Cumhuriyeti'ni kurmaları
1801 Kara Mühendishanesi hocalığına Hüseyin Rıfkı Tamani'nin getirilmesi; Gevrekzade Hafız Hasan Efendi'nin ölümü
Ağustos 1801 Mısır'ın tahliyesine dair mütareke
1802 Fransız ve İngiliz gemilerinin kendi bayrakları altında Karadeniz'e çıkmalarına müsaade edilmesi
1802 Avrupa ile ticaret yapan Osmanlı gayri müslim tüccarına Avrupa devletleri tüccarı statüsünün tanınmasıyla "Avrupa tüccarı" denilen sınıfın ortaya çıkması
25 Haziran 1802 Paris Antlaşması. Fransa ile barış
1803 "Ayvalık İkonomos Akademisi'nin kurulması; "Kuruçeşme Rum Mektebi (Helleno Philosophical School)"nin kurulması
Şubat 1804 Sırp isyanlarının başlaması
1805 Avrupa tarzında ilk hastane'nin Kasımpaşa'daki Tersane-I Amire'de açılması
1805 Osmanlı Devleti'nin Napolyon'un "İmparator" unvanını tanıması
1805 Tersane Hazinesi'nin kurulması
1805 Beykoz Çuka ve Kağıt Fabrikası'nın faaliyete geçmesi
Temmuz 1805 Mehmed Ali Paşa'nın Mısır'a vali olarak tayini
1806 Nizam-ı Cedid'in başarısızlığı ve gerilemesi. İkinci Edirne Vak'ası
1806 Osmanlı-Rus Savaşı
1806 III. Selim'in Mühendishan-i Berri-i Hümayun kanunnamesi
Ocak 1806 Tersane Tıbbiyesi'nin kurulması
Ekim 1806 Memleketeyn 'in Rusya tarafından işgal edilmesi
1807 Vehhabi isyanının had safhaya varması. Haccın engellenmesi
20 Şubat 1807 İngiltere'nin Rusya'nın yanında Osmanlı savaşına iştiraki ve İngiliz filosunun İstanbul önlerine gelmesi
Mart - Eylül 1807 İngiliz filosunun İskenderiye'ye saldırması ve Mehmed Ali tarafından mağlup edilmesi
25 Mayıs 1807 Nizam-ı Cedid'e karşı ayaklanma
29 Mayıs 1807 III. Selim'in tahttan indirilmesi ve Nizam-ı Cedid'in ilgası
29 Mayıs 1807 - 28 Temmuz 1808 IV. Mustafa devri. Siyasi istikrarsızlıklar ve darbeler
1808 Mustafa Rakım'ın celi sülüs ve tuğra'ya yeni üslubunu getirişi
28 Temmuz 1808 Alemdar Mustafa Paşa'nın müdahalesi, IV. Mustafa'nın tahttan indirilmesi, III. Selim'in katli, II. Mahmud'un tahta çıkması
28 Temmuz 1808 - 16 Kasım 1808 Alemdar'ın kısa süren sadareti
29 Eylül 1808 Sened-i İttifak : Devletin ayanlarla uzlaşması
15-16 Kasım 1808 Yeniçeri Ayaklanması : Alemdarın Sonu
5 Ocak 1809 İngiltere ile süren savaşın sonu : Kal'a-i Sultaniyye Antlaşması
1810 II. Mahmud devrinde beşlik "cihadiyye"lerin basılması
1810 İzmir Jimnasium'unun kurulması; Yesarizade Mustafa İzzet'in ta'lik'e son şeklini verişi
1812 Vehhabi ayaklanmasının Mehmed Ali Paşa tarafından bastırılması
1812 Fransız postalarının ilk kuruluşu
28 Mayıs 1812 Rus Savaşı'nın sonu : Bükreş Antlaşması, Sırbistan'a özerklik verilmesi
1816 Miloş Obronoviç'in "başknez" olarak tanınması ve Sırbistan'ın özerliğinin temini
1817 Hüseyin Rıfkı Tamani'nin ölümü
Şubat - Mart 1821 Eflak ve Mora'da Rum isyanlarının başlaması
1823 Avrupa ile ticaretin Türk gemileriyle yapılmasına teşebbüs edilmesi
1824 Rum ayaklanmasını bastırmak üzere Mısır kuvvetlerinin çağrılması
1824 Fatih Külliyesi'ndeki Darü'ş-Şifa'nın yıkılması; Sultan II. Mahmud'un Talim-i sıbyan adı ile ferman yayınlaması; St. Pierre mektebinin kurulması
1826 İhtisab müessesesinin düzenlenmesi
1826 Şinasi'nin doğumu; Mustafa Rakım'ın İstanbul'da vefatı; Ermeni ustalara Nakkaşlık hakkının verilmesi
14 Haziran 1826 Yeniçeri Ocağı'nın ortadan kaldırılması, Asakir-i Mansure-i Muhammediyye'nin kurulması
7 Ekim 1826 Rusya ile Akkerman Antlaşması'nın akdi
1827 Osmanlılar'ın İngiliz yapısı ilk buharlı gemiye sahip olmaları
1827 Tıphane-i Amire'nin kurulması; İlk "Marş-ı Sultani" bestesi (G. Donizetti, II. Mahmud'a)
1827 Mukataa Hazinesi'nin Hazine-i Amire'den ayrılması
4 Nisan 1827 İngiltere ile Rusya arasında Yunanistan'ın bağımsızlığına dair Petersburg Protokolü
Temmuz 1827 Mısır kuvvetlerinin Rum isyanını bastırmaları, Atina'nın teslimi
20 Kasım 1827 Navarin saldırısı : Osmanlı-Mısır donanmasının yakılması
26 Nisan 1828 Rusya'nın savaş ilan etmesi
1829 Ziya Paşa'nın doğumu; Mahmud Celaleddin'in İstanbul'da vefatı; Şevki Efendi'nin İstanbul'da doğuşu
1829 Deli Teşkilatının kaldırılması
14 Eylül 1829 Edirne Barışı : Yunanistan'ın bağımsızlığı
1830 Mühendishane-i Bahri'nin Heybeliada'daki kışlaya taşınması; İshak Efendi'nin Mühendishane başhocalığına getirilmesi; Avrupa'ya talebe gönderilmeye başlanması
1830 Tiftik keçisinin Güney Afrika'da yetiştirilmeye başlanması
1830 Katolik ermeni cemaatinin ve kilisesinin resmen tanınması
1830-1831 Nüfus sayımları
5 Temmuz 1830 Fransızlar'ın Cezayir'e saldırmaları ve ele geçirmeleri
1831 İlk saray konservatuarı (Mızıka-i Hümayun ve Saray Harem Orkestrası)
1831 Timarların kaldırılması (müessese sembolik olarak daha uzun süre devam etti)
1831-1834 İshak Efendi'nin dört ciltilik Mecmua-i Ulum-ı Riyaziye adlı eserinin basılması
1 Kasım 1831 İlk gazete Takvim-i Vekayi'nin neşri
1832 Tıphane-i Amire'nin Şehzadebaşı'ndan Cerrahhane'nin bulunduğu binaya nakledilmesi
1832 Memuriyette, ilmiyye ve mülkiyyede rütbelerin yatayına eşitlenip derece ve elkabın (titulature) tesbiti
1832 Mısır Valisi Mehmed Ali Paşa'nın isyanı
1832 İstanbul-İzmit "posta yolu" nun yapımı
1832 İngiliz postalarının kuruluşu
29 Ocak 1832 Topkapı Sarayı'na bitişik Gülhane bahçesinde mevcut binalarda Cerrahhane-i Amire'nin açılması
12 Aralık 1832 Mısır kuvvetlerinin Konya'da Osmanlı ordusunu yenmeleri
1833 Feshanenin kuruluşu
2 Şubat 1833 Mısır kuvvetlerinin Kütahya'ya kadar ilerlemeleri
5 Nisan 1833 Rus kuvvetlerinin yardım amacı ile Beykoz'a asker çıkartmaları ve Rus filosunun İstanbul'a gelmesi
Mayıs 1833 Mehmed Ali'nin uzlaşmaya zorlanması : Kütahya Sözleşmesi
8 Temmuz 1833 Mehmed Ali Paşaya karşı Osmanlı-Rus ittifakı : Hünkar İskelesi Antlaşması, Boğazlar'ın diğer devletlere kapatılması
18 Eylül 1833 Münchengraetz Antlaşması
1834 Maçka Kışlası'nda, Mekteb-i Harbiye'nin kurulması
1834 Mukataat Hazinesi'nin isminin "Mansure Hazinesi" olarak değiştirilmesi
1835 Hazine-i Amire ile darphanenin birleştirilmesi
1835-1845 İlk halk konserleri [Tanburi Aleksan Efendi (1815-1864) İstanbul Süleymanpaşa Hanı'ndaki kahvede]
1836 Başhoca İshak Efendi'nin ölümü
1836 İslimye Çuka Fabrikası'nın devlet tarafından işletilmeye başlanması
11 Mart 1836 Umur-ı Hariciye Nezareti'nin kurulması (hatt-ı hümayun tarihi 23 Zilkaade 1251)
1836 Başhoca İshak Efendi'nin ölümü
1836 İslimye Çuka Fabrikası'nın devlet tarafından işletilmeye başlanması
11 Mart 1836 Umur-ı Hariciye Nezareti'nin kurulması (hatt-ı hümayun tarihi 23 Zilkaade 1251)
26 Kasım 1837 Osmanlı yapımı "Eser-i Hayr" adlı buharlı geminin denize indirilmesi
1838 Mekteb-i Adli'nin açılması; Üsküdar'da Cemaran adlı Ermeni yatılı yüksek okulunun kurulması; Müderrishane-i Bahri'nin Tersane'deki yeni binasına nakledilmesi; Sultan II. Mahmud'un ilk öğretim alanında yeni bir teşebbüse girişmesi; Sami Efendi'nin İstanbul'da doğuşu
1838 Maliye Nezareti'nin kurulması ve Hazine-i Amire'nin darphaneden ayrılıp Mansure Hazinesi'yle birleştirilmesi
1838 Defterdarlığın Maliye Nazırlığı'na çevrilmesi
24 Mart 1838 Meclis-i Vala-yı Ahkam-ı Adliyyenin kurulması
16 Ağustos 1838 İngiliz tüccarına geniş imkanlar tanıyan Balta Limanı Ticaret Muahedesi'nin imzalanması. Bu muahede ile gümrük resmi oranının ihracatta %12, ithalatta %5 olarak tesbiti
1839 "Kaime-i mutebere-i nakdiyye"nin çıkarılması
1839 Ali Süavi'nin doğumu; Mekatib-i Rüşdiye Nezareti'nin kurulması; Mekteb-i Tıbbiye'nin Galatasaray'daki yeni binasına taşınması ve mektebin adının Mekteb-i Tıbbiye-i Adliye-i Şahane olarak değiştirilmesi; Mekteb-i Ulum-ı Edebiye'nin açılması; Notre Dame de Sion Kız Lisesi'nin kurulması
1839-1844 Dr. Bernard'ın Mekteb-i Tıbbiye nazırlığı dönemi
1839-1845 Mekteb-i Fenn-i Nücum'un faaliyet dönemi
24 Haziran 1839 Mehmed Ali ile savaşın tekrar başlaması, Osmanlı kuvvetlerinin Nizip mağlubiyeti
1 Temmuz 1839 II. Mahmud'un vefatı üzerine Abdülmecid'in tahta çıkması, Osmanlı donanmasının Mehmed Ali'ye teslimi
3 Kasım 1839 Tanzimat Fermanı'nın ilanı
3 Mayıs 1840 Ceza Kanunname-i Hümayunu'nun Fransa'dan mülhem bir biçimde düzenlenmesi ve kabulü (14 Temmuz 1851'de bu kanun, kanun-u cedid olarak tadilatla yeniden yürülüğe girer)
1840 Gayri müslim tebaadan Avrupa'ya talebe gönderilmeye başlanması
1840 Tanzimat'ın tatbik edildiği yerlerde temettü vergisi konulma kararı
1840 Bütün hazinelerin Maliye Hazinesi'ne katılması
1840 Posta Nezareti'nin kurulması
21 Aralık 1840 Namık Kemal'in doğumu
1841 Lübnan olayları
1841-1906 Ahmed Ali Paşa'nın doğumu. (ressam)
24 Mayıs 1841 İngiltere'nin yardımıyla Mısır meslesinin halli, Mısır'ın veraset usulü ile Mehmed Ali Paşa'ya bırakılması
13 Temmuz 1841 Londra Boğazlar Mukavelenamesi
1842 Askeri Baytar Mektebi'nin açılması
1842-1910 Osman Hamdi (ressam, eğitimci, müzeci, arkeolog)
1843 Hereke Fabrikası'nın kurulması
1843 Zeytinburnu Demir Fabrikası inşaatına başlanması
1843 Muhdes kara gümrüklerinin kaldırılması
1843 Feshane'ye çuka dokuma tezgahlarının ilavesi
1 Şubat 1844 Tashih-i sikke
1844 Feshane'de buhar makinelerinin kullanılmaya başlanması
1845 İzmir'de su kuvvetiyle çalışan kağıt fabrikasının kurulması
1845 Bahriye Mektebi'nin Heybeliada'daki binasına taşınması; Kadı yetiştirmek için Süleymaniye'de "Muallimhane-i Nüvvab" medresesinin kurulması; Rüşdiyelerin Darü'l-fünun'a öğrenci yetiştiren orta dereceli mektepler olarak kabul edilmesi
Ocak 1845 Sultan Abdülmecid'in Meclis-i Vala'yı ziyareti
13 Mart 1845 Meclis-i Muvakkat'ın (Geçici Maarif Meclisi) çalışmalarına başlaması
10 Nisan 1845 Polis (zabıta) teşkilatının kuruluşu (12 Rebiülevvel 1261 tarihli nizamname)
1846 Meclis-i Maarif-i Umumiye kurulması; Mekatib-i Umumiye Nezareti'nin kurulması; Başhoca Seyyid Ali Paşa'nın ölümü
1846 Rus Ticaret Muahedesi
16 Şubat 1846 Zabtiye müşiriyetinin kurulması
Darü'l-Fünun kurmada ilk teşebbüs
1847 Timarlı Sipahi Teşkilatı'nın ilgası
1847 Telgrafın Beylerbeyi Sarayı'nda denenmesi
1847 Dersaadet Bankası'nın kuruluşu
1847 İstanbul'da ilk piyano resitali (Liszt Abdülmecid'e Donizetti'nin Mecidiye Marşı'nı çalıyor); Yeşilköy'de bulunan Ayamama Çiftliğinin ziraat talimhanesi şekline getirilerek ilk pamuk ziaati uygulama eğitiminin burada verilmeye başlanması
1 Mart 1847 Recaizade Ekrem'in doğumu
1848 Avrupa'da liberal ihtilaller : Polonya ve Macaristan'da milliyetçi ayaklanmalar
1848 Protestan Ermeni cemaatinin ve kilisesinin resmen tanınması
1848 İstanbul'da ilk Sanayi Mektebi'nin kurulmasına teşebbüs edilmesi
16 Mart 1848 İstanbul'da Darü'l-Muallimin açılması
18 Kasım 1848 Osmanlı yapımı ilk demir vapurun denize indirilmesi
1849 Veteriner öğretim faaliyetlerine başlanması; Yesarizade Mustafa İzzet'in İstanbul'da vefatı
1850 1847'den geçerli sayılmak üzere gümrük resimlerine esas teşkil eden mal fiyatlarında ithalatta %20, ihracatta %16 indirim yapıldıktan sonra gümrük resimlerinin tesbit edilmesi kararı
1850 Ticaret Kanunname-i Hümayunu'nun kabulü
1850 İlk faizsiz kaimenin çıkarılması
1850 Muallim Naci'nin doğumu
12 Mart 1850 Darü'l-Maarif'in öğrenime başlaması
1851 Ceza Kanunname-i Hümayunu'nun kabulü
1851 Londra Sergisi
1851 Akademik karakterde ilk ilmi dernek olan Encümen-i Daniş'in açılması
18 Temmuz 1851 Encümen-i Daniş'in kurulması
1852 Abdülhak Hamid'in doğumu; İstanbul Şark Cemiyetinin (Societe Orientale de Constantinople) kurulması
1853 "Mukaddes yerler" meselesi, Rusya'nın tazyikleri ve Kırım Savaşı'nın patlaması
1853 İstanbul'da I. Abdülmecid tarafından Dolmabahçe Sarayı'nın inşa ettirilmesi
1854 İlk dış istikraz : Borçlanma devrinin ve alışkanlığının başlaması
1854 Meclis-i Vala'nın "Meclis-i Ali-yi Tanzimat" ve "Meclis-i Ahkam-ı Adliye'ye" ayrılması
1854 İhtisab teşkilatının lağvı
12 Mart 1854 Rusya'ya karşı İngiltere ve Fransa ile ittifak
1855 Piyanonun yüksek sosyeteye geçişi [Leyla (Saz) Hanım'ın babası Hekimbaşı İsmail Paşa'nın köşküne İtalya'dan getirtilen]
1855 Gayri müslimlerden alınan "cizye"nin kaldırılması
1855 Paris Sergisi
16 Ağustos 1855 İstanbul'da Şehremanetinin kurulması (modern belediye idarelerinin başlangıcı)
9 Eylül 1855 Osmanlı İmparatorluğu'nda telgrafın hizmete girmesi
14 Kasım 1855 Et ve Ekmek dışında hemen bütün maddelerden narhın kaldırılması
1856 Rusya'nın Asya'da Türk illeri istikametinde fetihlere başlamasının şartlarının oluşması
1856 Bank-ı Osmani'nin kurulması
1856 Arap alfabesinin Mors alfabesine uyarlanmasıyla telgrafların Türkçe olarak çekilmeye başlanması
1856 Islahat Fermanı
1856-1860 Köstence-Çernevo'da demiryolu hattının yapımı
1856-1866 İzmir-Aydın demiryolu hattının yapımı
15 Şubat 1856 İstanbul Tıp Cemiyeti'nin (Societe Medicale de Constantinople) kurulması
18 Şubat 1856 Islahat Fermanı'nın ilanı
30 Mart 1856 Paris Barış Antlaşması
30 Mart 1856 Rusya'nın bozguna uğraması
30 Mart 1856 Karadeniz'in tarafsız ve silahsız bir hale getirilmesi
22 Mayıs 1856 İstanbul Tıp Cemiyeti'ne Şahane ünvanının verilmesi ve cemiyetin adının, Cemiyet-i Tıbbiye-i Şahane olarak değişmesi
1857 Orman Mektebi açılması hususunda ilk teşebbüs
1857 Cidde olayları ve İngiliz kuvvetlerinin, müslim-gayri müslim çatışmalarına müdahalesi
1857 Gümrük resminin, eşyanın vardığı değil çıktığı yerde alınması usulünü getiren Mahrec Nizamnamesi'nin yayımlanması
1857-1862 Beyrut - Şam şosesinin yapımı
17 Mart 1857 Maarif-i Umumiyye Nezareti'nin kurulması
6 Kasım 1857 Paris'te Mekteb-i Osmani adında bir Osmanlı mektebinin açılması
1858 Ceza Kanunname-i Hümayunu'nun kabulü
1858 Kız rüşdiye mekteplerinin açılması
1858 Kaimelerin iptali için dış istikraz yapılması
1858-1859 Emlak, arazi ve temettü vergilerinin ayrılması
6 Haziran 1858 Arazi Kanunnamesi'nin kabulü
8 Haziran 1858 Beyoğlu ve Galata'da kurulacak Altıncı Daire-i Belediyye'nin nizamname-yi umumisi (ilk örnek belediye)
1859 Kaimelerin piyasadan toplanabilmesi için "iane-i umumiyye" toplanması
1859 Fransızca'dan yapılan ilk şiir tercümesi risalesi, Şinasi'nin Tercüme-i Manzume'sinin neşri
12 Şubat 1859 Mekteb-i Mülkiyye'nin kuruluşu
1860 Ticaret mahkemelerinin kuruluşu
1860 İlk basılı yerli tiyatro, Şinasi'nin Şair Evlenmesi'nin tefrika edilmesi
1860-1861 Lübnan ve Suriye Olayları
1860-1861 Lübnan'ın imtiyazlı bir eyalet haline getirilmesi
22 Ekim 1860 Tercüman-ı Ahval gazetesinin yayına başlaması
1861 Abdülmecid'in vefatı ve Abdülaziz'in tahta çıkması
1861 Cemiyet-i İlmiyye-i Osmaniye'nin kuruluşu
1861 Usul-i Muhakemat-ı Ticaret Nizamnamesi'nin kabulü
1861-1866 Rusçuk - Varna demiryolu hattının yapımı
9 Haziran 1861 Cebel-i Lübnan mutasarrıflığı'nın hususi statüsünün tesbiti ve Cebel-i Lübnan nizamnamesi
9 Haziran 1861 David Paşa'nın Lübnan'a vali olarak atanması
29 Nisan 1861 Fransız ve İngilizler'le Kanlıca Ticaret muahedelerinin yapılması. Bu muahede dış ticarette gümrük resmi oranının %8'e yükseltilmesi ve esnaflıkta inhisar sisteminin kaldırılması
1862 Tuna vilayetinin kuruluşu ve Mithad Paşa'nın vali olarak tayini
1862 Gümrük resimlerine esas teşkil eden mal fiyatlarında %10 indirim yapıldıktan sonra gümrük resmi alınmaya başlanması
1862 Kaimelerin piyasadan tamamıyla toplanması
1862 Altının değerinin 100 kuruş olarak tesbiti
1862 Roman türünde Batıdan yapılan ilk tercüme, Fenelon'dan Tercüme-I Telemak'ın Yusuf Kamil Paşa tarafından yayınlanması; Cemiyet-I Tıbbiye-i Osmaniye'nin kurulması
1862 Mahrec-i Aklam'ın kurulması
20 Temmuz 1862 Mekteb-i Maarif-i Adliye'nin, "Mekteb-i Aklam" adı altında yeni bir şekle sokulması
8 Ekim 1862 Islah-ı Sanayi Komisyonu'nun teşkil edilmesi
1863 Abdülaziz'in Mısır'a seyahati
1863 Mithad Paşa tarafından Niş'te ilk Islahhane'nin (sonraki yıllarda Sanayi Mektebi) kuruluşu
1863 İstanbul Eczacılık Cemiyeti'nin (Societe de Constantinople) kurulması; Protestan Robert Koleji'nin açılması
1863 Menafi Sandığı'nın kurulması
1863 Mektuplara pul yapıştırılmaya başlanması
1863 Ticaret-i Bahriyye Kanunnamesi'nin kabulü
13 Ocak 1863 Darü'l-Fünun'da, halka açık serbest konferans şeklinde derslere başlanması
18 Şubat 1863 Sultanahmet Sergisi'nin (Sergi-i Umumi) açılışı
1864 Mekatib-i Sıbyan-ı Müslime Komisyonu'nun kurulması; Mekteb-i Harbiye dahilinde Erkan-ı Harp sınıfının açılması; Cemiyet-i Tedrisiye-i İslamiye'nin (Darü'ş-Şafaka) kurulması; Saint Joseph okulunun kurulması; İlk basılmış nazariyat kitabı (Haşim Bey'in Mecmu'atü'l-Makamat'ı)
1864 İyonya adalarının (Yedi Ada Cumhuriyeti'ni oluşturan adalar) İngiltere tarafından Yunanistan'a verilmesi
1864 Karadan Hindistan'ı Avrupa'ya bağlayan telgraf hattının tamamlanması
1864 Islah-ı Sanayi Komisyonu'nun kuruluşu
1864 Nizamiye mahkemelerinin kuruluşu
1864-1876 Paris'e talebe gönderilmesi
8 Ekim 1864 Vilayet Nizamnamesi'nin kabulü
1865 Müstakil Romen kilisesinin kurulması
1865 İstanbul Birinci Şehir Postası'nın kuruluşu
1865 Darü'l-Fünun binasının inşasının tamamlanması ve Maliye Nezareti'ne tahsis edilmesi; Mekteb-i Tıbbiye'nin nazırlığına Cemaleddin Efendi'nin getirilmesi
Eylül 1865 Mekteb-i Osmani'nin lağvedilmesi
1866 Girit isyanları , Yunanistan ile birleşme faaliyetleri
1866 Tezkire türünün son örneği olan Hatimetü'l-Eş'ar'ı yazan Fatih'in ölümü; Halid Ziya'nın doğumu
1866 Mısır veraset usulünün değiştirilmesi
1866 Ahmed Süreyya Emin Bey'in modelini hazırladığı seri ateşli topla Osmanlılar'ın topçulukta hamle yapması
1866 Simkeşler Şirketi'nin kuruluşu
1866 Dahilde sarfedilecek malların rayiç fiyatından %10 indirim yapıldıktan sonra gümrük resimlerinin tesbit edilmesi kararı
1866-1867 Avusturya'nın Prusya karşısında mağlup olması ve Macaristan ile eşit bir birlik kurması : Avusturya-Macaristan İmparatorluğu
1867 Sırbistan'daki son Osmanlı askeri temsiliyetinin ortadan kaldırılması, Sırp kalelerinin tahliyesi
1867 Rüşdiyelere gayri müslim talebe alınmaya başlanması; Beyrut Amerikan Üniversitesi'nin kurulması
1867 Mısır Valisi İsmail Paşa'nın "hıdiv" olması
1867 Genç Osmanlılar'ın Avrupa'ya kaçmaya başlamaları
1867 Yabancılara mülk edinme hakkının verilmesi
1867 Bahriye Nezareti'nin Kuruluşu
1867 Saraçlar Şirketi'nin kuruluşu
1867 Menafi Sandığı'nın bütün vilayet ve sancak merkezlerine yayılması
1867-1876 İzmir Rıhtımı'nın inşası
22 Şubat 1867 Eğitim sahasında Fransız notasının verilmesi
8 Haziran 1867 Mısır'a hıdivlik statüsünün verilmesi
21 Haziran 1867 Sultan Abdülaziz'in Avrupa seyahati
1868 Ali Paşa'nın Girit isyanlarını teskin etmesi ve Girit'e özerk bir statü verilmesi
1868 Galatasaray Sultanisi'nin açılması
1868 İstanbul Emniyet Sandığı'nın kurulması
1868 Demirciler ve Dökümcüler şirketlerinin kuruluşu
1868 Yunan postasının kapatılması
1868 Feshane'nin modern bir dokuma fabrikası haline getirilmesi
1868 Darü'l-Muallimin-i Sıbyan'nın açılması; Mekteb-i Hiref ve Sanayi'nin kurulması; Sanayi Mektebi'nin kurulması
1 Mart 1868 Adliye Nezareti'nin kurulması
1 Nisan 1868 Şura-yı Devlet'in teşekkülü ve Divan-ı Ahkam-ı Adliyye'nin ayrı bir temyiz organı olarak ayrılması
1 Eylül 1868 Mekteb-i Sultani'nin açılması
1869 Süveyş Kanalı'nın açılması
1869 Osmanlı Ordusu'nun Nizamiye, Redif ve Mustahfız diye üç bölüme ayrılması
1869 Mecelle-i Ahkam-ı Adliyye'nin ilk kitabının kabulü
1869 Mekteb-i Harbiye dahilinde bir Baytar sınıfının açılması
8 Nisan 1869 İkinci Darü'l-Fünun binasının inşasının tamamlanması ve Darü'l-Fünun-ı Osmani'nin kurulması
26 Ağustos 1869 Turuk Nizamnamesi'nin kabulü
2 Eylül 1869 Maarif-i Umumiyye Nizamnamesi ile ilk ve orta tedrisatın düzenlenmesi
Ekim 1869 Darü'l-Fünun-ı Osmani'de talebe kaydına başlanması
1870 Müstakil Bulgar kilisesinin kurulması ve Bulgarlar'ın Rum Patrikhanesi'nin nüfuzundan çıkmaları
1870 Fransa'nın, Almanya ve Prusya Savaşı'nda ağır mağlubiyet alması
1870 Cenab Şehabeddin'in doğumu; Batılı tarzda ilk roman hikaye türünde, Ahmed Midhat'ın Su-i Zan-Esaret adlı kitabının neşri; Mühendishane'nin Maçka Harbiye Mektebi içerisinde topçu ve istihkam sınıflarında eğitim faaliyetlerine devam etmesi; Sıbyan mekteblerinin ıslahı ve iptidai adı altında yeni mekteplerin açılması; Darü'l-Fünun'ı Osmani'yi teşkil eden şubeler arasında "İlm-i hukuk" şubesinin de yer alması; Tıp eğitiminin Türkçe yapılmaya başlanması
1870 Karadeniz'in tekrar silahlandırılması ve Rusya'nın Paris Antlaşması'nın hükümlerini tanımaması
1870 Darülfünunun açılması teşebbüsü
1870-1927 Kemaledin Bey (mimar)
20 Şubat 1870 Darü'l-Fünun-ı Osmani'nin büyük bir merasimle açılması
26 Nisan 1870 Darü'l-Muallimat'ın açılması
2 Temmuz 1870 Kavanin ve Nizamat Dershanesi'nin açılması
Ekim 1870 Darü'l-Fünun müdürü Tahsin Efendi'nin umuma açık konferanslar (ders-I'am) tertip etmesi
1871 Sadrazam Ali Paşa'nın vefatı
1871 Saint-Esprit okulunun kurulması
1871 Abdülaziz'in şahsi idaresinin artması, Mahmud Nedim Paşa sadareti
1871 Dersaadet Tahvilat Borsası Nizamnamesi'nin yayımlanması
1871 Posta ve Telgraf nezaretlerinin birleştirilmesi ve İkinci Posta Nizamnamesi'nin neşri
22 Ocak 1871 İdare-yi Umumiyye-i Vilayat Nizamnamesi
13 Eylül 1871 Şinasi'nin ölümü
1872 Emniyet Sandığı'nın şubelerinin açılması
1872 Darü'l-Maarif idadisinin kurulması; Maadin Mektebinin kurulması
1873 Meclis-i Tetkikat-ı Şer'iyye'nin kuruluşu
1873 Mehmed Akif'in doğumu; Türkçe ilk modern tıp lugatı olan Lügat-ı Tıbbiye'nin neşredilmesi; Sava Paşa'nın yeni bir Darü'l-Fünun kurmakla görevlendirilmesi; Darü'l-Fünun-ı Osmani'nin kapanması
Haziran 1873 Mekteb-i Sultani'nin, Gülhane Bahçesi'ndeki Saray'a bitişik binalara nakledilmesi
1874 Rusya'nın kışkırtmaları ve Panislavist faaliyetlerin artması
1874 Hukuk Mektebi, Mülkiye Mühendis Mektebi ve Edebiyat Mektebi'nden oluşan Darü'l-Fünun-ı Sultani'nin açılması; İstanbul Darü'l-Muallimi'nin açılması; İlk basılmış nota (Notacı Emin Efendi, 1845-1907)
1874 Kara gümrüklerinin lağvı
1874 Islah-ı Sanayi Komisyonu faaliyetinin durdurulması
1874-1875 Darü'l-Fünun-ı Sultani'nin eğitime başlaması; Osmanlı İmparatorluğu'nda sivil mühendislik eğitiminin başlaması
1875 Bosna-Hersek isyanları
1875 Askeri rüşdiye mekteplerinin açılması; Mora Yenişehir İdadisi'nin açılması
1876 Bulgar isyanları
1876 Karadağ'ın Osmanlı Devleti'ne savaş ilanı
1876 Abdülaziz'in tahttan indirilmesi, V. Murad'ın tahta çıkması, hal'i ve Abdülhamid'in cülusu
1876 Meşrutiyet'in ilanı
1876 İstanbul'da Balkan krizini görüşmek üzere internasyonal bir konferansın toplanması : Tersane Konferansı
1876 İstikrazların mürettebat ödemelerinin durdurulması
1876 Mecelle-i Ahkam-ı Adliyye'nin son kitabının kabulü
1876 Edebi roman hüviyetinde ilk eser olan, Namık Kemal'in İntibahı'nın neşri; İzmir ve Manastır'da yaıtılı idadiler açılması
23 Mart 1876 Ziya Gökalp'in doğumu
23 Aralık 1876 I. Meşrutiyet'in (Kanun-ı Esasi) ilanı
1877 Rusya'nın tecavüzü ve Osmanlı-Rus Savaşı'nın başlaması: Balkanlar'ın ve Doğu Anadolu'nun Rus işgaline uğraması
1877 Mahrec-i Aklam'ın Mekteb-i Mülkiye'nin idadi sınıflarıyla birleştirilmek suretiyle kaldırılması; Mekteb-i Tıbbiye'nin tekrar Gülhane'ye nakledilmesi; Fenn-i Resim ve Mimari Mektebi'nin kurulması
1877-1878 Darü'l-Fünun ve Mekteb-i Sultani'nin bir yıl eğitime ara vermesi
19 Mart 1877 İlk Meclis-i Meb'usan'ın içtimaı (o yılın 28 Haziran'ına kadar çalışır)
25 Eylül 1877 Dersaadet Belediye Kanunu (Meclis-i Mebusan'da müzakere edilerek kabul edilir)
5 Ekim 1877 Vilayet Belediye Kanunu'nun kabulü
13 Aralık 1877 Meclis-i Meb'usan'ın süresiz tatili
1878 Ayastefanos ve Berlin Antlaşmaları imzalanması
1878 Sırbistan, Karadağ ve Romanya'nın müstakil birer devlet olmaları
1878 Bulgaristan Prensliği'nin ortaya çıkması
1878 Ermeni meselesinin zuhuru
1878 Ali Suavi'nin öldürülmesi
1878 Kıbrıs'ın İngiltere tarafından ele geçirilmesi
1878 Bosna ve Hersek'in Avusturya-Macaristan'ın işgal ve idaresine terki
1878 Makedonya meselesinin ortaya çıkması
13 Şubat 1878 Meclisin kapatılması
Ekim 1878 Darü'l-Fünun-ı Sultani'nin tekrar eğitime başlaması
1879 II. Abdülhamid devrinde basılan kaimelerin toplatılıp imha edilmesi
1879 Mehakim-ı Nizamiye Teşkilatı Kanunu'nun kabulü
1879 Mekatib-i Sıbyaniye Dairesi'nin kurulması; Maarif merkez teşkilatının yeniden düzenlenmesi
1879 Usul-ı Muhakemat-ı Cezaiyye Kanunu'nun kabulü
1880 Vergi reformu
1880 Yafa-Kudüs demiryolu hattının tamamlanması
1880 İlk köy romanı, Ahmed Midhat'ın Bahtiyarlık'ının neşri; Darü'l-Fünun-ı Sultani Turuk u Maabir Mektebi'nin ilk mezunlarını vermesi
1880 Usul-ı Muhakemat-ı Hukukiyye Kanunu'nun kabulü
13 Mart 1880 İstanbul'da bir kız idadisinin açılması
17 Mayıs 1880 Ziya Paşa'nın ölümü
Ekim 1880 Darü'l-Fünun-ı Sultani Hukuk Mektebi'nin ilk mezunlarını vermesi
20 Aralık 1880 Darü'l-Fünun-ı Sultani'nin ilk mezunlarını vermesi; Journal de la Societe de Pharmacie de Contantinople'un yayınlanması; Cemiyet-I İlmiye'nin kurulması
1881 Mustafa Kemal'in Doğumu (ATATÜRK)
1881 Mısır'ın İngilizler tarafından işgali
1881 Düyun-ı Umumiyye idaresinin kurulması
1881 Mühendishane'de mümtaz sınıf adı altında yeni bir sınıf teşkil edilmesi; Darü'l-Fünun-ı Sultanı Turuk u Maabir Mektebi'nin faaliyetlerinin son bulması; Orman ve Maadin Mektepleri'nin birleştirilmesi
1882 Tunus'un Fransızlar tarafından işgali
1882 Muharrem Kararnamesi'nin neşri
2 Ocak 1882 Sanayi-i Nefise Mektebi'nin kurulması ve Osman Hamdi Bey'in müdür olması
1883 Osmanlı ordusunun Prusya askeri heyeti tarafından ıslahına başlanması
20 Haziran 1884 Mülkiye Mühendis Mektebi kurulması
1 Kasım 1884 Mülkiye Mühendis Mektebi'nin Mühendishane-I Berri-I Hümayun'un bir odasında eğitimine başlaması
2 Aralık 1884 Yahya Kemal'in doğumu
1885 Doğu Rumeli'nin Bulgaristan tarafından ilhakı
1885 Abdülhak Hamid'in Makber'inin neşri
18 Eylül 1885 Doğu Rumeli eyaleti valiliğinin Bulgaristan prensine verilerek bu bölgedeki kontrolün zayıflaması
1886 Adana-Mersin demiryolu hattının tamamlanması
1886 Maarif Nezareti'ne bağlı olarak Mekatib-i Gayri müslime ve Ecnebiye Müfettişliği'nin kurulması
1886 Adana-Mersin demiryolu hattının tamamlanması
1886 Maarif Nezareti'ne bağlı olarak Mekatib-i Gayri müslime ve Ecnebiye Müfettişliği'nin kurulması
1886-1887 Darü'l-muallimin'in yatılı hale getirilmesi
1887 Yedikule Havagazı Fabrikası'nın kurulması
1887 Ahmed Haşim'in doğumu; Şevki Efendi'nin İstanbul'da vefatı
5 Şubat 1887 Beşir Fuad'ın intiharı
1888 Haydarpaşa-İzmir-Ankara demiryolu imtiyazının Almanlar'a verilmesi
1888 Beyrut'ta Saint Joseph Katolik Tıp Mektebi'nin açılması; Baytar sınıfının tekrar Harbiye Mektebi bünyesine alınması
2 Aralık 1888 Namık Kemal'in ölümü
1889 İttihad-ı Osmanı Cemiyeti'nin (İttihat ve Terakki) kurulması
1889 İdadi öğrenimine dayanan dört yıllık bir Mülkiye Baytar Mektebi'nin kurulması
27 Mart 1889 Yakup Kadri'nin doğumu
1890 Bulgar Makedonya ve Anadolu'da Ermeni ihtilal çetelerinin faaliyetlerini arttırmaları
1891 Mülkiye Baytar Mektebi'nin Halkalı Ziraat Mektebi'ne yatılı olarak nakledilmesi
1891 Yol inşaatında bedenen çalışma mecburiyetinin paraya çevrilmesi
1891 Kadıköy - Kurbağalıdere Havagazı Fabrikası'nın kurulması
1891 Hereke Fabrikası'nın halı kısmının açılması
3 Kasım 1891 Darü'l-Muallim'in aliye şubesi açılması
1892 Haydarpaşa-İzmit demiryolu hattının işletmeye açılması
1892 Orman ve Maden Mektebi'nin kapatılması; II. Abdülhamid tarafından Yıldız'da porselen atölyelerinin kurulması
1893-1896 İstanbul-Selanik demiryolu hattının yapımı
1894 Halkalı Ziraat ve Baytar Mektebi'nin ilk veteriner mezunlarını vermesi; İmmaculée Conseption veya St Marie okulunun kurulması; İlk basılmış musiki lugatı (Hoca Kazım Bey'in Musiki Istılahatı)
1894 Sasun'da Ermeni olayları
1894 Selanik-Manastır demiryolu hattının tamamlanması
1895 İstanbul'da Ermeni olayları, yabancı devletlerin Ermeniler lehinde müdahaleleri
1895 Galata Rıhtımı inşaatının tamamlanması
1895 Gayri müslim okullarına Türkçe muallimi tayininin kararlaştırılması
1895 Baruthane-i Amire'de dumansız barut imal edilmesi
14 Şubat 1895 Sadrazam Said Paşa'nın beş fakülteden "darü'l-icaze" oluşan bir darü'l-fünun kurma teklifi
1896 Tevfik Fikret'in Servet-i Fünun'un edebi sayfalarının idareciliğini yüklenmesiyle Edebiyat-ı Cedide devrinin başlaması
1896 Ermenilerin Osmanlı Bankası'nın İstanbul şubesine saldırmaları
1896 Girit isyanının alevlenmesi
1896 Eskişehir-Konya demiryolu hattının tamamlanması
1897 Yunan kuvvetlerinin Girit'e çıkması, Yunan çetelerinin Rumeli'deki Osmanlı sınırlarına saldırmaları
17 Nisan 1897 Osmanlı-Yunan Savaşı ve Osmanlı zaferi
1898 Girit meselesinin devam etmesi; adaya muhtariyet verilmesi Osmanlı kuvvetlerinin geri çekilmesi, Yunan prensi Yorgi'nin vali olarak kabul edilmesi
1899 Bağdat demiryolu imtiyazının Almanlar'a verilmesi
1899 Arifiye-Adapazarı demiryolu hattının açılması
1900 Hicaz demiryolunun inşasına girişilmesi
1900 İstanbul Rıhtımı inşaatının tamamlanması
31 Ağustos 1900 Darü'l-Fünun-ı Şahane'nin kurulması
1901 Servet-i Fünun dergisinin geçici olarak kapatılmasıyla Edebiyat-ı Cedide topluluğunun dağılması; Lügat-ı Tıbbiye'nin ikinci baskısının yapılması; Vidinli Tevfik Paşa'nın ölümü
1901 Makedonya'da çete faaliyetlerinin artması, büyük devletlerin müdahaleleri
1901-1908 Hicaz demiryolu hattının yapımı
1902 Yemen isyanlarının tekrar başlaması
1902 Hereke Fabrikası'na çuka ve şayak tezgahlarının eklenmesi
23 Kasım 1902 Makedonya'da Bulgar İhtilal Cemiyeti'nin faaliyeti
23 Kasım 1902 Cum'a-ı Bala ayaklanması
23 Kasım 1902 Makedonya'ya özel ıslahat planı hazırlanması
8 Aralık 1902 Hüseyin Hilmi Paşa'nın geniş yetkilerle "umumi müfettiş" olarak Makedonya'ya tayini
1903 İdadilerin altı yıla çıkarılması
2-3 Ağustos 1903 İlinden (Aya ilya yortusu günü) isyanı
2-3 Ağustos 1903 Bulgar-Osmanlı Savaşı tehlikesinin doğması
31 Ağustos 1903 Şam Mekteb-i Tıbbiyesi'nin kurulması
Eylül 1903 Mürzsteg Programı : Makedonya'ya muhtariyet verilmesi
1904 Haydarpaşa Rıhtımı'nın tamamlanarak işletmeye açılması
1905 Hereke Fabrikası'nda fes imalatına başlanması
21 Temmuz 1905 Ermeniler'in II. Abdülhamid'e bombalı saldırı tertiplemeleri
1906 Akabe olayları ve Akabe krizi
1908 Beykoz Deri Fabrikası'nın Harbiye Nezareti'ne bağlanması
1908 Osmanlı Eczacı İttihat Cemiyeti'nin kurulması; Osmanlı Cemiyet-i İlmiye-i Baytariyesi'nin açılması; Osmanlı Mühendis ve Mimar Cemiyeti'nin kurulması
23 Temmuz 1908 II. Meşrutiyet'in ilanı
5 Ekim 1908 Avusturya- Macaristan'ın Bosna-Hersek'i ilhak ettiğini ilan etmesi.
6 Ekim 1908 Girit Rumları'nın adayı Yunanistan'a bağladıklarını ilan etmeleri
17 Aralık 1908 II. Meşrutiyet dönemi ilk Meclis-i Meb'usanının toplanması
1909 Adana'da Ermeniler'in ayaklanmaları
1909 Gayri müslimlere "bedel" yerine askerlik hizmeti konulması
1909 Fecr-i-Ati edebi topluluğunun kuruluşu; Cemiyetler Kanunu'nun çıkması; Dişhekimliği Okulu'nun açılması; Orman Mekteb-i Alisi adı altında yeni bir okul açılması; Mekteb-i Tıbbiye'nin, Mekteb-i Tıbbiye-i Askeriye ile birleştirilerek Haydarpaşa'ya nakledilmesi; Muallimhane-i Nüvvab'ın Medresetü'l-Kuzat adını alması; Mülkiye Mühendis Mektebi'nin Nafıa Nezareti'ne bağlanması ve Mühendis Mekteb-i Alisi adını alması
1909-1910
