Sosyal Bilgiler Dersi senebaşı seminer çalışması raporu

SOSYAL BİLGİLER
6. ve 7. SINIF PROGRAMI
SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETİM PROGRAMININ GENEL AMAÇLARI
1. Özgür bir birey olarak fiziksel, duygusal özelliklerinin; ilgi, istek ve yeteneklerinin farkına varır.
2. Türkiye Cumhuriyeti vatandası olarak, vatanını ve milletini seven, haklarını bilen ve kullanan,
sorumluluklarını yerine getiren, ulusal bilince sahip bir vatandas olarak yetisir.
3. Atatürk Dlke ve Dnkılâplarının, Türkiye Cumhuriyetinin sosyal, kültürel ve ekonomik
kalkınmasındaki yerini kavrar; lâik, demokratik, ulusal ve çağdas değerleri yasatmaya istekli olur.
4. Hukuk kurallarının herkes için bağlayıcı olduğunu, tüm kisi ve kurulusların yasalar önünde esit
olduğunu gerekçeleriyle bilir.
5. Türk kültürünü ve tarihini olusturan temel öge ve süreçleri kavrayarak, millî bilincin olusmasını
sağlayan kültürel mirasın korunması ve gelistirilmesi gerektiğini kabul eder.
6. Yasadığı çevrenin ve dünyanın coğrafî özelliklerini tanıyarak, insanlar ile doğal çevre arasındaki
etkilesimi açıklar.
7. Bilgiyi uygun ve çesitli biçimlerde (harita, grafik, tablo, küre, diyagram, zaman seridi vb.) kullanır,
düzenler ve gelistirir.
8. Ekonominin temel kavramlarını anlayarak, kalkınmada ve uluslararası ekonomik iliskilerde ulusal
ekonominin yerini kavrar.
9. Meslekleri tanır, çalısmanın toplumsal yasamdaki önemine ve her mesleğin gerekli olduğuna
inanır.
10. Farklı dönem ve mekânlara ait tarihsel kanıtları sorgulayarak insanlar, nesneler, olaylar ve olgular
arasındaki benzerlik ve farklılıkları belirler, değisim ve sürekliliği algılar.
11. Bilim ve teknolojinin gelisim sürecini ve toplumsal yasam üzerindeki etkilerini kavrayarak bilgi ve
iletisim teknolojilerini kullanır.
12. Bilimsel düsünmeyi temel alarak bilgiye ulasma, bilgiyi kullanma ve üretmede bilimsel ahlâkı
gözetir.
13. Birey, toplum ve devlet arasındaki iliskileri açıklarken, sosyal bilimlerin temel kavramlarından
yararlanır.
14. Katılımın önemine inanır, kisisel ve toplumsal sorunların çözümü için kendine özgü görüsler ileri
sürer.
15. Dnsan hakları, ulusal egemenlik, demokrasi, lâiklik, cumhuriyet kavramlarının tarihsel süreçleri ve
günümüz Türkiyesi üzerindeki etkilerini kavrayarak yasamını demokratik kurallara göre düzenler.
16. Farklı dönem ve mekânlardaki toplumlararası siyasal, sosyal, kültürel ve ekonomik etkilesimi
analiz eder.
17. Dnsanlığın bir parçası olduğu bilincini tasıyarak, ülkesini ve dünyayı ilgilendiren konulara
duyarlılık gösterir.
SOSYAL BİLGİLER
Sosyal Bilgiler, bireyin toplumsal var olusunu gerçeklestirebilmesine yardımcı
olması amacıyla; tarih, coğrafya, ekonomi, sosyoloji, antropoloji, psikoloji, felsefe,
siyaset bilimi ve hukuk gibi sosyal bilimleri ve vatandaslık bilgisi konularını yansıtan;
öğrenme alanlarının bir ünite ya da tema altında birlestirilmesini içeren; insanın sosyal
ve fizikî çevresiyle etkilesiminin geçmis, bugün ve gelecek bağlamında incelendiği;
toplu öğretim anlayısından hareketle olusturulmus bir ilköğretim dersidir.
Sosyal Bilgiler Programı mevcut yaklasımlardan farklı olarak;

Bilginin tasıdığı değeri ve bireyin var olan deneyimlerini dikkate alarak

yasama etkin katılımını,

doğru karar vermesini,

ve sorun çözmesini gelistirici bir yaklasım doğrultusunda yapılandırmayı
önemseyen bir gelisim göstermektedir.

Bu yaklasımla;

Öğrenci, dolayısıyla etkinlik merkezli;

Sosyal bilgiler açısından bilgi ve beceriyi dengeleyen,

Diğer ders, ara disiplinler ve Sosyal Bilgiler konularıyla iliskilendirilmeye
önem verilmistir.

Öğrencinin kendi yasantılarını ve bireysel farklılıklarını dikkate alarak
çevreyle etkilesimine olanak sağlayan aktif öğrenme yöntem ve
teknikleriyle yeni bir anlayıs yasama geçirilmeye çalısılmıstır.
SOSYAL BDLGDLER PROGRAMI NEDEN DEĞDSTD?
Sosyal Bilgiler konularının, öğrencilerin yas ve gelisim düzeylerine uygun, merak ve
ilgilerini giderecek sekilde olmasının gereği.
Programların, olgusal bilgileri ezberlemeye tesvik etmek yerine, çocukların
yaratıcılığını, elestirel düsünme, problem çözme, karar verme gibi becerilerini
gelistirmeye yönelik olmasının gerekliliği.
Zorunlu eğitimin 5 yıldan 8 yıla çıkarılmasından sonra, konularda yapılan tekrarların
ortadan kaldırılması ve konuların seyreklestirilmesi gereği.
Yüksek lisans ve doktora tezleri gibi, son yıllarda yapılan bilimsel çalısmalardaki
gelismelerin programlara aktarılması gereği
SOSYAL BİLGİLER DERSİ BECERİLERİ
SOSYAL BİLGİLERDE DEĞERLER
• ELESTİREL DÜSÜNME
• YARATICI DÜSÜNME
• İLETİSİM
• ARASTIRMA
• PROBLEM ÇÖZME
• KARAR VERME
• BİLG TEKNOLOJİLERNİ KULLANMA
• GİRİSİMCİLİK
• TÜRKÇE’Yİ DOĞRU, ETKİLİ
VE GÜZEL KULLANMA
• MEKANI ALGILAMA
• SOSYAL KATILIM
• GÖZLEM
• EMPATİ
• DEĞİSİM SÜREKLİLİĞİ ALGILAMA
• ZAMAN VE KRONOLOJİYİ ALGILAMA
Adil olma
Aile birliğine önem verme
Bağımsızlık
Barısseverlik
Bilimsellik
Çalıskanlık
Dayanısma
Duyarlılık
Dürüstlük
Estetik
Hosgörü
Misafirperverlik
Sağlıklı olmaya önem verme
Saygı
Sevgi
Sorumluluk
Temizlik
Vatanseverlik
Yardımseverlik

SOSYAL BİLGİLER PROGRAMI ÖĞRENME ALANLARI
1. BİREY VE TOPLUM
2. KÜLTÜR VE MİRAS
3. İNSANLAR, YERLER VE ÇEVRELER
4. ÜRETİM, DAĞITIM VE TÜKETİM
5. ZAMAN, SÜREKLİLİK VE DEĞİSİM
6. BİLİM, TEKNOLOJİ VE TOPLUM
7. GRUPLAR, KURUMLAR, SOSYAL ÖRGÜTLER
8. GÜÇ, YÖNETİM VE TOPLUM
9. KÜRESEL BAĞLANTILAR
BİREY VE TOPLUM
Bu öğrenme alanında;
Sosyal bilgiler dersinin birey ve vatandas olarak gelisimine katkısını fark etmesi,
Çok boyutlu düsünmeyi, çevresinde meydana gelen olayları birçok nedeniyle açıklayabilmesi,
Bilimsel ve nesnel verilere dayalı olgularla kisisel görüs veya düsünceler arasında ayrım yapabilmesi,
Bilimsel arastırma yöntemlerini kullanarak arastırma yapması,
Çevresiyle etkili iletisim kurması,
Tüm bunların etkin vatandas olmanın temel gereksinimleri olduğunu fark etmesi amaçlanmıstır.
KÜLTÜR VE MİRAS
Bu öğrenme alanında öğrenciler;
Türk kültürünü olusturan unsurları ve bunların tarihsel kökenlerini inceleme fırsatı bulacaklar,
Milli bilincin gelismesinde önemli bir yere sahip olan kültürel unsurların gelisim süreçlerini kavrayarak
kültürel mirasın korunması ve gelistirilmesi konusunda duyarlılık gelistirecekler,
Türk kültürünün yazılı ve sözlü eserlerini inceleyerek Orta Asya’da yasayan ilk Türk toplumları ile
Türk-İslam devletlerinin Türk kültürüne katkılarını fark edecekler.
Türkiye’de kurulan Türk devletlerinin Türk kültürünün olusmasındaki yerini sehir incelemeleri yoluyla
kavrayacaklar,
Türk kültürünün çesitli dönemlerdeki müzik, edebiyat, güzel sanatlar alanlarındaki eserlerini
inceleme fırsatı bulacakladır
İNSANLAR, YERLER VE ÇEVRELER
Bu öğrenme alanında
Öğrencilerin ülkesi ve dünya ölçeğinde;
İnsanın doğal ve beseri ortamdaki rolünü kavrayarak, insan yer çevre etkilesimini çesitli
boyutları ile açıklayabilmeleri,
Yasadıkları yer veya dünyanın herhangi bir yerinde meydana gelen olayları öğrendikleri
coğrafi kavramları kullanarak analiz edebilmeleri, bu olayların sorun boyutları için
çözüm önerebilmeleri ve geleceğe dönük fikirler ortaya atabilmeleri beklenmektedir.
ÜRETİM, DAĞITIM VE TÜKETİM
Bu öğrenme alanında;
Zaman içinde ekonomik faaliyetlerin dönüsümü,
Kaynakların tükenmesi ve çesitlenmesi,
Nitelikli insan gücü,
Toplumsal hayat ve ekonomi iliskisi konuları ele alınacaktır
BDLDM, TEKNOLOJD VE TOPLUM
Bu öğrenme alanında öğrenciler;
21. yüzyıldaki gelismelerden hareketle gelecekteki yasamla ilgili olarak ortaya
çıkabilecek yeni konular hakkında fikir yürütecekler,
Telif hakları ve patentin bilimsel gelismelerdeki etkisini tartısarak bilimsel çalısma ve
birikimlerin yasalarla korunduğunu fark edecekler,
Tarih öncesi dönemlerden itibaren bilim mirasının olusum süreci ile bilim ve
teknolojideki gelismeler arasındaki paralelliği fark edeceklerdir.
GÜÇ, YÖNETİM VE TOPLUM
Bu öğrenme alanında;
Demokratik yönetim anlayısının tarihsel gelisimini senkronize olarak öğrenirler.
Demokrasinin temel ilkelerinden hareketle farklı yönetim biçimlerini tanır ve
karsılastırırlar.
Türk devletlerinde yönetim sekli ve egemenlik anlayısındaki değisim ve sürekliliği fark
ederek Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin yönetim yapısını güçler ayrılığı ilkesi
çerçevesinde analiz ederler.
Dünyada ve Türk Tarihinde Dnsan haklarının gelisim sürecini analiz ederler.
KÜRESEL BAĞLANTILAR
Bu öğrenme alanında;
Ülkeler arası ticarette kaynaklar ve ihtiyaçların yeri,
Dünyayı ilgilendiren sorunların sebep ve sonuçları,
Uluslar arası kurulusların amaçları ve islevleri,
Uluslar arası etkinliklerin toplumlar arası iliskilere etkisi,
Ortak miras değerlerinin önemi ele alınacaktır.
SOSYAL BDLGDLER 4-7 PROGRAMLARININ ÜNDTELERD
ÖĞRENME ALANI 4. SINIF ÜNDTELER 5. SINIF ÜNDTELER 6. SINIF ÜNDTELER 7. SINIF ÜNDTELER
1. BİREY VE TOPLUM Kendimi Tanıyorum Haklarımı Öğreniyorum
Sosyal Bilgiler
Öğreniyorum
Dletisim ve Dnsan
Dliskileri
2. KÜLTÜR VE MDRAS
Geçmisimi
Öğreniyorum
Adım Adım Türkiye Dpek Yolunda Türkler
Türk Tarihi’nde
Yolculuk
3. DNSANLAR, YERLER VE
ÇEVRELER
Yasadığımız Yer Bölgemizi Tanıyalım Yeryüzünde Yasam Ülkemizde Nüfus
4. ÜRETDM, DAĞITIM VE
TÜKETDM
Üretimden
Tüketime
Ürettiklerimiz Ülkemizin Kaynakları
Ekonomi ve Sosyal
Hayat
5. BDLDM, TEKNOLOJD VE
TOPLUM
Dyi Ki Var Gerçeklesen Düsler Elektronik Yüzyıl Bilim Zaman Dçinde
6. GRUPLAR, KURUMLAR VE
SOSYAL ÖRGÜTLER
Hep Birlikte Toplum Dçin Çalısanlar - -
7. GÜÇ, YÖNETDM VE TOPLUM
Dnsanlar ve
Yönetim
Bir Ülke Bir Bayrak
Demokrasinin
Serüveni
Yasayan Demokrasi
8. KÜRESEL BAĞLANTILAR
Uzaktaki
Arkadaslarım
Hepimizin Dünyası Türkiye’miz ve Dünya Ülkeler Arası Köprüler
9. ZAMAN SÜREKLİLİK VE
DEĞİSİM

6. SINIF ÖĞRENME ALANLARI ÜNDTELERD VE YAKLASIK SÜRELERD
ÖĞRENME ALANI ÜNDTELER
KAZANIM
SAYILARI
ORANI
(%)
SÜRE/DERS
SAATD
BDREY VE TOPLUM
Sosyal Bilgiler
Öğreniyorum
6 12 11
DNSANLAR, YERLER VE
ÇEVRELER
Yeryüzünde Yasam 7 15 14
KÜLTÜR VE MDRAS Dpek Yolunda Türkler 9 24 23
ÜRETDM, DAĞITIM VE
TÜKETDM
Ülkemizin Kaynakları 6 18 17
KÜRESEL BAĞLANTILAR Ülkemiz ve Dünya 5 12 11
GÜÇ, YÖNETDM VE TOPLUM Demokrasinin Serüveni 5 15 14
BİLİM, TEKNOLOJİ VE TOPLUM Elektronik Yüzyıl 5 12 10
Toplam 43 108 100
7. SINIF ÖĞRENME ALANLARI ÜNİTELERİ, VE YAKLASIK SÜRELERİ
ÖĞRENME ALANI ÜNİTELER
KAZANIM
SAYILARI
ORANI
(%)
SÜRE/DERS SAATİ
BİREY VE TOPLUM Dletisim ve Dnsan Dliskileri 6 12 11
İNSANLAR, YERLER VE ÇEVRELER Ülkemizde Nüfus 5 12 11
KÜLTÜR VE MİRAS Türk Tarihinde Yolculuk 8 27 25
ÜRETİM, DAĞITIM VE TÜKETİM Ekonomi ve Sosyal Hayat 6 18 17
BİLİM, TEKNOLOJİ VE TOPLUM Zaman Dçinde Bilim 5 12 11
GÜÇ, YÖNETDM VE TOPLUM Yasayan Demokrasi 5 12 11
KÜRESEL BAĞLANTILAR Ülkeler Arası Köprüler 4 15 14
Toplam 39 108 100
ETKDNLİKLERİMİZE TEMEL OLUSTURAN UYGULAMALAR
Örnek Olay Analizi
Siir/Öykü Yazma/Resimleme
Sonuç Çıkarma
Gözlem Yapma
Resim Hakkında Konusma/Yazma
Kavram Haritası Olusturma
Görsel Dmge Olusturma
Poster/Afis Hazırlama/Reklam Hazırlama
Görüsme Yapma
Alan Gezileri
Kanıt Kullanma
Günlük Yasamla Dliskilendirme
Önem Sırasına Koyma
Sınıflama
Örnek Verme
Kendini Değerlendirme
Yordama(tahmin) Yapma
Bulmaca
Günlük Tutma
Yaratıcı Drama
Karsılastırma
Empati Kurma
Mektup Yazma
Dosya Olusturma
Ara Disiplinler
Afetten Korunma ve Güvenli Yasam
Dnsan Hakları ve Vatandaslık
Rehberlik ve Psikolojik Danısma
Spor Kültürü ve Olimpik Eğitim
Girisimcilik
Kariyer
Sağlık Kültürü
DEĞERLENDİRME
Değerlendirmeyi, öğrenmenin ayrılmaz bir parçası olarak görür.
Sadece öğrenme ürününü değil, öğrenme sürecini de değerlendirir.
Uygun ölçme ve değerlendirme yöntemleri ile çocuğun gelisimini de izler.
Ölçme değerlendirme sistemi, okulun tüm fonksiyonlarını izler ve gelisimini
yönlendirir.
Klâsik ölçme ve değerlendirmenin yanında alternatif ölçme ve değerlendirme
yöntemlerini tesvik eder.
DEĞERLENDİRME ARAÇ VE YÖNTEMLERİ
Gözlemler
Tutum ölçekleri
Görüsmeler
Öğrenci ürün dosyası (Portfolyo)
Projeler
Tartısma
Sergileme
Anektodlar
Gösteriler
Performans Testleri / Ödevleri
Akran / Öz Değerlendirme
Arastırma / Çalısma Kağıtları
Çoktan Seçmeli Testler
Eslestirmeli Testler
Kısa Cevaplı Sınavlar
Uzun Cevaplı sınavlar
Açık Uçlu Sorular
Dereceli Puanlama Anahtarı (Rubric)
SONUÇ: Yeni Sosyal Bilgiler Programı çağın gereklerine uygun, sosyal bilgilerin önemini
vurgulayan yenilikçi bir program. Yetisecek yeni nesillerin vatan ve millet sevgisi ile dolu,
manevi değerlerini bilen ve sahip çıkan, Atatürk ilke ve Dnkılaplarını bilen ve sahip çıkan
birer fert olmasını sağlayacak bir programdır. Yeni program ile öğrenciler kendileri
öğrenmeyi kesfedecekler, öğretmen bir kılavuz olacaktır.
Ancak ; yeni hazırlanmıs bu programın mevcut ders saati ile uygulanması mümkün gibi
görünmemektedir. Program kullanıslıdır ancak zaman sıkıntısı doğurmaktadır. Dlk
uygulamasını yaptığımız 2006-2007 Eğitim-Öğretim yılında bahsedilen sıkıntı yasanmıs, 6.
sınıf Sosyal Bilgiler programı tam olarak uygulanamamıstır.

teşkrler