Mutfağanızı Daha Kullanışlı Hale Getirin...

Ev hanımlarının vakitlerinin önemli bir kısmını geçirdiği mutfaklarda yapılacak bazı düzenlemeler yemek yapmayı ve mutfakta zaman geçirmeyi daha zevkli ve kolay hale getirebilir. Günümüz tasarımcıları mutfaklarda artık sadelik ve kullanım kolaylığını ön plana çıkarıyor. Bunun nedeni insanların yorucu ve stresli gündelik yaşamın yorgunluğunu mutfaklarda geçirecekleri keyifli zamanlar ile atmaları. Bir diğer amacı da erkekleri mutfağa girmeye teşvik etmek.

Mutfağınızı sadece yemek pişirilen ve bulaşıkların yıkandığı bir alan olmaktan çıkarabilirsiniz. Estetik ve fonksiyonellikle birlikte ergonomik bazı detaylar da ekleyerek mutfağınızdan daha fazlasıyla istifade edebilirsiniz.
Bunun için önce yaşam tarzınızın önceliklerini belirlemeniz gerekiyor. Aile fertleri mutfakta ne kadar vakit geçiriyorlar? Kalabalık bir aile misiniz? Gün içinde gelen yakın komşularınızı mutfakta ağırlamak gibi bir alışkanlığınız var mı? Bu ve benzeri sorular ile mutfaklarınızı kullanırken karşılaştığınız eksikliklerin giderilmesi için birinci adımı atmış olursunuz.
Günümüz mutfak tasarımlarında öne çıkan pek çok önemli detay bulunmaktadır. Hijyen, kolay temizlenebilme, kir tutmama, fonksiyonellik, ergonomi gibi unsurlar mutfağınızın kullanım faydasını arttırabilecek detaylardır. Kolay temizlenebilen mutfak ekipmanları üzerlerinde kir tutmadıkları için zamanla renkleri değişiyormuş gibi görünmeyecek ve lekeli yüzeyler oluşmasına imkân vermeyecektir.

Daha kullanışlı mutfaklar

Genelde trafiği yoğun olan mutfaklarda yemek yapma düzeni gereğince her detayın yeri çok iyi düşünülmelidir. Yemek hazırlığı yaptığınız tezgâh bölümünün pişirme ocağından uzak olmaması, malzemeleri depoladığınız dolapların da hazırlık yaptığınız tezgâha yakın olması işinizi kolaylaştırır.
Evet; herkesin evinde, en önemli yaşam alanı mutfaktır. Özellikle de hanımlar açısından bakıldığında bu mahallin önemi daha da artmaktadır. Küçük ya da büyük, konforlu ya da değil... Mutfaklarda aranan temel özellik fonksiyonelliktir. Biraz daha açmak gerekirse, Türk hanımlarının genel özelliği olarak söylenebilecek en temel husus, evde eksik erzak bulunmasın (belki savaş yıllarından kalma bir alışkanlık olabilir) ve bunlar da öyle ortalıkta görünür yerlerde olmasın. Tencereler, tavalar rengârenk ve çeşitli olsun (validemden biliyorum) ama ortalıkta kalabalık da etmesinler. Şimdi bu kadar kap kaçak, erzak, alet edevat, robotlar, oklava masası, çatalı bıçağı... Bu kargaşa oluşturmaya çok müsait durumu ortadan kaldıracak tek şey doğru amacı taşıyan, biraz daha teknik ifade ile fonksiyonellik içeren mutfaklara yönelmek olacaktır. Elbette bu da tek başına yeterli değildir. Fonksiyonellik ile birlikte doğru malzeme seçimi ve bir o kadar önemli olan doğru işçilik ile gerçekten de çok uzun seneler sıkılmadan, keyifle kullanabileceğiniz bir mutfağınız olabilir.

Sadelikte aranan güzellik

Dünyada 1960'lı yıllarda başlayan mimari bir akım vardı. Adı "Minimalizm." Yani bizim bildiğimiz "sadelik." Buna sadelikte aranan güzellik de diyebiliriz. Dünyaca ünlü mimarlar yıllarca sadelik içinde güzelliği arayan ürünler ve mekânlar tasarladılar müşterileri için. Ve elbette bu akımın en temel rengi "beyaz" idi. Beyaz = sadelik. Bu akım önceleri yalnızca konut tasarımında ve dekorasyonda kendini hissettirmiştir. Yoğun, bunaltıcı ve yorucu kalabalık eşyalar ile tıkış tıkış "Amerikan evi" tarzından kaçarak insan ruhunu ve yüzünü dinlendiren iç mekân tasarımlarına yönelinmiştir. Uzunca bir süredir de mutfaklarda genelde bu sadelik akımının da etkileri ile etkileyici estetikte mutfaklar üretilmiştir.
Mutfağınız ile ilgili belirleyici bir başka unsur ise bütçenizdir. Elbette ki mutfağınızın büyüklüğü ile orantılı olarak maliyetleriniz de değişecektir. Bütçenizin esneklik kabiliyeti ölçüsünde mutfağınızın estetik tarafını da çözüme kavuşturabilirsiniz.

Fonksiyonelliği artıracak ilaveler

Mevcut mutfağınızdan memnunsunuz belki. Ancak fonksiyonelliğini arttıracak bir kaç ilave çözüm ile mutfağınız tamamıyla yenilenmiş ve modern bir görünüme kavuşacaktır. Sadece yıpranmış dolap kapaklarını değiştirerek yeni bir mutfağınız olabilir. Kapakları seçerken biraz daha günümüzün modern anlayışı ile hazırlanmış kapaklara yönelmek ve bunlara uygun kulp ve batarya seçmeniz tezgâh ile üst dolap arasında kalan boşluğu da klasik seramik yerine cam mozaik ya da cam mozaik ölçüsünde gerçek taşlar ile kaplamanız ya da ahşap veya metal ile kaplamanız mutfağınızı oldukça modern bir görünüme kavuşturacaktır. Günümüz mutfaklarının vazgeçilmez parçası olan kiler dolaplar tüm erzakların depolanabileceği bir unsur olarak hem estetik görünüme hem de fonksiyonelliğe önemli katkısı olmaktadır.
Yine modern mutfaklar, eskiden olduğu gibi dört duvar arasına hapsolmaktan kurtulmuş durumdadır. Salonun yemek bölümü ile direk bir bağlantısının olabileceği gibi cam yüzeyler oluşturarak mutfağınıza derinlik katabilirsiniz. Eğer bahçeli bir evde oturuyorsanız ve de mutfağınız bahçe tarafında ise, bahçe ile mutfağı ayıran duvarı camdan yaparak mutfağınızı bahçenin içine taşımış olursunuz ve bu değişiklik yaz akşamları yemeklerini oldukça keyifli bir hale getirebilir. Tabi akla hemen şu soru gelebilir. Her tarafı açık olan mutfaklarda yemek kokularını engellemek ne kadar mümkün olabilir? Güçlü oldukları kadar sessiz olan teknolojik aspiratörler ile artık bu durum da bir sorun değildir.

Suya dayanıklı malzeme kullanınız

Ülkemizde alışılageldiği üzere genelde mutfak tezgâhları mermer ve granit ağırlıklıdır. Zamanında polyester esaslı malzemelerden yapılmış tezgâhları görmek mümkündür. Oysa suya dayanıklı ağaç cinsleri kullanılarak yapılacak mutfak tezgâhları mutfaklarınıza sıcak bir hava katacaktır.
Şu çok önemlidir. Mutfağınızdaki en küçük alanı bile boşa harcamayın. Buna özellikle dikkat etmenizde büyük yarar var. Eğer şu sıralarda yeni bir mutfak mobilyası yaptırıyorsanız alt ve üst dolaplarda uzanamadığınız kör noktaların olmamasına dikkat edin. Üst dolaplarınızı tavana kadar yaptırmanız üzerinde toz birikmesini engelleyecek bir çözüm olabilir. Hazır mutfak alma kararınız var ise öncesinde şunları bilmenizde yarar var: Almayı düşündüğünüz mutfak tipinin ölçüsü sizin mutfak alanınıza uygun mu? Beğendiğiniz model üzerinde sizin mutfak alanınıza göre yapılacak değişiklikler olması durumunda fiyat farkı oluşacak mı? Garanti kapsamında neler var? Bu gibi sorulara alacağınız tatminkâr cevaplar mutfak seçiminizde yanılma riskinizi azaltacaktır.

Yeni tasarımlar hayatı kolaylaştırıyor

Günümüz tasarımları mutfaklarımızı adeta teknolojik harikalar dünyasına çevirdi. Farklı yüksekliklerdeki çalışma ve pişirme yüzeyleri, katlanabilen, açılıp kapanabilen masa ve tezgâhlar ve çeşitli ihtiyaçları karşılayabilmek için değişik ölçü ve modelde ünite ve modüller, yıkama alanında çalışmanızı kolaylaştıran eviyeler, ekstra çalışma tezgâhı, aynı zamanda kiler ünitesi olarak da kullanılabilen kolon üniteleri, köşe ve kiler mekanizmaları ile mutfağınıza ayrıcalık kazandıran tasarımlar... Her biri hayatı kolaylaştırmak için düşünülmüş.
Mutfaklarda yaşanan yükseklik sorunları, raflara yetişememe veya uzanamama sorunlarına cevap veren tasarımlar, erişkin, çocuk, engelli ve yaşlılar için çözümler sunuyor. Kulpsuz çekmece ve dolaplar, yükseklikleri ayarlanabilen tezgâhlar ve bir uzaktan kumanda ya da mekanik düğme yardımıyla dolapların yükselip alçalmalarını sağlayan mekanizmalar gibi çok sayıda donanım çözümlerine amaca yönelik tasarımlar ile ulaşmak mümkün.
Özellikle tekerlekli sandalye kullanan kişilere konforlu bir çözüm sunan yükseklik ayarlı tezgâhlar aynı zamanda çok uzun ya da kısa boylu kişilere ergonomik çalışma alanları sunuyor. Bu sistem mutfaklardaki eviye bölümüne veya sadece yemek pişirme bölümüne uyarlanabiliyor. Tezgâhlar çelikten imal edilmiş alüminyum rengindeki kolonlar tarafından taşınmaktadır.
Tezgâhların yükselip alçalma işlemi dolap yanlarına yerleştirilen kumanda düğmelerinin yardımıyla gerçekleşiyor. Bu sistemde istenen ayarları hafızaya kaydetmek de mümkün. Yükseklik ayarlı tezgâhlar düz mutfak ünitelerine uygulanabildiği gibi L ve U şeklindeki mutfaklar ve ada tipi mutfaklar gibi farklı yapılar ve açılar için de uygulanabiliyor. Bu bağlamda mutfak mobilyası üreticileri ve iç mimarlar için sunulan mutfak plan ve tasarım seçenekleri neredeyse sınırsız.

Ada ünitesi işinizi kolaylaştırır

Mutfağınız yeterli büyüklükte ise uygun bir merkezde düzenlenebilecek ada ünitesi ile hem daha fazla tezgâh ihtiyacı karşılanmış olacak hem de saklama dolabı ihtiyacına cevap verilmiş olacaktır. Ada ünitesi üzerine askı üniteleri ile asılabilecek mutfak ekipmanı da estetik görünüme katkı sağlayabilecektir. Zaman zaman tercih edilen ancak büyük yararı olan storlu dolaplar tezgâh üstünde malzemelerinizi depolamak için iyi ve etkin bir çözümdür. Ayrıca kişisel olarak, yaptığım tasarımlarda bu dolapları tezgâhın az kullanılan bölümlerine yerleştirmeyi tercih ediyorum ki daha fazla alandan yararlanma imkânı olsun. Geleneksel olarak tüm mutfak tezgâhları 83 cm olarak yapılmaya devam ederken tasarımcıların dikkatini işlevsellikler ve dolayısıyla diğer ölçüler çekmeye başladı. Yeni nesil mutfaklarda, oturarak yapmak istediğiniz işlerde değişik tezgâh yükseklikleri ile size bu imkânı sağlayan tasarımlar bulunmaktadır.
Zaman ve enerjinin aktif kullanımı günümüz mutfaklarının tasarımlarında dikkate alınan önemli özelliktir. Bunun gereği olarak bazı mutfak ekipmanları hareketli olarak tasarlanmakta ve kullanıcılarını taşıma zahmetinden kurtarmaktadır. Teknolojik gelişmelerin mutfak tasarımlarında kullanılması, fonksiyonelliğe bu denli önem verilmesi, estetik kaygıların ağır basması aslında tek bir amaca yönelik: İnsanların evlerinin dışında geçirdikleri yorucu ve stresli gündelik yaşamın yorgunluğunu böylesine keyifli mutfaklarda geçirecekleri zamanlar ile atmaları. Bir diğer amacı da erkekleri mutfağa girmeye teşvik etmek.

Doğru kullanımı sağlayan ayrıntılar

Tezgâhın altından çıkan çöp kovası yer kazandırır.
Eviye seçenekleri içinden bir buçuk gözü olanlar diğerlerine göre daha kullanışlıdır.
Tezgâh üstüne oturan, pancar kapak sistemli dolaplar, küçük ev aletlerini saklamak için oldukça kullanışlıdır.
Köşe dolaplarınızın içini döner dolap mekanizmalarıyla değerlendirebilirsiniz.
Tek raflı dolaplar yerine içi bölünebilen çekmece ve dolap sistemlerini tercih etmeniz daha yararlıdır.
Kapaktan sürgü sistemli büyük kiler dolapları kuru bakliyat erzakların depolanması için idealdir.
Mutfağınızda ahşap malzeme kullanacaksanız, çelik cihazlar ve granit bir tezgâhla doğal ve hoş bir uyum yakalayabilirsiniz. Ama daha çarpıcı bir görünüm için ahşabın yerine parlak lakeyi tercih etmelisiniz.
Çelik ve lake gibi ışığı yansıtan malzemeler mutfağınıza derinlik katar, daha geniş gösterir.
Günümüz mutfak tasarımlarında en çok tercih edilen renk kırmızıdır.
Nostaljik bir tarz istiyorsanız, dolap kapaklarında pastel renkleri seçebilirsiniz.
Canlı renk ve desenlerde duvar kâğıtları mutfağınıza hareket katacaktır. Silinebilir duvar kâğıdı seçerek doğru yapmış olursunuz.
Çekmeceler dolaplardan daha az yer kaplar, bu yüzden de küçük mutfaklar için idealdir.
Açık raf sistemleri kullanım kolaylığı sağlamasının yanı sıra, ferahlık duygusunu da güçlendirir.
Mutfağınız çok küçükse sürgü kapaklı mutfak ünitelerini seçmeniz doğru olur.
Mutfakta tek düzeliği kırmanın yolu farklı malzemeleri bir arada kullanmaktır. Özellikle ahşap ile metal unsurları bir arada kullanmanız bu etkiyi arttıracaktır.
Genelde tavandan yapılan aydınlatma üst dolabın gölgesini tezgâh üstüne düşürdüğünden karanlık alanlar oluşmaktadır. Üst dolap altına yapılacak olan aydınlatma düzeni ile bu sorun giderilebilir.
Eğer dolap kapaklarınız lake yüzeyli ise hafif nemli bezler ile ve cam yüzey temizleyicisi olan malzemeler kullanarak yapacağınız temizlik yeterli olacaktır.
Dolap kapaklarınız cilalı mobilya ise deterjan kullanmadan sadece nemli bezler ile yapacağınız temizlik yeterli olacaktır.
Pişirme ocağı ile birlikte mutlaka davlumbaz da çalıştırın. Zira pişirme sırasında çıkan buhar dolaplarınıza zamanla zarar verir.
Küçük ev aletlerinizi her defasında toparlayıp dolaba koymak istemiyorsanız tezgâh üzerine konan, içerisinde prizi bulunan panjur görünümlü pratik dolaplardan edinebilirsiniz.
Ahşabın ağırlıklı olduğu koyu tonlarda bir mutfak istiyorsanız; mekâna canlılık katmak için açık raflar, tencere ya da kupaları asabileceğiniz metal askılar kullanabilirsiniz.
Tezgâh ve tavan bölümündeki dolapların arasında açık tonlu seramikler kullanarak mekâna canlılık katabilirsiniz.