Attilâ
Batı Hun İmparatoru'dur.

395 yılında İtil kıyılarında doğdu. Adının manası, “İtil’de doğan” demektir. Devletin kurucularından Muncuk'un oğludur. 434 yılında kardeşi Bleda ile birlikte İmparatorluğun başına geçti. Bir süre sonra kardeşinin öldürülmesiyle Tuna kıyılarından Kafkasya’ya kadar uzayan imparatorluğun tek hâkimi oldu.

Kaynak: ReformTürk http://www.reformturk.com/turk-buyukleri/24377-attila.html#post46424
Attilâ önce Doğu Roma'yı hedef aldı. Bizans üzerine yürüdü. Kendisinden aman
dileyen İmparatoru yıllık vergiye bağladı. Bir süre sonra imparator vergisini ödemeyince, Attila, Balkanlardan Mora'ya, kadar olan bölgeyi ele geçirdi. Sonra İstanbul kapılarına dayandı. Bizanslılar vergiyi iki misline çıkartarak İstanbul'u kurtardılar. Bizans İmparatoru bir suikastçi göndererek Attilâ'yı öldürtmeye teşebbüs etti. Bu teşebbüs sonuçsuz kaldı.

Attilâ'nın bütün emeli Batı ile Doğu Roma İmparatorluklarının kendisine karşı birleşmelerini önlemekti. İki cephede birden savaşmak istemiyordu. Doğu Roma'yı tesirsiz hale getirince, ani bir kararla Batı Roma'ya yürüdü.

Roma'ya girmesinin an meselesi halini aldığı bir sırada Papa III. Leon, bizzat Attilâ'nın karargâhına giderek Roma'yı çiğnememesi için yalvardı. Papanın bu yalvarışı karşısında Roma’ya girmekten vaz geçen Attilâ, onları çok ağır bir vergiye bağladı.

Sekiz yıl içinde bütün Avrupa'da eşi görülmemiş fetihler yapan Attilâ, korku ve dehşet ifade eden tek isim oluvermişti. Bu yüzden, son derece âdil bir hükümdar olmasına rağmen bütün Avrupa, korkusundan onu barbar gözüyle gördü.

Attilâ çok büyük bir savaşçı ve yaman bir komutan idi. Aynı zamanda mükemmel bir hükümdardı. Dünyada, posta teşkilatını kuran ilk kişi de odur.

Attilâ'nın ilk eşi ve baş kadını Arıkan idi. Ölümünden sonra yerine geçen oğlu İlek'in anasıdır. 453 yılında imparatorluğun başkenti olan Etzelburg'da, İlkido adında genç bir kızla evlendi. O günün sabahında, bütün Avrupa'yı tir tir titreten cihangir, yatağında ölü olarak bulundu. Elli sekiz yaşındaydı. Ölüm sebebi anlaşılamadı.

Cenazesi, ölümünün ertesi günü yapılan çok büyük bir törenle kaldırıldı. Cesedi altın bir tabuta konuldu. Bu tabut, önce gümüş, sonra da demir bir tabut içine yerleştirildi ve böylece toprağa verildi. Mezarı bilinmemektedir. Attila, mezarının bilinmemesini istemişti.



Büyük Türk hükümdarı Attila, “Etzel” adı ile Almanların “Nibelungen Destanı”na girmiştir; başı sıkışan kıraliçe Attila’dan yardım istemektedir.