Divan Şiir Geleneği

HOCA DEHHANİ
FUZULİ
MEVLANA
ALİ ŞİR NEVÂİ
BAKİ
NABİ
NEF-İ
NEDİM
KATİP ÇELEBİ
1-)İslamiyatle birlikte 13. ve 19. yy arasında Arap ve Fars kültürlerinden etkilenilerek oluşturulmuş yazılım edebiyattır.
2-)Tasavvufun yaygın olduğu 13.yy da din dış konuları işlemesi sebebbiyle Hoca Dehhani dvan edbiyatının kurucusu kabul edilir.
3-) Halkın dertlerinden ve sıkıntılarından uzak soyut bir edebiyattır.
4-)Dili halkın konuştuğu dilden uzak Arapça ,Farsca ve Türkçenin karışımı olan Osmanlıcadır.
5-)Divan Edebiyatında sanatçının neyi anlattığından çok nasıl anlattığı önemlidir.
6-)Konudan çok şekil özellikleri ön plana çıkmıştır.
7-)Divan Edebiyatı sanatçıları genel olarak din dışı konuları işlemiştir . Ancak kimi sanatçıların dini konulara eğildiği görülür.
8-)Sanat için sanat anlayışı hakimdir.
9-)Şiirlerde aruz ölçüsü kullanılır . Nazım irimi genellikle beyittir , ancak dörtlükler ve bentler halinde yazılan nazım biçimleri de vardır.
10-) Göz için kafiye anlayışı vardır . Mısra sonlarında tam veya zengin uyak kullanılır
11-)Bütün güzelliği değil parça güzelliği önemlidir.Anlam beyiite başlar ve beyitte tamamlanır.(Dİvan Edebiyatının en büyük özelliğidir)
12-)Divan Edebiyatında mazmun denilen klasik bazı benzetmeler kullanılır
Örneğin :
diş = inci
kaş = yay
kirpik = oka
boy = selvi
DİVAN EDEBİYATININ BAZI ÖNEMLİ ŞAİRLERİ :
HOCA DEHHANİ : 13. yüzyılda yaşamıştır. Din dışı konularda şiir yazan ilk divan şairidir. Divanı vardır.Divan Edebiyatıonın kurucusu kabul edilir .
FUZULİ: Fuzuli 16. yüzyılın en güçlü şairlerindendir. Arapca, Farsça, Türkçe divanı olan tek şairdir. Eserlerini Azeri lehçesiyle yazmıştır. Divan edebiyatının en lirik şairi olarak kabul edilmektedir. Ona göre yaşamın anlamı acı çekmekle özdeştir. Platonik bir aşk arayışı vardır. Din dışı konularda yazmakla birlikte tasavvuftan da etkilendiği bilinmektedir. Kendisine bağlanan maaşı almasında güçlük çıkaran memurları şikayet etmek için yazdığı “Şikayetnâme” adlı mektubu edebiyatımızdaki en ünlü yergilerden biridir. Divanlarından başka bir naat olan “Su” kasidesi, Leyla vü Mecnun mesnevisi, Peygamber ailesini anlattığı Hadikat-üs-Süeda”sı Şah İsmail ile II:Bayezid”i karşılaştırdığı Beng ü Bâde”si ve tıp bilgisini sergilediği Sıhhat ve Maraz”ı en tanınmış eserleridir.