değerlendirme merkezi 2017

Psikoteknik Nedir: Çalışma psikolojisinin bir dalı olan psikoteknik değerlendirme merkezi, bireyin belirli bir işteki yeterliliğinin ortaya konması amacıyla, gerekli bedensel ve zihinsel özelliklerinin testler aracılığıyla ölçülmesidir. Başka bir deyişle psikoteknik değerlendirme, bireyin belirli bir işe uygun olup olmadığını anlamaya yönelik olarak tasarlanmış bir inceleme ve değerlendirme yöntemidir. Psikoteknik, fizyolojik ve psikolojik yöntemlerle çalışanı değerlendirir. Amacı bireyi elemek değil, yeteneklerine uygun işe yönlendirmek böylece meslek hastalıkları, iş kazaları ve uyumsuzlukları azaltmak, önlemektir.


Sürücülerde Psikoteknik Değerlendirme: Sürücülerin güvenli araç kullanmalarını sağlayan zihinsel özelliklerinin (algı, dikkat, hafıza, muhakeme vb.); psikomotor yetenek ve becerilerinin (tepki hızı, göz, el, ayak koordinasyonu vb.); tutum-davranış, alışkanlık ve kişilik özelliklerinin (risk alma, saldırganlık, sorumluluk, öz kontrol vb.) ölçülmesi ve sürücülük açısından uygunluğu-yeterliliği hakkında bir sonuca varılmasıdır.


Psikoteknik Değerlendirme Mevzuatı içinde: Değerlendirme yapacak kuruluşların nitelikleri, aranan kriterler, muayenin usul ve esasları, sürücü adaylarında aranan şartlar ile sürücülere uygulanacak testlerin içeriği, süresi ve değerlendirme raporu gibi konulara açıklık getirilmiştir.


Uygulama:
1. aşama: Psikoteknik Değerlendirmede, sürücü önce uygulamayla ilgili bilgilendirilir ve psikolog eşliğinde mevzuata uygun sistem ve yazılımlar kullanılması suretiyle teste alınır
2. aşama: Testi takiben psikiyatri uzmanı doktor tarafından yapılacak olan muayenedir ki bunu müteakiben, doktorun vereceği rapor il sağlık müdürlüğünce görülür ve onaylanır. Sonucunda Psikoteknik Değerlendirme Kartı düzenlenerek raporla birlikte hak sahibine verilir.


Testin süresi ve sonucu: Sürücülere uygulanan testin süresi ortalama bir saattir. Testin bitiminde sonuç anında öğrenilebilir.


Psikoteknik raporu ve kartı: Sürücüye uygulanan test ve psikiyatrik muayeneden sonra elde edilen bulgular ve uzmanın görüşünü belirtir rapor, onaylanmak üzere il sağlık müdürlüğüne sunulur. Aynı zamanda sürücü için ehliyetle aynı boyutlarda ve yapılan değerlendirmenin özetini tanımlayan bilgilerin olduğu plastik kartın basımına başlanır. En sonunda il sağlık müdürlüğünden onaylanmış "psikoteknik değerlendirme belgesi" başvuru sahibine teslim edilir. Denetim anında il sağlık müdürlüğünden onaylı olarak alınan ve teslim edilen raporun sunulması şarttır.


İstenilen belgeler ve deneyim şartı: Merkezimize gelirken yanınızda, yeni çekilmiş üç adet vesikalık fotoğraf, sürücü belgesi ile TC kimlik numarası işlenmiş nüfus kağıdının fotokopisi gerekmektedir. Sistem üzerinde yapılacak testte sürücülerden bilgisayar kullanma deneyimine yönelik herhangi nitelik aranmaz.


Sürücülerin güvenli araç kullanmalarını sağlayan
zihinsel özelliklerinin (algı, dikkat, hafıza, muhakeme vb.); psikomotor yetenek ve becerilerinin (tepki hızı, göz, el, ayak koordinasyonu
vb.); tutum-davranış, alışkanlık ve kişilik özelliklerinin (risk alma, saldırganlık, sorumluluk, öz kontrol vb.) ölçülmesi ve sürücülük
açısından uygunluğu-yeterliliği hakkında bir sonuca varılmasıdır.
Sürücülerde psikoteknik değerlendirme; sürücülerin sürüşle ilgili özel bilişsel ve psikomotor becerilerini ölçen ve güvenli araç kullanımını
sağlayan standart testlerin yer aldığı bilgisayar tabanlı bir değerlendirme sistemidir. Temel bilişsel beceriler "dikkat, algı, bellek, izleme ve
muhakeme" ve psikomotor beceriler ise "el-ayak-göz koordinasyonu, tepki zamanı, çevresel görüş, hız mesafe tahmini ve çarpışma
zamanı tahmini" olarak tanımlanabilir. Bu becerilere sahip olmanın, kurallara uygun karar vererek ve doğru motor hareketleri yaparak
kazalardan kaçınabilme ve araç kullanabilmenin ilk basamağı olduğu söylenebilir.
Avrupa‘da psikoteknik değerlendirmenin kullanımına baktığımızda; psikoteknik değerlendirmenin gelişmiş ülkelerde sürücülük
becerilerinde yaşa bağlı zayıflamanın meydana gelmesi nedeniyle yaşlı sürücülere mecburi hale geldiği, yolcu ve eşya (emtia) taşımacılığı
yapan profesyonel sürücülerin araç kullanma beceri düzeylerini bilgisayar destekli testlerle kanıtlamak zorunda oldukları ve ceza puanını
aşan sürücülerin psikoteknik değerlendirmeyi geçmek mecburiyetinde oldukları görülmektedir.
Sürücülerde Psikoteknik Değerlendirmenin Amaçları
1-Bazı psikolojik yetersizlikleri nedeniyle trafikte tehlike yaratabilecek sürücülerin teşhis edilmesi,
2-Sürücülerin kendi kişisel sürücülük becerileri ve tutumlarına ilişkin farkındalıklarını arttırmak,
3-Trafik içinde seyahat eden halkı, tehlikeli sürücülerden korumak,
4-Uzun vadede, risk altındaki sürücülere, tutumlarını değiştirme şansı verecek rehabilitasyon programları oluşturarak, toplumun
sürücülük kültürünü iyileştirmektir