Muhsin Ertuğrul Kısaca Hayatı
Muhsin Ertuğrul kimdir?
Günümüzde Türk tiyatrosunda önemli bir yere sahip olan Batılı üslubun mimarı olarak kabul edilen Muhsin Ertuğrul, Türk tiyatrosunun modern çağa uyum sağlamasına büyük katkıda bulunmuştur. Tiyatro kadar sinema sanatına da büyük katkılarda bulunan Ertuğrul, Türkiye’de birçok ilke imza atmıştır. Sinema sanatında ilklere imza atarak önemli gelişmeler yaşanmasını sağlayan Muhsin Ertuğrul, Türkiye’nin gelişen sinema dünyasına adapte olabilmesine yardımcı oluştur. Türk sinema tarihinin en önemli isimlerinden biri olduğu gibi aynı zamanda bu tarihin de kurucusu olarak kabul edilen Ertuğrul, 1922 ile 1939 yılları arasında Türkiye’de film yapan “tek yapımcıydı.” Sinema sektöründeki yapımcı kavramının doğrudan karşılığı olan Muhsin Ertuğrul ayrıca yönetmen kimliği ile sinema sanatına büyük bir katkıda bulunmuştur.
1892 yılında İstanbul’da doğan Muhsin Ertuğrul, 1909 yılında Burhanettin Tiyatrosu’nda gösterilen “Sherlock Holmes” oyunu ile tiyatro sahnesine ilk adımı oyuncu olarak atmıştır. 1911 yılında çok sevdiği tiyatroyu bırakması ve tahsiline devam etmesi için baskı kuran ailesi ile anlaşamayacağını fark etti ve ailesinden ayrılarak Paris’e gitti. Paris’te oyunculuk üzerine kapsamlı bir eğitim alan Muhsin Ertuğrul, 1912 yılında eğitimi tamamlayarak yeniden İstanbul’a döndü. Paris’ten döndükten sonra gerek oyuncu gerekse de yönetmen olarak farklı projelerde yer alan Muhsin Ertuğrul, ilk yönetmenliğini Shakespeare’in ünlü oyunu Hamlet ile yaptı.
Shakespeare’in Hamlet oyununu sahneye koyan Muhsin Ertuğrul, aynı zamanda oyundaki Hamlet rolünü de bizzat oynadı. 1913 yılına dek farklı oyunlarda çalışan ve Bursa’da “Millet Tiyatrosu” adıyla oyunlar sahneye koyan Ertuğrul, daha sonra siyasi kimliği nedeniyle sıkıntılı bir döneme girdi. 1913 yılında bazı siyasi olaylara karıştığı iddia edilince sınır dışı edildi ve yeniden Fransa’ya gitmek zorunda kaldı. 1. Dünya Savaşı esnasında Muhsin Ertuğrul ve Arkadaşları isimli tiyatro topluluğunu kuran sanatçı birçok farklı tiyatro eserini sahneye koydu. Aynı zamanda Türk sinema tarihinin başlangıcı olarak kabul edilen projeleri de hayata geçiren Muhsin Ertuğrul, Almanya’nın başkenti olan Berlin’e giderek ilgi duyduğu sinema hakkında daha da fazla gözlem yaptı.
Türkiye tarihinin ilk özel film şirketini “Kemal Film” adıyla kuran Muhsin Ertuğrul, 1921 ile 1924 yılları arasında bu film şirketiyle 6 film çevirmeyi başardı. Muhsin Ertuğrul’un Türkiye’de yaptığı ilk film ise “İstanbul’da Bir Facia-i Aşk” ismiyle izleyiciler ile buluştu. 1925 yılında tiyatrosu kapanınca Nazım Hikmet’in de yaşadığı Moskova’ya giden Muhsin Ertuğrul, burada Nazım Hikmet ile birlikte çeşitli tiyatro projeleri üzerinde çalıştı. Çağdaş Türk tiyatrosunun kurucusu olarak kabul edilen Muhsin Ertuğrul, 29 Nisan 1979 tarihinde Ege Üniversitesi’nin kendisine verdiği fahri doktorayı almak için gittiği İzmir’de kalp krizi geçirerek hayatını kaybetmiştir. Muhsin Ertuğrul’un cenazesi İzmir’den İstanbul’daki Zincirlikuyu Mezarlığı’na nakledilmiştir.
