Vurgu Cümleleri - Cleft Sentences

Vurgu Cümleleri - Cleft Sentences

CLEFT SENTENCES

Konuşurken ses tonumuzu yükselterek cümlenin istediğimiz bölümünü vurgulayabiliriz. Yazılı dilde ise bu vurguyu cümlenin öğelerinin yerlerini değiştirerek yaparız. Türkçe yazılı dilde genellikle vurgulanmak istenen kelime fiilden önce getirilir. İngilizce’ de de buna benzer bir durum vardır. Bu şekilde yapılan cümleler “ cleft sentences “ olarak adlandırılır.
Cleft kelimesi cleave fiilinin gecmis kullanımıdır. Cleave: kesmek, bölmek, yarmak anlamlarına gelir. Cleft cümlelerini öncelikle vurgu için veya farklı yapılar ile çeşitlilik sağlamak için kullanırız.

“Kardeşim dolaptaki tatlıyı yemiş.” cümlesinde kardeşimin yediğini vurgulamak istersem, sözlü dilde onu biraz daha yüksek sesle söylerim veya daha yavaş söylerim. Yazılı dilde ise kardeşimin yediğini vurgulamak için fiilden önce getiririm. “Dolaptaki tatlıyı kardeşim yemiş.”

İngilizce’ ye baktığımızda aynı şekilde:

“ My brother ate the sweet in the refrigetator.” Cümlesini söylerken “my brother” kelimesini daha yüksek sesle veya daha yavaş söyleyerek vurgulayabiliriz.

Bu vurguyu yazılı dilde cleft cümleler ile yaparız. Cleft cümlede vurgulamak istediğimiz kelimeyi tanımlayıcı olarak cümlenin başına getiririz. Tanımlayıcı cümleler bildiğiniz üzere “to be” formlarıdır. Ve bu tanımlayıcı cümleden sonra “who,when,what,which,whom, where” gibi açıklama yapmamıza yarayan kelimeleri kullanırız. Örneğin:

Cümlemiz geçmiş zamanda olduğu için was/were ikilisinden uygun olanı seçeriz.
“It was my brother who ate the sweet in the refrigerator.” Dediğimizde tatlıyı kardeşimin yediğini vurgulamış oluruz.

“Is, am, are” kullanmamız gereken durumlar şuandaki olaylar için geçerlidir.

“Serpil sends Ahmet a letter on Sundays.” Cümlesinde “a letter” kelimesini vurgulamak için başa getiririz.

“It is a letter which Serpil sends Ahmet on Sundays.”

Bu şekilde cümlenin istediğimiz öğesini vurgulayabiliriz. Ahmet’ i vurgulamak için:
“It is Ahmet to whom Serpil sends a letter on Sundays”.

Serpil’ i vurgulamak için:
“It is Serpil who sends a letter to Ahmet on Sundays.”

Günü vurgulamak için:
“It is on Sundays when Serpil sends Ahmet a letter.” Deriz.

Aşağıdaki cümlelerdeki yanlarında parantez içinde yazılı olan kelimeleri vurgulayamayı deneyiniz…

· Alev solved the hard problem. ( the problem )
· They need our help to overcome this. ( our help)
· I want him to listen to the radio carefully. ( the radio)
· They would like to create a new project. ( a new project)
· You should ask Metin to complete the job. ( Metin )