Mükellef, bir işi yapmaya mecbur olan demektir. Aklı başında, sözü sohbeti yerinde, ne yaptığını bilen, çocukluktan çıkıp ergenlik çağına eren, yani erkeklik veya kadınlığa adım atan herkes, Allah'ın emir ve yasaklarına muhataptır, yani mükelleftir.

Ergenlik çağı, diğer adıyla bulûğ yaşı her insanda değişir. Umumî olarak erkek çocukları 12-15, kız çocukları ise 9-15 yaşları arasında ergenliğe girerler.

Erkek çocuğu ihtilam, kız çocuğu ise aybaşı da denilen âdet halinin ortaya çıkmasıyla bulûğa erdiğini anlar. Artık bu devreden sonra, kız olsun erkek olsun, aklı başında olan her insan namaz, oruç ve diğer bütün ibâdetleri yapmakla mükelleftir.

Her ne kadar mükelleflik yaşı erkeklerde 12-15, kızlarda 9-15 yaşları arasında ise de, namaz ve oruç gibi ibâdetlerin, çocuğa daha küçük yaşlarda öğretilmesi uygun olur.
Meselâ bir hâdis-i şerifte, kız erkek ayrımı yapılmaksızın yedi yaşına gelen çocuğa namazın emredilmesi bildirilir.

Yedi yaşında bir çocuğa namazla ilgili bilgiler verilir, namazın nasıl kılınacağı, farzları, sûre ve duaları öğretilir. Çocuk namaz kılmaya küçük yaşlarda alıştırılır. On yaşına geldiğinde ise, namazın ehemmiyeti anlatılır; bir yaratılış borcu olduğu söylenir. Zorla değil, sevdirerek ve ikna ederek namaz kılması temin edilir. Anne-babanın namaz kılarak örnek olması bunun teminini kolaylaştırır. Bulûğ, ergenlik alâmetleri görülünce de çocuğun farz olan ibâdetlerini artık aralıksız olarak yapması istenir.