Gebelik nedir?

Gebelik


Genel Bilgiler
Sadece bilimi değil; kültürü, sanatı, felsefeyi ve dinleri de derinden etkileyen mucizevi bir olaya yakından bakmaya çalışalım: Gebelik ve Doğum... Erkek ve kadının birlikte yarattıkları bu en anlamlı ürünün, ilk tohumunun atılışından, filizlenip gelişmesine ve yeryüzüne çıkışına kadar yaşadığı serüveni adım adım izleyelim. Gebelik son fertilizasyon günü ile doğum arasında geçen süredir. Ortalama olarak 280 gün süren gebelik ve doğum sürecinde yaşanan aşamalar şu şekilde sıralanabilir:

Fertilizasyon: Ovum ve spermatozoon'ın birleşmesi;
Implantasyon: Sperma ile birleşen ovumun endometriumda(rahim iç duvarı) yerleşmesi. Uterus(rahim) içinde gelişme;
Doğum: Bebeğin uterusu terketmesi, vajina yoluyla dışarı çıkması.
Fertilizasyon
İç genital yollarda ilerleyen spermlerden şekil ve fonksiyon bozukluğu gösterenler elimine olurlar. En hareketli sperm, vajinadan tüplerin son kısmına yaklaşık 5 dakikada ulaşır. Kadın iç genital organlarında da 3 güne kadar yaşayabilirler. Semen vajinanın üst kısmına bırakıldıktan sonra, spermatozoa serviks ve uterusu geçerek tüplerde(fallop tüpleri-tuba uterina)ovum ile buluşur. Menstrüel siklusun, yumurtlamaya tekabül eden fazında(kişiye göre değişmekle beraber yaklaşık 14.gün) uterusun serviks adı verilen başlangıç kısmındaki salgı (servikal mukus) incelir böylece spermin serviksi geçmesi kolaylaştırılır.

Servikal mukustaki bu incelme;
Spermlerin yaşaması için uygun bir ortam sağlar.
Spermlerin hareketliliğini arttırır.
Ayrıca mukusun iç yapısındaki değişiklikler ile spermlerin uterus kavitesine ilerlemeleri kolaylaşır. Spermlerin uterus ve fallop tüplerinden geçişini etkileyen faktörler:
Spermlerin hareket kabiliyetleri.
Uterus ve fallop tüplerinin kasılmaları.
Uterus ve fallop tüplerindeki hücrelerin silier(tüy hareketi) hareketleridir.
Fertilizasyon fallop tüpünün ampulla(giriş) kısmında gerçekleşir. Sperm başından salınan enzimlerin yardımıyla sperm ovum membranını (zona pellucida) deler ve ovumla birleşir. İlk spermin ovum zarını delmesiyle, ovum membranında(zarında) oluşturduğu değişiklik diğer spermlerin ovumu tekrar delip döllemesine izin vermez. Birleşen ovum ve spermin çekirdekleri bir araya gelir ve kromozomlar birleşerek 23 çift kromozom oluşur. Bebeğin cinsiyeti spermin taşıdığı X veya Y kromozomuna göre belirlenir (dişi her zaman X kromozomu taşır). Döllenmiş olan ovum artık zigot adını alır. Zigot fallop tüplerinden uterusa doğru ilerlemeye devam eder.
Implantasyon öncesinde;

Zigotta hücre bölünmesi görülür ve çok hücreli bir yapı olan morula oluşur.
Morula blastosiste dönüşür. Blastosist ortasında sıvı ile dolu bir boşluk içeren vezikül şeklinde bir yapıdır.
Blastosist hCG (human chorionic gonadotropin) üretmeye ve salgılamaya başlar.
Zigotun fallop tüplerinden uterusa gelmesi 3-5 gün sürer. Uterus kavitesinde de 2-5 gün kadar kalır.
Implantasyon(uterus iç duvarına yerleşme) ovülasyondan sonraki yaklaşık 7-8. günde gerçekleşir. Implantasyon sırasında blastosisti çevreleyen bir dış hücre tabakası trafoblast, ve bir iç hücre tabakası vardır. Trafoblastlardan fetal plasenta oluşur. İç hücre kitlesinden de fetus gelişir. Implantasyon da fertilizasyondan 13-14 gün sonra tamamlanmış olur. Plasentanın fonksiyonu:
Plasentanın temel fonksiyonu; anne kanından oksijen ve gıda maddelerinin anne kanından fetus kanına ve karbondioksit, artıkların fetustan anneye geçişini sağlamaktır. Plasenta geliştikçe geçirgenliği artar.