Atabetül Hakayık Nedir?

Atabetül Hakayık Nedir?
Atabetül Hakayık; Mahmud adında bir babanın oğlu olan Edip Ahmet Yükneki'nin 12. yüzyılda aruz veznini kullanarak Arapça beyitlere dayanarak yazdığı şiirlerden oluşan eserin adıdır. Edip Ahmet Yükneki tarafından Karahanlı beylerinden Muhammed Dad Sipehsalar'a hediye edilmiştir. Atabetül Hakayık, Türkçe'de "hakikatler basamağı" anlamına gelir. Kaşgar Türkçesiyle vaaz ve öğütler verdiği bilinmektedir.
Modern zamanda ilk bilindiğinde "Hibetü'l-Hakayık" veya "Aybetü'l-Akayık" olarak, yanlış bir şekilde isimlendirmiştir.
Atabetül Hakayık Adlı Eserin Amacı Nedir?
Atabetül Hakayık Adlı Eserin Amacı bilginin faydası, cehaletin zararları, cömertlik, cimrilik, iyi ve kötü huylar anlatılarak halka yararlı olmaktır.
Atabetül Hakayık Adlı Eserin Özellikleri
1. Didaktik bir eserdir.
2. Kaşgar Türkçesiyle yazılmıştır.
3. İslami düşünce ve görüşlere yol gösterici olmuştur.
4. Çeşitli ahlaki öğütlerde bulunmuştur.
5. Ahlak ilkelerini açıklamıştır.
6. Ahlaklı insan olmanın yollarını göstermiştir.
7. Konusu din ve ahlaktır.
8. Mesnevi tarzında yazılmıştır.
9. Nazım birimi olarak beyit ve dörtlük kullanılmıştır.
10. Aruz ölçüsüyle yazılmıştır.
11. Arapça ve Farsça kelimeler vardır.
12. Telmih (hatırlatma) sanatı kullanılmıştır.
13. Eser 14 bölümden oluşur. Baştaki 5 bölüm giriş, şairin adını verdiği 8 bölüm asıl konu, sondaki 1 bölüm de bitiriş bölümüdür.
14. Giriş bölümünde 80 beyit, asıl konu ve bitiriş bölümlerinde 101 dörtlük vardır. Eserin tamamı 484 dizeden oluşur.
Atabetül Hakayık Adlı Eserin Dili
Türk nazım birimi dörtlüklerle oluşan bu eserini şair, Yusuf Has Hacib'in 'Kutadgu Bilig'i gibi aruz vezniyle ve Kaşgar Türkçesiyle yazmıştır. Eserde Arapça ve Farsça kelimelere rastlanır. Dörtlükler manilerdeki gibi “aaxa’ şeklinde kafiyelenmiştir. Eserin dili biraz ağırdır.