difüzyon, ozmos. pasif taşıma

hücre zarından madde geçişi:1-pasif geçiş 2-aktif geçiş



pasif geçiş:enerji harcanmadan,çok yoğun ortamdan, az yoğuna geçiş vardır.enerji harcanmaz.cansız ortamda da gerçekleşebilir.



1-difüzyon

maddenin çok yoğun ortamdan az yoğun ortama enerji harcamadan geçişidir.

difüzyon hızını etkileyen faktörler;

-yoğunluk farkı artarsa difüzyon hızı artar

-sıaklık artarsa difüzyon hızı azalır

-difüzyon yüzeyinin genişliği artarsa difüzyon hızı artar

-molekül büyüklüğü artarsa difüzyon hızı azalır.



2-kolaylaştırılmış difüzyon

hücre zarındaki taşıyıcı proteinler yardımıyla gerçekleşir.enerji harcanmaz



3-ozmos

suyun çok yoğun ortamdan az yoğun ortama geçişidir(maddenin değil suyun arkadaşlar dikkat edin)suyun yarı geçirgen bir zardan geçmesidir.



4-osmatik basınç:

suyun çok yoğunm ortamdan az yoğun ortama geçişi sırasında yarı geçirgen zara uyguladığı basınçtır



5-hipertonik ortam:

çözünmüş madde yoğunluğu hücreden daha fazla olan ortamdır.su yoğunluğu azdır



6-hipotonik ortam:

çözünmüş madde yoğunluğu hücreden daha az olanortamdır.su yoğunluğu çoktur.



7-izotonik ortam:

çözünmüş madde ve su miktarı eşit olan ortamdır.



8-plazmoliz:

hücrenin hipertonik ortamdaki suyunu kaybetmesidir(hücre zarından itibaren küçülür kofulda küçülür)



9-deplazmoliz:

plazmolize uğrayan bir hücrenin hipertonik ortama konularak kaybettiği suyu geri almasıdır.



10-turgor:

deplazmoliz durumundaki bir hücrenin daha fazla su alarak şişmesidir kofulun daha fazla su almasıyla hücrenin dışına bir başınç uygulanır buna turgor basıncı denir

turgor;

-bitkinin dik durmasını ve dirençli olmasını sağlar

-stomaların açılıp kapanmasını sağlar

-nasti hareketllerinin kaynağıdır. ( nasti:küstüm otuna dokununca yaprakların kapanmasıdır)



11-diyaliz:çözünmüş madde ile birlikte bir miktar çözücününde hücre zarına girmesidir