Çeşitli Cihaz ve Makineler İle İlgili Püf Noktaları

FIRINLAR VE OCAKLAR

1. Yiyecekleri düz tabanlı tencerelerde ve tepsilerde pişiriniz. Tepsiler fırına uygun olmalı. Yiyecekler çok küçük ve eğik tabanlı tepsilerde kısa sürede pişmez.
2. Mümkünse yiyecekleri mikro dalga fırınlarda pişiriniz. Aynı miktar yiyeceği pişirmek için mikro dalga fırın, klasik fırına göre % 66 daha az enerji tüketir. Mikro dalga fırın, zamanı ve enerjiyi korumak için tavsiye edilir.
3. Tencerenizin veya tepsinizin kapakları sıkıca kapalı ise pişirme tamamlanmadan iki-üç dakika önce fırınınızı veya ocağınızı kapatabilirsiniz. Mevcut ısı yemeğin pişmesi için yeterlidir.
4. Fırını ön ısıtıcıda çalıştırmayınız. Yani yemeği fırına koyduktan sonra ısıtıcıyı çalıştırınız. Yüksek sıcaklık gerektiren yiyecekler hariç fırında ön ısıtıcı programını kullanmayınız.
5. Yemek pişerken fırın kapağını gerekmediği sürece açmayınız. Her kapak açılışında sıcaklık 25 °C ile 30 °C birden düşer.
6. Yemek piştikten sonra fırının atık ısısını kullanabilirsiniz. Fırın ısıyı 15-30 dakika alıkoyar. Tatlıları, yemişleri, küçük ekmek parçalarını ısıtabilirsiniz.
7. Cam ve seramik kaplar, metal kaplardan daha uzun süre ısıyı alıkoyarlar. Cam veya seramik kaplar kullanıldığında kızartma ve pişirme sıcaklığını 15 °C düşürebilirsiniz.
8. Kapaksız kapta yemek pişirirken 3 kat daha fazla enerji tüketmek gerekir.
9. Enerji tasarrufu için fırın çalıştırıldığında iki veya üç tür yemeği aynı anda pişirmeniz tavsiye edilir.
10. Fırında veya ocakta yemek pişerken yiyeceğin piştiği kabın kapağı mutlaka sıkıca kapatılmalı. Isının ve nemin tencere veya tepsi içinde tutulması için kapaklar hava sızdırmaz olmalı. Bu durum yemeğin hızlı pişmesine neden olur.
11. Mikro dalga fırınlarda suyunuzu hemen kaynatabilir, bu su ile çayınızı ve çorbanızı hemen yapabilirsiniz. Böylece hem enerjiden hem de zamandan tasarruf edebilirsiniz. Yemek pişirmek için basınçlı tencereler ve mikro dalga fırınlar kullanınız.
12. Fırın içinde havanın rahatça hareket edebilmesi için fırın ile tepsi arasında 5 cm. boşluk bırakılmalı. Bu durum hem iyi bir hava sirkulasyonunu hem de yemeğin daha hızlı ve iyi pişmesini sağlar. 13. Fırınları odanızı ısıtmak için asla kullanmayınız.
Bu durum çok tehlikeli ve pahalıdır.
14. Sebzeli yemeği pişirirken az miktarda su kullanınız. Yüksek sıcaklıkta pişirmeye başlayınız. Buhar çıkmaya başladıktan sonra düşük sıcaklıkta pişiriniz. Böylece yiyecekler daha iyi ve hızlı pişer. Yüksek sıcaklıkta pişirme işlemine devam etmek, besin maddesinin yok olmasına neden olur.
15. Tüm tencerelerin, tepsilerin, tavaların ve çaydanlıkların tabanları düz olmalı. Alev tencere tabanına, tam olarak temas etmeli, kesinlikle tencere tabanını aşmamalı. Tencere, tava ve çaydanlık tabanının aşan her alev enerji israfıdır.
16. Düşük sıcaklık şartlarına fırını ayarlayarak, yiyeceği yavaş pişirerek enerji israfını önlemiş olursunuz.
17. Fırın satın alırken mutlaka hava sızdırmaz olan ve az enerji tüketenleri tercih ediniz.

BULAŞIK MAKİNELERİ

1. Kısa süreli yıkama ve durulama özellikli bulaşık makinesi satın alınız. Yani daha az yıkama ve çalkalama süreli, daha az su ve elektrik enerjisi tüketen makineleri tercih ediniz.
2. Makineyi odaya yerleştirirken çevresinde en az 5 cm. boşluk kalmasına dikkat ediniz. Makinenin ısınmasından dolayı oluşan sıcak havanın kolayca dağılmasını sağlayınız. Aksi durumda daha fazla enerji harcanacaktır.
3. Bulaşıkları makineye koymadan önce soğuk suda çalkalayınız.
4. Makineyi yarı dolu veya aşırı dolu halde kesinlikle çalıştırmayınız. Ama mutlaka dolu halde iken çalıştırınız. Bulaşığınız makineyi doldurmuyorsa bekleyiniz. Çünkü yarı dolu halde kullansanız da aynı enerji, deterjan ve suyu tüketirsiniz.
5. Az kirli bulaşıklar için kısa veya ekonomik devirli, düşük sıcaklıklı programı kullanınız.
6. Yaz aylarında ısı ve nemi azaltmak için sabah veya akşam saatlerinde yıkama yapınız.
7. Bulaşıklar için maksimum 60 °C su sıcaklığı yeterlidir.
8. Makine çalışırken mümkünse banyo ve mutfakta aşırı su kullanmayınız.
9. Bulaşık makinesi satın alırken verimli ömür maliyetini mutlaka hesaplayınız.

Verimli Ömür Maliyeti =
(Satın Alma Fiyatı) + (Yıllık Enerji Maliyeti x Tahmini Ömrü x İskonto Faktörü) Bulaşık makinelerinin tahmini ömrü 12 yıl, iskonto faktörü ise 0.84’tür. Buna göre en önemli faktör yıllık enerji maliyetidir.

BUZDOLABI VE DERİN DONDURUCULAR

1. Endüstriyel Ortamlarda ve Evde tüketilen enerjinin % 15’i buzdolabının çalışması için tüketilir.
2. Dolabınızı, soba, radyatör, bulaşık makinesi ve ocak gibi ısıtıcı kaynaklardan uzak yere yerleştiriniz. Böylece enerji tüketimimizi % 10-15 azaltabilirsiniz. Dolabı mutfağın en soğuk yerine koyunuz.
3. Dolabın çevresinde havanın serbestçe hareket edebileceği yeterli aralık (5 cm. gibi) bırakılmalı. Aksi durumda hava serbestçe hareket etmediğinde enerji tüketimi iki veya üç kat artar.
4. Buzdolabı ve derin dondurucu satın alırken az enerji tüketenler satın alınmalı.
5. Buzdolabının sıcaklığını +5°C’de, derin dondurucunun sıcaklığını -18°C’de tutmak gerekli. Daha düşük sıcaklık enerji israfıdır. Dolabınız 5 yaşından büyükse daha düşük derecelerde çalışmaması için sıcaklığı termometre ile, yukarıdaki değerlere göre ayarlayabilirsiniz.
6. Yemeklerinizi dolaba koymadan önce oda sıcaklığına kada soğutunuz. Sonra dolaba koyunuz. Böylece yemeği soğutmak için ilave enerji haratmayınız.
7. Buzdolabının ve derin dondurucunun kapılarının hava sızdırmaz olmasına dikkat ediniz. Sızdırmazlık kontrolü için beyaz temiz bir kağıdı kapı contası ile dolap kabinesi arasına koyunuz ve dolap kapısını kapatınız. Eğer kağıt çok kolayca çekilebiliyorsa buzdolabınız veya derin dondurucunuz hava alıyor demektir. Contalarını mutlaka değiştirmeniz gerekir.
8. Derin dondurucuda buz kalınlığının 7 mm.’den fazla olmasına müsaade etmeyiniz. Dolaptaki buz otomatik olarak erimiyorsa yılda en az iki defa eritiniz. Böylece enerji israfını önlemiş olursunuz.
9. Dolabın altında veya arkasında bulunan bobinleri yılda iki defa temizleyiniz. Temizlemediğiniz zaman % 25 daha fazla enerji tüketerek ancak uygun sıcaklığı elde edebilirsiniz.
10. Dolabınıza koyduğunuz yiyeceğin üzerine kağıtla, alüminyumla veya plastikle mutlaka kapatınız.
11. Buzdolabınızı evinizin en sıcak yerine koyarsanız toplam enerji tüketiminiz % 25 artar.
12. Dolabınızın kapısını sık sık açmayınız. Açtığınız zaman da kısa süre açık tutunuz. Aksi durumda fazla enerji tüketimine neden olursunuz.
13. Dolaba kesinlikle aşırı yiyecek koymayınız. Dolapta hava serbestçe hareket edebilmeli.
14. Derin dondurucudan alacağınız bir kase içindeki buz parçasını dolabınızın ortasına koyunuz. Böylece 3-4 gün süre ile, % 5 daha az enerji harcamanız mümkündür.
15. Buzluktan çıkardığınız yiyeceği dolapta eritiniz. Bu durum dolabınızın soğuk kalmasına yardımcı olur. Böylece dolabınız daha az enerji harcar.
16. Dolabın verimli çalışma ömrü 20 yıldır. Eski dolaplar yeni dolapların iki katı enerji tüketirler.
17. Buzdolabı satın alırken verimli ömür maliyetini mutlaka hesaplayınız.

Verimli Ömür Maliyeti =
(Satın Alma Fiyatı) + (Yıllık Enerji Maliyeti x Tahmini Ömrü x İskonto Faktörü) Dolabın tahmini ömrü 20 sene, iskonto faktörü ise 0.76’dır. Buna göre en önemli faktör yıllık enerji maliyetidir.

ÇAMAŞIR MAKİNELERİ

1. Çamaşır makinesini kurduğunuz yerin çevresinde en az 5 cm. boşluk kalmasına dikkat ediniz. Çünkü makine çevresinde hava kolayca hareket edebilmelidir.
2. Makineyi tam dolu iken çalıştırınız. Fazla ve eksik çamaşırla yıkama yapmayınız. Eksik halde yıkama yaparken de aynı miktar enerji, deterjan ve su tüketirsiniz.
3. Çamaşırları yıkarken sıcak su yerine, ılık su kullanınız. Durulamayı ve çalkalamayı ise soğuk su ile yapınız. Elektrik enerjisinin %90’ı suyu ısıtma esnasında harcanır. 30-40 °C su sıcaklığı çamaşır için en uygun sıcaklıktır.
4. Çamaşırları sıcak veya çok sıcak sularla yıkamayınız. Bu durum çamaşırların yıpranmasına, tüylenmesine neden olur.
5. Çamaşırlar için doğru yıkama programı seçiniz. Çamaşırları aşırı kurutmayınız. Fazla harcanan enerji yanında aşırı kurutma elbiseyi tüylendirir ve yıpratır.
6. Makineniz için belirlenen deterjanları kullanınız. Aşırı köpüren deterjan kullanmayınız. Deterjan miktarına dikkat ediniz. Az veya fazla miktarda deterjan kullanımı verimsiz temizleme demektir.
7. Çamaşırlarınız çok kirli olduğu zaman ön yıkama programı kullanınız.
8. Daha az su, enerji ve deterjan harcayan makine satın alınız.
9. Her yıkamadan sonra kurutucudaki filtreyi temizleyiniz.
10. Durulama biter bitmez çamaşırları çıkarınız. Nemli havanın uzaklaşması için çamaşır yıkanan yerin iyi bir şekilde havalandırılmasına dikkat ediniz.
11. Soğuk suda temizleme yapan deterjanlar kullanınız. Böylece enerji tüketimini minimize edebilirsiniz.
12. Çamaşır makinesi satın alırken verimli ömür maliyetini mutlaka hesaplayınız.

SU ISITICILARI

1. Sıcak su tankına dokunduğunuzda bir sıcaklık hissediyorsanız termosifonunuzun çevresini yalıtınız/yalıttırınız. Böylece %10 enerji tasarrufu sağlamış olursunuz. Eski ısıtıcılarınız için bu elzemdir.
2. Sızıntıları tamir ediniz veya ettiriniz. Sıcak suyunuzda sızıntı yılda tonlarca suyun ve enerjinin israf edilmesi demektir.
3. Su ısıtıcınızı sıcak su kullanılan yere yakın kurunuz. Aksi durumda sıcak su istediğiniz yere gelinceye kadar bir miktar soğur. Isı kaybını azaltmak için sıcak su borularınızı yalıtınız.
4. Bulaşık yıkamak için 50 °C sıcaklık yeterlidir.
5. Mutfaktaki havalandırıcıları yalıtınız.
6. Yiyecekleri temizlerken ve kirli kapları çalkalarken sıcak su yerine soğuk su kullanınız.
7. Fazla miktarda enerji tüketen yalıtımsız eski su ısıtıcılarınızı iptal ediniz. Yüksek verimli, yalıtımlı su ısıtıcıları satın alınız.
8. Banyo yapmak yerine duş alınız. Böylece %30 daha az su kullanırsınız. Ayarlanabilir debili duş başlığı satın alınız. Bu duş başlığı dakikada en fazla 10-15 litre su tüketirken diğer başlıklar 25-30 litre su tüketir. Böylece 10 dakikalık banyo esnasında 100-150 litre sıcak su ve o oranda da enerjiyi tasarruf etmiş olursunuz.
9. Su ısıtıcısını kullanmadan önce dolu olup olmadığına bakınız. Boş veya yarı dolu iken çalıştırmanız ısıtıcınıza zarar verir.
10. Isıtıcınızda sıcaklık/basınç tahliye vanası olmalı. Bu vana evinizin ve ısıtıcınızın zarar görmesini önler.
11. Su ısıtıcınızın termostatını maksimum 50°C’ye ayarlayınız. Bu sıcaklık banyo ve mutfaktaki işler için uygundur. Çoğu insan 42°C sıcak su ile banyo yapmaktadır.
12. Su ısıtıcınızın dibinde zamanla tortu oluşur. Yılda bir veya iki defa 5 litre tortulu suyu dren ediniz. Su ısıtıcınızda kesinlikle sert su kullanmayınız.
13. Tatil günleri evden ayrılmadan önce ısıtıcınızı mutlaka kapatınız. 14. Su ısıtıcısı satın alırken verimli ömür maliyetini mutlaka hesaplayınız.

Verimli Ömür Maliyeti =
(Satın Alma Fiyatı) + (Yıllık Enerji Maliyeti x Tahmini Ömrü x İskonto Faktörü) Su ısıtıcılarının tahmini ömrü 13 yıl, iskonto faktörü ise 0.83’tür. Buna göre en önemli faktör yıllık enerji maliyetidir.

ISITICILAR

1. Oturma odanızın sıcaklığının 20 °C, yatak odanızın sıcaklığının ise 17°C’den fazla olmasına müsaade etmeyiniz. Odada 1 °C’lik sıcaklık düşürme % 5’lik yakıt tasarrufuna neden olur.
2. Sadece kullandığınız odaları ısıtınız.
3. İhtiyacınız yoksa ısıtıcıyı açmayınız. Hafta sonları veya tatil günleri evinizden ayrılıyorsanız ısıtıcınızın veya radyatörünüzün vanasını kapatınız. Boş daireyi ısıtmak israftır.
4. Isıtıcınızın veya radyatörlerinizin önüne kesinlikle eşya koymayınız. Sıcak hava hareketini önlemeyiniz. Aksi durumda, ısınmak için daha fazla enerji harcarsınız.
5. Pencerelerinizden güneş çekildiği zaman ısının kaçmasını önlemek için perdelerinizi kapatınız. Kapalı ve uygun perdeler pencerelerden ısı kaybını %25 oranında önler. Perdeler radyatörlerin üzerini örtmemelidir.
6. Kış aylarında dış kapı ve pencereleri rastgele açmayınız. Dış kapı ve pencereleri açtığınız zaman hemen kapatmayı unutmayınız.
7. Kış aylarında pencereye güneş ışınları değdiği zaman perdeleri açınız. Bu durum güneş enerjisi ile evinizin ısınmasına yardımcı olur. Güneş çekildikten sonra perdeleri mutlaka kapatınız.
8. Radyatör bağlantı borularının su sızdırıp sızdırmadığını kontrol ediniz. Sızıntıları hemen tamir ediniz/ettiriniz.
9. Gündüzleri odanızı havalandırmak istediğinizde, tüm pencereleri aynı anda açınız. Odanızı yarım saat havalandırdıktan sonra pencereleri tekrar kapatınız. Bu esnada ısıtıcınızı mutlaka kapatınız.
10. Pencerelerinizin camlarını mutlaka çift cam yaptırınız.
11. Tüm dış kapı ve pencerelerinizi hava sızdırmaz hale getiriniz. Zira havayı ısıtmaya gücünüz yetmez.
12. Radyatörlerinizin arkasına yansıtıcı koyunuz. Böylece radyatör başına yılda 6 dolar kazanırsınız. Alüminyum kaplı yalıtım levhası ile bunu sağlamanız mümkündür.
13. Güneşli havalarda pencerelerinizi temizleyiniz. Bu durum evinizin ısınmasına yardımcı olur.
14. Evinizde ısıtıcınızı çalıştırmadığınız zaman baca damperini kapalı tutunuz.
15. Isıtıcılar evdeki enerjinin %45’ini tüketir.
16. Kış aylarında radyatörün üzerine mermer ve çamaşır gibi herhangi bir malzeme kesinlikle koymayınız. Radyatörün üzerinde çamaşır kurutmayınız.
17. Kış aylarında odalarda kesinlikle çamaşır kurutmayınız. Odalarınız buhar içindeki zararlı gazlarla dolar.

AYDINLATMA

1. Kompakt floresan lambalar normal lambalardan 5 kat daha az enerji tüketirler ve 10 kat daha uzun ömürlüdürler.
2. Standart lambaların ömrü 750-900 saat (150 gün) iken, kompakt floresan lambaların ömrü 10.000 saat (2.000 gün)’ dür.
3. Enerji koruyucu lambalar satın alarak aydınlatma maliyetini %75 azaltabilirsiniz.
4. Yüksek fiyata satın aldığınız kompakt floresan lambaları iki yılda amorti edebilirsiniz.
5. Bir salon, iki oturma ve bir yatak odası, bir mutfak ve banyolu 100 m2’lik bir dairede günde 5 saat aydınlatma için normal lambalarla 3.250 W enerji tüketilirken kompakt floresan lambalarla sadece 650 W enerji tüketilir.
6. Normal lambalar enerjinin önemli miktarını aydınlatmada değil, ısınmada kullanır.
7. Kullanmadığınız odanızın lambalarını kapatınız.
8. Bina dışı aydınlatmayı sadece gerektiği zaman kullanınız. Otomatik olarak ışığı kapatan ve açan fotosel üniteler veya zaman ayarlayıcı kullanınız.
9. Daha büyük lambalar, daha fazla enerji üretmezlar.
10. Odadan ayrıldığınız zaman lambaları kapatınız.
11. Lambaların daha iyi çalışması için kuru bezle temizleyiniz. Kirli ve tozlu lambalar %25 daha fazla enerji tüketirler.
12. Bulanık görünüşlü kompakt floresan lamba kesinlikle kullanmayınız.
13. Gündüzleri mümkünse lambaları yakmayınız. Perdeleri açınız ve güneş ışığından faydalanınız.