Kanser Ağrısı ve Tedavi Seçenekleri

Kanser ağrısı hastalarda tanı anında % 30 iken hastalığın ilerlemesiyle % 65-%85 e kadar çıkabilir.her kanser hastasının ağrısız yaşama hakkı vardır.İleri dönem kanser hastalarında ağrı, hastaya en çok sıkıntı veren semptomdur.Hastaların & 85-% 95 inde uygun antikanser ve farmakolojik tedavi ile kanser ağrısı giderilebilmektedir.Kalan hastaların çoğunda girişimsel işlemler ile ağrı kontrol altına alınabilir.Hastalar ve ailelere ağrının multidisipliner yaklaşımla büyük ölçüde giderilebileceği anlatılmalıdır.

Yaşamın sonunda gerektiğinde ağrı tedavisinin yanı sıra sedasyon da sağlanarak hastalara yardımcı olunabilir.

Kanser ağrısı genellikle pek çok faktöre bağlıdır.IASP ` nin ağrı tanımında da fiziksel doku hasarı yanında duyusal ve duygusal deneyimlerden bahsedilmektedir.Kanser hastalarında psikiyatrik tanıları olan hastaların olmayanlara göre 2 kat daha fazla ağrı şikayetleri olduğu kaydedilmektedir.Kontrol edilemeyen ağrı,kanser hastalarında ciddi bir intihar nedenidir.

Duygusal olarak dengeli olan hastaların yaşam sürelerinin arttığı ve uygun ağrı tedavisinin yaşam beklentisini arttırdığı bilinmektedir.

Hastanın ağrısını kontrol etmek,ağrının kaynağını,ağrının santral sinir sistemin iletimini değiştirmek ve engellemekle mümkündür.Farmakolojik ajanların uygun şekilde kullanımıyla çoğu hastanın ağrısı büyük oranda rahatlatılabilir.

Tedavi edilmemiş ağrı,fiziksel ve ruhsal sağlığı,fonksiyonel durumu ve yaşam kalitesini bozar.Sağlık kaynaklarını kullanırken tıbbi komplikasyonlar artar,hasta memnuniyeti azalır,hastada ölüm isteği artar ve gereksiz acı çekme ortaya çıkar.Pek çok doktor yardımlı intihar ve ötenazivakasında ölme isteği ağrı nedeniyledir.Hasta eğitimiyle hastanın hastalığıyla ilgili kontrolü üstlenmesiyle ağrı tedavisine katılımları artar.1999` da hastaların ağrısının değerlendirilip kaydedilmesi için JSAHO standartları belirlenmiştir.Ağrının düzenli olarak değerlendirilmesi, hasta ve hekim memnuniyeti yanı sıra analjezik tedaviyi de iyileştirmektedir.Ağrının 5. vital bulgu haline getirilmesi ve eğitim yeterli ağrı değerlendirilmesi için yeterli olmayabilir.

Ağrının değerlendirilmesinde anahtar noktalardan ilki, hastanın ağrsına inanmaktır.Ağrının yeri, tipi,süresi,şiddeti,yayılımı, artıran ve azaltan faktörler, uygulanan tedavi yöntemleri ve ilaçlar sorulmalıdır.Psikolojik durum ,yandaş hastalıklar, ilaç ve alkol suistimali araştırılır.

Detaylı fizik ve nörolojik muayeneden sonra tedavi planı oluşturulur.Hasta ve ailesine bilgi aktarılır.Hasta zaman zaman değerlendirilir.Hastaya hastalığı ve tedavi süreci ile ilgili bilgi verilmesi,bilişsel tekniklerle hastanın bakış açısının değiştirilmesi ve ağrıya tepkilerinin düzenlenmsei faydalıdır.

Hastalığın erken dönemlerinde psikolojik danışma yapılarak hastanın bu yöntemleri öğrenmesine fırsat verilmelidir.