Ishal

İshal, dışkılama sayısındaki ve miktarındaki ani artıştır. İshalin en büyük tehlikesi vücudun fazla sıvı kaybına bağlı olarak kurumasıdır. Bu durum, dil ve ağız içinin kuruması, az işeme, ya da koyu ve kıvamlı idrar yapma gibi belirtilerle kendini gösterebilir. İshal tedavisinin esas amacı sıvı kaybını önlemektir.
Neden olur?
İshalin en sık nedeni el-ağız yoluyla bulaşan mikroplardır. Viruslar en sık nedenlerdir. Bazen bakteri ve parazitler de ishale yol açabilir. Ender olarak besin allerjisi ve fazla meyva suyu içmek de ishal nedenidir. Eğer çocuğunuzun 1-2 defa dışkılaması varsa, bu, muhtemelen çocuğunuzu alışık olmadığı bir şey yemesine bağlıdır. Ayrıca, 2 günden uzun süren sıvı ağırlıklı beslenme de sulu dışkılamaya neden olabilir.
Nasıl seyreder?
İshal bir kaç günden haftaya dek sürebilir. Çocuğunuzun ishal ile kaybettiği sıvıyı yerine koyması için yeterli miktarda sıvı alması gerekmektedir. Dışkının hemen katıya dönmesini beklemeyin.
Evde neler yapmalı?
İshalin ana tedavisi sıvı alımının artırılması ve diyet değişikliğidir. Uygun diyet tedavisi ishalin ağırlığına ve çocuğunuzun yaşına bağlı olarak değişmektedir. Çocuğunuz günde 4 kezden fazla sulu dışkılama yapmadan diyetini değiştirmeyin.
- Mama ile beslenen <1 yaş çocuklar sulu ve sık ishal olduğunda;
mamaları laktoz içermeyen sindirimi kolay mamalara değiştirilebilir. Bunu doktorunuza danışın.
Su yerine, dengeli elektrolit solusyonu olarak bilinen ve eczanede satılan sıvılardan doktorunuzun önerisiyle faydalanabilirsiniz.
Eğer çocuğunuzun ağır derecede ishali varsa ve koyu renkli, az miktarda idrar yapıyorsa, kilosu başına en az 10 ml olacak şekilde bu solüsyonlardan içebilir. Sıvı miktarını hiç bir zaman kısıtlamayın.
Normal mamaya dönerken doktorunuzun önerilerine uyun.
- 2 yaşından büyük çocuklarda (sık ve sulu ishali olan) sofra yemekleri yiyebildikleri için mamayla beslenmeleri gerekmez. Pirinç, ekmek, kraker, havuç, patates, muz, elma püresi, kızarmış ekmek gibi besinler bu durumda uygundur. Tuzlu krakerler çocuğunuzun ihtiyacı olan tuz miktarını karşılamasına yardım eder. Sıvı kaybı varsa, doktorunuzun önereceği oral elektrolit ve şeker solüsyonlarını verebilirsiniz. İkinci günde süt ve su verebilirsiniz. Meyva suları ishali arttırabilir.
Dikkat: çocuğunuz katı besinleri reddediyorsa ona süt verin.
- Anne sütü alan çocuklar (sık sulu ishali olan): Hayatın ilk 3 haftasında anne sütü alan bebeğin her beslendikten sonra normalde bir dışkılaması olur. Bazen dışkı rengi yeşil, kıvamı sulu olabilir. Dışkıda sümük, kan veya kötü koku duyulana dek normal sayılmalıdır. Bebeğinizin dışkılama sayısı artarsa muhtemelen ishali vardır. Bebeğiniz emmeye isteksiz, hasta görünümlü ve ateşli olabilir. Unutmayın ki anne diyetindeki kola, kahve ve bitkisel çaylar barsak hareketlerini arttırabilir.
Bebek ishal olursa daha sık aralarla emzirin. Fonnül mamayla beslenen bebeklere katı gıdalar ekleyin. Ağır ishalde (sulu ve sık) idrarı azalmış ise bebeğiniz fazla yorgunsa ve damar yolundan sıvı gereksinimi olabilir.
Bebeğinizin altı ishale bağlı olarak tahriş olabilir. Bunu önlemek için her ishal dışkısından sonra altını yıkayın ve koruyucu bir krem sürün. Bu bakım özellikle geceleri gereklidir. Bebeğinizin altını sık sık değiştinnek de faydalıdır.



Hazırlayan : Dr
. Gülnihal Şarman

Çocuk Sağlığı, Hastalıkları ve Yenidoğan Uzmanı