Çemberde açılar

ÇEMBER
Çember : Düzlemde, sabit bir noktadan eşit uzaklıktaki noktalar kümesine “çember” denir. Sabit noktaya çemberin merkezi, eşit uzaklığa ise, çemberin yarıçapı denir.

Yandaki şekilde, O merkezli, r yarıçaplı bir çember verilmiştir.
Burada;
|OD| = |OC| = r dir.



Kiriş : Çember üzerindeki herhangi iki noktayı birleştiren doğru parçasına “kiriş” denir. Bir çemberde en büyük kiriş, çemberin çapıdır.
Şekilde, [AB] bir kiriştir.
Teğet : Çember ile sadece bir ortak noktası olan doğruya “teğet” veya “teğet doğrusu”, ortak noktaya da “değme noktası” veya “teğet noktası” denir.
Şekilde, d doğrusu çembere T noktasında teğettir.
Kesen : Çemberi iki noktada kesen (iki noktası ortak) doğruya “kesen” denir.
Şekilde, EF doğrusu bir kesendir.
Yay : Çemberin farklı iki noktası arasındaki parçasına “yay” denir. A noktası ile B noktası arasındaki yay şeklinde gösterilir.

ÇEMBERDE AÇILAR
Merkez Açı
Köşesi çemberin merkezi olan açıya merkez açı denir. Merkez açının ölçüsü gördüğü yayın ölçüsüne eşittir.




Çevre Açı
Köşesi bir çember üzerinde bulunan ve kenarları birer kiriş olan açıya çevre açı denir. Ölçüsü, gördüğü yayın ölçüsünün yarısına eşittir.




Teğet - Kiriş Açı
Bir teğetle bir kirişin meydana getirdikleri açıya teğet - kiriş açı denir. Şekildeki ABK açısı teğet - kiriş açıdır.

Teğet - Kiriş açının ölçüsü gördüğü yayın ölçüsünün yarısıdır.





Çemberin merkezinden teğetin değme noktasına çizilen yarıçap doğrusu, teğet doğrusuna diktir.

;




Uzunlukları eşit olan kirişlerin, kestikleri yayların ölçüleri de eşittir.
|AB| = |CD| ise,



ÇEMBER
Çember : Düzlemde, sabit bir noktadan eşit uzaklıktaki noktalar kümesine “çember” denir. Sabit noktaya çemberin merkezi, eşit uzaklığa ise, çemberin yarıçapı denir.

Yandaki şekilde, O merkezli, r yarıçaplı bir çember verilmiştir.
Burada;
|OD| = |OC| = r dir.



Kiriş : Çember üzerindeki herhangi iki noktayı birleştiren doğru parçasına “kiriş” denir. Bir çemberde en büyük kiriş, çemberin çapıdır.
Şekilde, [AB] bir kiriştir.
Teğet : Çember ile sadece bir ortak noktası olan doğruya “teğet” veya “teğet doğrusu”, ortak noktaya da “değme noktası” veya “teğet noktası” denir.
Şekilde, d doğrusu çembere T noktasında teğettir.
Kesen : Çemberi iki noktada kesen (iki noktası ortak) doğruya “kesen” denir.
Şekilde, EF doğrusu bir kesendir.
Yay : Çemberin farklı iki noktası arasındaki parçasına “yay” denir. A noktası ile B noktası arasındaki yay şeklinde gösterilir.

ÇEMBERDE AÇILAR
Merkez Açı
Köşesi çemberin merkezi olan açıya merkez açı denir. Merkez açının ölçüsü gördüğü yayın ölçüsüne eşittir.




Çevre Açı
Köşesi bir çember üzerinde bulunan ve kenarları birer kiriş olan açıya çevre açı denir. Ölçüsü, gördüğü yayın ölçüsünün yarısına eşittir.




Teğet - Kiriş Açı
Bir teğetle bir kirişin meydana getirdikleri açıya teğet - kiriş açı denir. Şekildeki ABK açısı teğet - kiriş açıdır.

Teğet - Kiriş açının ölçüsü gördüğü yayın ölçüsünün yarısıdır.





Çemberin merkezinden teğetin değme noktasına çizilen yarıçap doğrusu, teğet doğrusuna diktir.





Uzunlukları eşit olan kirişlerin, kestikleri yayların ölçüleri de eşittir.