Sars (ciddi Akut Solunum Yolu Sendromu)

SARS (CİDDİ AKUT SOLUNUM YOLU SENDROMU)


SORU : SARS Semptomları nelerdir?
CEVAP : SARS Vaka araştırması yapılırken, şüpheli vaka olarak değerlendirmeye alınmaktadır. Bu vaka ayırımı;

Yüksek ateş, ( 38 derecenin üzerinde ateş )
Baş ağrısı, kas güçsüzlüğü, kas ağrısı, iştah kaybı, titreme, diyare
Kuru öksürük ( balgamsız ), kısa aralıklarla soluk alıp verme ya da solunum zorluğu semptomlarından bir ya da bir kaçının olması
SARS tanısı konan bir kişi ile yakın temas ( semptomların ortaya çıktığı 10 gün içinde )
SARS vakalarının yayıldığı rapor edildiği bölgeye yolculuk hikayesi ( semptomların ortaya çıktığı 10 gün içinde )
Pnömoni ya da solunumsal sıkıntının bulunduğu akciğer röntgeni bulunan şüpheli vaka

SORU : SARS etkeni belirlendi mi?
CEVAP : Dünya Sağlık Örgütü yetkililerinin ifadesine göre, hastalığa sebeb olan virüsün " Pararmyxoviridae " ailesine ait olduğunu tespit edilmiştir.

SORU : SARS nasıl bulaşır?
CEVAP : Bulaşıcı etmenin bir insandan diğerine bulaşması için virüsü taşıyan kişi ila yakın temasta bulunması gerekir. Bulaşıcılık damlacık şeklinde hava yolu ile bulaşır. Bu zamana kadar, vakaların çoğunluğu SARS hastaları ile ilgilenen hastane çalışanları ile bu hastaların yakın akrabalarında ortaya çıkmıştır. Yine de enfeksiyona neden olan enfekte unsurun miktarı belirlenememiştir.

SORU : SARS hastalarına nasıl müdahale edilmelidir?
CEVAP : Hastalar, hastane ortamında kontrol altında tutulmalıdır. Şüpheli hastalar, hastanede ayrı bir bölümde tutulmalıdır. Sağlık çalışanları, hasta ile yakın temasa geçerken filtreli maske takmaları, galoş ve eldiven giymeleri gerekir.

SORU : SARS' ın tedavisi nedir?
CEVAP : Bazı ilaçların denenmiş olmasına rağmen, şu ana kadar proflaksi veya tedavi için herhangi bir ilaç tavsiye edilmemektedir. Antibiyotikler etkili değildir. Ancak hastalığın üzerine başka bir enfeksiyon eklenmemesi için antibiyotik tedavisi uygulanmaktadır. Bununla beraber Steroidler ve Ribavirin tedavisi verilmektedir. Semptomlar yeteri kadar korunmuş profesyoneller tarafından değerlendirilmelidir. İyi bir bakımdan sonra, Hanoi ' deki bazı hastalar özel bakım ünitelerinden normal ünitelere taşınmışlardır.

SORU : SARS kesin tanımı ne zaman yapılacak?
CEVAP : Sebeb olan etkene yönelik bir tanımlama yapmak için 17 Mart 2003 günü uluslar arası çok merkezli bir araştırma projesi başlatıldı. 10 ülkede en iyi 11 laboratuvar çalışmalarını sürdürmekte ve sebeb olan virüsle ilgili ayrıntılı bilgiler elde edilmeye çalışılmaktadır. Kesin tanımlama amacıyla vakalardan ve postmortem ( ölümden sonra ) çalışmalardan bir çok numune toplanmıştır.

SORU : SARS ' ın yayılma hızı nedir?
CEVAP : SARS influenzadan daha az bulaşıcıdır. İnkübasyon süresi 2 ila 7 gündür. Ancak, uluslar arası seyahatler hastalığın yayılmasında en önemli etkendir. Ayrıca 29 Mart 2003 tarihi ile 01 Nisan 2003 tarihleri arasında bildirilen yeni vaka sayısında ciddi olarak düşme gözlenmektedir. Bu da hastalığın kontrol altına alınmakta olduğunun bir göstergesidir.

SORU : İlk SARS vakası nerede ve ne zaman bildirildi?
CEVAP : 26 Şubatta Hanoi ' deki bir hastanede iki kişi yüksek ateş, kuru öksürük, kas ağrısı semptomlarıyla kontrol altına alındı. Sonraki 4 gün boyunca, artan solunum zorluğu ve ileri trombositopeni ve yetişkin respiratuvar distress sendromu belirtileri oluştu. O kadar ki solunum cihazı kullanılması kaçınılmaz hale geldi.

SORU : Bu zamana kadar kaç SARS vakası bildirildi?
CEVAP : 18 Mart 2003 tarihinde bildirilen toplam vaka sayısı 219 olarak rapor edildi. Bunlardan 4 ü ölümdü. Sağlık yetkilileri bildirilen şüpheli vakalar ile ilgili ayrıntılı bir araştırma başlattı. Çünkü bildirilen şüpheli vakaların hepsi SARS değildi. Dünyanın dört bir yanından vakalar rapor edildi, ancak bunların büyük kısmının oldukça sık görülen tehlikesiz kış mevsimi hastalıkları olduğu ortaya çıkartıldı. 31 Mart 2003 tarihi itibariyle toplam vaka sayısı 1622, toplam ölüm sayısı 58 olarak Dünya Sağlık Örgütü tarafından rapor edilmiştir. Ancak 29 Mart 2003 - 01 Nisan 2003 tarihleri arasında bildirilen vaka sayısı 72, ölüm sayısı 4 dür. Bu rakamlar SARS bildiriminin azalma eğilimine geçtiğini göstermektedir. Bugüne kadar toplam 13 ülkeden SARS vaka bildirimi yapılmıştır.

SORU : Bu hastalık bioterörizm sonucu olabilir mi?
CEVAP : SARS ın bioterörizm ile ilgisi olduğuna dair hiç bir belirti yoktur.

SORU : SARS endişe edilecek düzeyde bir hastalık mıdır?
CEVAP : SARS küresel ulaşım nedeniyle başka ülkelere yayılma riski olan bir hastalıktır. Bu yüzden önemlidir. Ancak koruyucu önlemler alındığı zaman çok bulaşıcı değildir. Ölümlü vaka sayısı düşükdür. Vakaların büyük bir kısmı sağlık görevlileri, hastane çalışanları veya hastaların yakınlarıdır. Yakın temas; SARS enfeksiyonu görülen bir kişiyle yaşamak, dokunmak veya direkt temas demektir. Bildirilen vaka sayılarında ciddi azalmalar görülmektedir.

SORU : Türkiyede SARS vakası var mı?
CEVAP : 01 Nisan 2003 tarihi itibari ile herhangi bir sağlık kuruluşundan SARS bildirilimi yapılmamıştır. Hastalık ile ilgili " Hudut Sahiller Ve Sağlık Genel Müdürlüğü " havaalanı ve diğer ülke girişlerinde gerekli önlemleri almışlardır. Bu önlemler, hastalık belirtileri taşıyan ve hastalığın görüldüğü ülkelerden gelen kişilerin hava alanlarında tıbbi kontrollere alınması, gerekiyorsa hastane koşullarında araştırma yapılması ile ilgilidir.

SORU : SARS hastalığının görüldüğü ülkelere seyahat etmek güvenli midir?
CEVAP : Dünya Sağlık Örgütü, uluslar arası seyahatlerin durdurulması veya kısıtlanmasına gerek görmemektedir. Hastalık semptomlarına sahip SARS tanısı konmuş bir kişi ile yakın temasta bulunmuş kişiler tıbbi kontrolden geçirilmelidirler. Hastalığın görüldüğü bölgeye seyahat edecek kişilere hastalık hakkında bilgi verilmesi gerektiği işaret edilmektedir. Bu çerçevede vücut ısısının 38 derece üzerine çıkması, kuru ( balgamsız ) öksürük, kas ağrısı şikayeti olması durumunda en yakın sağlık birimine başvurulması gerektiğinin hatırlatılması yerinde olacaktır.