Boğulmalarda ilkyardım

Yaşam için gerekli temiz havanın alınıp kirli hava olarak geri atılmasına solunum, çeşitli nedenlerle solunum durması haline de boğulma denir.


Boğulma aşağıdaki durumlarda gerçekleşebilir:

-Solunum yolu; bilinçsiz olarak dilin arkaya gitmesi, başın öne doğru bükülmesi, yabancı cisim, takma diş, ağızda biriken kanın solunum yolunu kapatması veya solunum yollarının yaralanması, ses tellerinin şişmesi gibi nedenlerle tıkanabilir.
-Çeşitli zehirli gazlar, kafa yaralanmaları gibi nedenlerle santral sinir sisteminin çalışmasının yavaşlaması, suda boğulma ve iple boğulmalar v.b. nedenlerle solunum yavaşlayabilir veya durabilir.
-Kalp durması, şok durumu, elektrik çarpması, karbonmonoksit zehirlenmesi nedeniyle de solunum durabilir.
-Göğüs duvarının delici cisimlerle yaralanmaları sonucu da boğulma olabilir.

Boğulma belirtileri, boğulmanın derece ve şiddetine göre ikiye ayrılırlar.

a. İlk Safhada Görülenler
-Baş dönmesi ve halsizlik,
-Nefes darlığı, -Nabız sayısının artması,
-Kısmi bilinç kaybı, -Boyun damarlarında şişme,
-Yanak ve dudaklarda morarma ile birlikte yüzde kızarma, kan toplanması.

b. Sonraki Safhada Görülenler
-Dudaklar, burun, kulaklar ve ayak parmakları mavimtırak gridir.
-Solunum kesik kesiktir veya hiç yoktur.
-Nabız yavaş ve düzensizdir.
-Tam bilinç kaybı vardır.

Boğulma anında ne yapılmalıdır?
-Boğulmaya neden olan etken ortadan kaldırılır. (yabancı cisim, ağızda takma diş, sakız v.b)-Boyun, çene yere dik olacak şekilde, arkaya bükülür. Çene açılır, dil öne çekilir.
-Ağızdan ağıza yapay solunum yapılır. Solunum yollarının açılması ilk üç dakika içinde yapılmalıdır, beyin daha fazla oksijensizliğe dayanamaz.

Suda Boğulmada İlkyardım

-Suda boğulma tehlikesi geçiren kişi karaya çıkarılıp, sırt üstü yatırılır
-Yakası ve kemeri gevşetilir
-Takma dişi çıkarılır
-Ağzının içindeki yabancı cisimler temizlenir. Ağızdan ağıza yapay solunum yapılır. Soluk verdiği zaman kişinin başı yana çevrilmelidir. Bu hareket 5-6 kez tekrarlanır. Böylece; fazla su köpürerek dışarı çıktığı gibi kişiye yeterli solunum da yapılmış olunur
-Daha sonra ıslak giysiler çıkarılıp, yaralı battaniyeye sarılır
-Yutulan suyun çıkartılması için iki el ile yaralının karnı altından tutularak gövdesi yukarı kaldırılır. Bu suretle hava yolundaki suların boşalmasına yardım edilmiş olunur

Ağızdan ağıza suni teneffüs metodu

-Kişi düz bir yere sırtüstü yatırılır
-Çenesi yukarı gelecek şekilde başı geriye çekilerek solunum yolları açılır
-Ağız çevresi temizlenir
-Çeneye bastırılarak ağzın açılması sağlanır, diğer el ile burun delikleri kapatılır
-Derin nefes alınıp ağızdan ağıza dakikada 12-15 defa üflenir
-Göğüs kafesinin yükselip, yükselmediği kontrol edilir
-Solunum normale dönünceye kadar veya yaralı hastaneye ulaştırılıncaya kadar işleme devam edilir

Not: Sivil Savunma Genel Müdürlüğü'nün sitesinden faydalanılmıştır.