Demir eksikliğine bağlı anemi
Demir eksikliğine bağlı anemi dünyada 2 milyarın üzerinde kadını etkiliyor. Anemi yani kansızlık özellikle hamilelik döneminde önem kazanıyor.
Solukluk, çarpıntı, baş ağrısı, huzursuzluk, halsizlik, çabuk yorulma, iştahsızlık ve toprak, buz, kağıt gibi şeylerin yenmesi gibi belirtiler veren demir eksikliği anemisi, Dünya Sağlık Örgütü’nün verilerine göre gelişmekte olan ülkelerde gebe kadınların yüzde 58’ini etkiliyor.
Ülkemizde ise gebelikte görülen anemilerin yüzde 95’e yakını demir eksikliğinden kaynaklanıyor. Hem anne hem de bebek sağlığı açısından önem taşıyan demir eksikliği daha çok sosyokültürel ve ekonomik durumu düşük kadınlarda görülüyor.
Mustafa Kemal Üniversitesi Tayfur Ata Sökmen Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Ana Bilim Dalı Başkanı Prof.Dr.Ali Ulvi Haklerdi, gebelikte kan hastalıklarının teşhislerinin konması ve tedavi sonuçlarının değerlendirilmesinin güç olduğuna dikkat çekerek, “Gebe kadında önemli fizyolojik değişiklikler yaşanır. Hemoglobin değerinin 11 gramın altında olması teşhis için yeterli. Ancak gebeliğin 3’üncü ve 6’ncı ayları arasında bu ölçüm en az 10.5 gr. olmalıdır” dedi.
3’ÜNCÜ AYDAN İTİBAREN DESTEK GEREK
Prof. Dr. Hakverdi, aneminin özellikle gelişmekte olan ülkelerde görülmekle birlikte sosyokültürel ve ekonomik durumu düşük, beslenme yetersizliği olan gebelerde daha sık rastlandığını vurguladı. Hakverdi, kadınlarda demir depolarının yetersiz olduğunu, bu nedenle gebeliğin 3’üncü ayından sonra demir kullanımının desteklenmesi gerektiğini ifade ederek “Gebelikte, anne adayının ve bebeğin 3’üncü aydan sonra metabolizmanın hızlanması sonucu demir kullanımı da artar. Özellikle son aylarda anne rahmindeki bebeğin demir kullanımının artması ile ihtiyaç daha da belirginleşir. Bütün bunlara karşın, kadınların çoğunda demir depoları yetersizdir ve bu hem çocuk hem de anne sağlığı açısından önemli bir durumdur” dedi. Hakverdi’ye göre, gebelerin eğitim seviyelerinin yükselmesi ile Türkiye’de anemi görülme sıklığında da önemli bir düşüş yaşanacak.
Uzun süreli demir eksikliklerinde tırnakların kaşığa benzer şekilde içe çökmesi, ağız köşelerinde çatlamalar, dilin düzleşmesi, ağrılı olması ve yutkunma zorluğu daha çok erişkinlerde dikkat çeken belirtiler arasında yer alıyor.
Demir eksikliği anemisi olan bebek ve çocuklarda oturma, emekleme ve yürüme gibi motor gelişmede gecikme, davranış bozuklukları, öğrenmede güçlük ve bağışıklık sisteminde azalma sonucunda enfeksiyonlara yatkınlık gözleniyor.
Aile tarafından fark edilmeden uzun süre devam eden kansızlık, kalp yetmezliği, zor nefes alma ve ileri derecede halsizlik gibi belirtilerle de ortaya çıkabiliyor.
