Oyun, her yaşta çocuğun sağlıklı gelişimini sağlıyor
Oyun, her yaşta çocuğun sağlıklı gelişimini sağlıyor
(07-Mart-2005)Çocuğun hem iç dünyasının zenginleşmesi hem de yeni beceriler kazanabilmesi için yaş grubuna göre seçilmiş oyunları oynaması gerektiği belirtildi.
Her yaşta çocuğun oyun için zaman ayırmasının sağlıklı gelişimi açısından gerekli olduğunu vurgulayan Psikiyatrist Dr. Erdoğan Erdinç, “Oynamak için bir alan ve uygun eşyalar bulunması yeterlidir. Bunlar pahalı oyuncaklar değil, çocuğun yaşına uygun nesneler olabilir. Çünkü çocuk zaten hayal gücüyle aynı eşyada bir araba, bir uçak, bir bebek görebilir.” dedi.
Çocuğun bildiklerini tekrarlama yoluyla pekiştirerek yenilikler öğrendiğine dikkaç çeken Erdinç, “Yere atılan bir bardağın şangırtıyla kırılması, başka eşyaların da kırılıp kırılmayacağı merakını uyandırır; ancak büyükler tarafından engellenir. Böylece çocuk, atılan eşyaların kırılabileceğini ve oyunun bazı dış sınırları olduğunu öğrenir.” dedi.
Doğumdan 2 yaşına kadar göze, kulağa hitap eden renkli, hareketli, sesli ve hatta melodik nesneler, büyük resimli kitaplar tercih edilir. 2 ila 7 yaş arası çocuklarda duyma ve konuşma yeteneğini geliştirmek için şarkılar, tekerlemeler söylenir ve hikayeler anlatılır. Renk, şekil, boy veya sese göre sınıflandırılabilecek farklı renk ve boylarda küpler, kaplar, büyük parçalı yapbozlar tercih edilir. Kişilerarası ilişkileri öğreten evcilik gibi rol oyunları, çocuğun sosyal uyumu açısından önemlidir. 7-11 yaş arasındaki çocuğun, öğrendiklerini uygulayabileceği bulmaca, sayı oyunları, takım sporları, yarışmalar gibi hakkını korumayı, başkasının hakkını gözetmeyi öğreterek kişilik gelişimini destekleyen oyunlar da oldukça yararlıdır. 11 yaş üzeri ise mantık oyunları ya da bir konuda fikir oluşturmayı; fikrini sakin, akılcı bir şekilde savunmayı öğreten oyunlar oynanabilir. Ergenlik çağına giren kız ve erkekler kâinat, varoluş, ölüm, cinsellik, geçmiş ve gelecekle ilgili bilgilere, değişik ideolojilere ilgi duyabilirler. Bu durumda ilgileri desteklenmeli; ancak herhangi bir alana aşırı yönelmesine, mantık süzgecinden geçirmeden körü körüne bir ilgiye karşı çok dikkatli olunmalı.
Elektronik oyuncakların çocukların zihnî melekelerinin gelişmesine yardımcı olduğunu dile getiren Dr. Erdinç, bütün bunların yanında elektronik oyunların çocuklar için çeşitli tehlikeler de içerdiğini vurgulayarak, söz konusu tehlikeye şöyle dikkat çekiyor: “İç dünyalarını geliştirecek, özgürlüklerini yaşayacak ilgilerden uzaklaşan teknoloji bağımlısı çocuklar, üretici yeteneklerden yoksun büyüyor.”
Yetişkinler çocukların oyununu hoş görmeli
Az sayıdaki oyuncak çocuğun oyun ihtiyacını gidermeye yetmezken, fazlasının da oyunun ana unsuru olan merak ve heyecan duygusunun gelişmesine engel oluyor. Bazı oyuncaklar özel günler için saklanmalı veya çocuğun bıktığı oyuncakların yeniden merak uyandırması için bir süre kaldırılmalı. Erişkinler çocuğun oyununu hoş görmeli ve oyun süresini kısıtlamamalı. Çocuğun oyununa gerçekten ilgi duyulmalı; ama oyuna karışmayıp sadece çocuk isterse yardımcı olunmalı. Çocuğa bu şartların sağlanması, oyunun sürecini ve çocuğun gelişimini olumlu etkiler. Oyun fizikî gelişimi, motor beceri kazanılmasını, hafıza ve dil yeteneklerini olumlu yönde etkiliyor
Zaman
