Sultan IV. Mehmed Han

Babası : Sultan İbrahim
Annesi : Hatice Turhan Sultan
Doğduğu Tarih : 2 Ocak 1642
Padişah Olduğu Tarih : 8 Ağustos 1648
Tahttan İndirildiği Tarih : 8 Kasım 1687
Ölümü : 6 Ocak 1693

Sultan IV. Mehmed, ondokuzuncu padişah olarak Osmanlı tahtına çıktı. İstanbul’da doğmuştur. Babası Sultan İbrahim’den başka hanedanın devamını sağlayacak erkek evlat bulunmadığı için doğumu çok büyük sevinç yaratmış ve üç gün, üç gece şenlik yapılmıştı. Babası Sultan İbrahim’in rahatsızlığı nedeniyle çocuk bir şehzade olarak 7 yaşında tahta çıkarıldı. Küçük Sultanı ürkütmemek için Eyüp Sultan’da yapılan kılıç alayı merasimi, küçük bir tören olarak uygulanmıştır. Hazinede yeterli para olmadığından yeniçerilere cülus bahşişi zorla toplanan paralarla ödenmiştir.
Bu dönemde devlet idaresinde boşluk olmuş, tarihimizde “Ağalar Saltanatı” dönemi başlamıştı. Ortamı uygun bulan ocakların harekete geçmesi, sipahi ulufelerinin ödenmesinin gecikmesi, İstanbul’da buhranlı günlere, isyanların çıkmasına sebep olmuştu. “Yeni Camii” (Sultanahmet camii) olayları adı verilen ve günlerce süren ayaklanmalar oldu.
Kaynak: ReformTürk http://www.reformturk.com/lise-tarih-dersi/49988-osmanli-padisahlari-post101556.html
Sultan Mehmed annesinin de desteği ile Köprülü Mehmet Paşa’yı sadarete getirerek devletin güçlenmesini sağlamış “Köprülüler Dönemi”ni de başlatmıştı. Tarihe “Avcı Mehmed” olarak geçen Sultan IV. Mehmed’in saltanat süresi:
1- Çocukluk Dönemi, Devlet idaresinin Kösem Sultan ve ağalar tarafından görülmesi.
2- “Köprülüler Dönemi”, kendisinin de savaşa katıldığı Girid’in alındığı, Orta Macaristan’ın devlet toprakları ve sınırlarının genişlediği dönemdir.
3- Viyana bozgunundan sonra devletin tekrar küçülmeye, iç karışıklıkların başladığı dönem.
Çocuk yaşında tahta çıkan ve Kanunî Sultan Süleyman’dan sonra en uzun iktidarda kalan Sultan Mehmed, orta boylu, tıknaz, beyaz tenli, seyrek sakallı ve çok ata binmekten dolayı öne eğilmiş bir vücuda sahipti. Çok iyi bir eğitim görmüş ve iyi bir şairdi. Aynı zamanda da çok iyi ata biner ve avı çok severdi.

08.08.1648 Sultan İbrahim’in hal’i.
Sultan IV. Mehmed’in tahta çıkışı. 23.10.1648 Girid’in ablukası. 26.10.1648 Sipahilerin etkisiz hale getirilmesi.
Ağalar Saltanatı’nın başlaması. 29.10.1648 Cinci Hoca’nın idamı. 03.1649 Yeniçerilerin ayaklanması. 21.05.1649 Sofu Mehmed Paşa’nın azli.
Kara Murad Paşa’nın sadareti. 07.07.1649 İstanbul üzerine yürüyen Gürcü Nebi’nin, Bulgurlu muharebesi sonunda etkisiz kılınması. 29.08.1649 Kandiya’nın ikinci kuşatması. 15.03.1650 Venedik Donanması’nın ikinci kez Çanakkale Boğazı’nı abluka altına alması. 05.08.1651 Veziriazam Kara Murad Paşa’nın istifası.
Melek Ahmet Paşa’nın sadareti. 12.11.1650 Girid’e asker malzemesi yardımı. 13.06.1651 Donanmanın Girid’e hareketi. 21.08.1651İstanbul’da esnaf ve halk ayaklanması.
Veziriazam Melek Ahmed Paşa’nın azli.
Siyavuş Paşa’nın ilk sadareti. 02.09.1651 Kösem Sultan’ın öldürülmesi. 03.09.1651 Ağalar Saltanatının sonu. 27.09.1651 Siyavuş Paşa’nın azli.
Gürcü Mehmed Paşa’nın sadareti. 20.06.1652 Gürcü Mehmed Paşa’nın azli ve Tarhuncu Ahmet Paşa’nın sadareti. 1653 Tarhuncu Ahmed Paşa’nın devletin malî durumunu düzeltmek amacıyla bir bütçe düzenlemesi. 21.03.1653 Tarhuncu Ahmed Paşa’nın idamı, yerine Kaptanı Derya Derviş Mehmed Paşa’nın sadareti. 16.03.1654 Çanakkale Boğazı deniz zaferi. 28.101654 Derviş Mehmed Paşa’nın azli, yerine Halep Valisi İbşir Mustafa Paşa’nın sadareti.25.02.1655İbşir Paşa’nın İstanbul’a gelişi. 11.05.1655 Veziriâzam İbşir Paşa’nın idamı, Kara Murad Paşa’nın sadareti. 19.08.1655 Kara Murad Paşa’nın azli.
Ermeni Süleyman Paşa’nın sadareti. 28.02.1656 Ermeni Süleyman Paşa’nın azli.
Girid Serdarı Gazi Deli Hüseyin Paşa’nın sadareti. 04.03.1656“Vaka-i Vakvakiyye” olayı.
İstanbul’da isyan. 05.03.1656 Deli Hüseyin Paşa’nın göreve gelememesi, yerine önce Siyavuş Paşa’nın getirilmesi, onun da ölümü ile Boynu Eğri Mehmed Paşa’nın sadareti. 26.06.1656 Çanakkale Boğazı’nda donanma bozgunu.
Bozcaada, Semendirek ve Limni Adaları’nın Venediklilerin eline geçmesi.