Hukuka Giriş

HUKUKA GİRİŞ
 "Nafaka Yükümü", yardım edilmediği takdirde
yoksulluğa düşecek olan üstsoy, altsoy ve
kardeşlerine yardım etme yükümlülüğüdür.
 Sosyal hayatıdüzenleyen kurallar: Din kuralları,
Ahlak kuralları, Görgü kuralları, Hukuk kuralları
 14 yaşındaki Naim Uygun'un anne ve babasının izni
olmadan yapmışolduğu bir satışsözleşmesi " tek
taraflıbağlamazlık" hükümsüzlük yaptırımıtürüne
aittir. Henüz fiil ehliyeti olmayan küçüğü bağlamaz
ama tam ehliyetli olan karşıtarafıbağlar.
 Cürüm, toplum düzenini ağır biçimde sarsan
suçlardır.
Müflis, iflasın açılmasıile birlikte borçlunun aldığı
addır.
 Ticaret Kanunu'na göre ticaret şirketleri: Kollektif,
Komandit, Anonom, Limited.
 Kooperatifler 1163 sayılı"Kooperatifler Kanunu" ile
düzenlenmiştir.
 Kanun tasarısınıBakanlar Kurulu hazırlar.
 Tüzük, bir kanunun uygulamasınıgöstermek veya
emrettiği işleri belirtmek üzere, kanuna aykırı
olmamak şartıyla çıkarılan yazılıhukuk kurallarıdır.
 "İntifa hakkı", başkasına ait mallarıkullanma ve
bunlardan faydalanma yetkisi veren haktır.
Miras hukuku, eşya hukuku, aile hukuku ve borçlar
hukukunda iyi niyetli olmanın sonuçlarıile ilgili
açıklama vardır, fakat anayasa hukukunda yoktur.
 Def'i, davalının borcunu özel bir nedenden dolayı
yerine getirmekten kaçınmasına imkan sağlayan
haktır.
 Şirketler, Devletler, Kooperatifler, dernekler tüzel
kişidir fakat insanlar tüzel kişi değildir.
 Tam ehliyet:
Tam ehliyetler kategorisine giren gerçek kişiler, fiil
ehliyetinin bütün koşuluna sahip bulunan
kimselerdir.
Ayırt etme gücüne sahip, ergin olan gerçek kişiler
tam ehliyetliler kategorisine giren gerçek kişilerdir.
Tam ehliyetliler, her türlü hukuki işlemleri hiç
kimsenin iznine muhtaç olmaksızın yapabilirler.
Tam ehliyetliler haksız fiilleri ile başkalarına vermiş
olduklarızararlardan bizzat sorumludur.
 "İnsan sosyal bir hayvandır" sözünü söyleyen
düşünür Aristo'dur.
 Devlet Denetleme Kurulu, Cumhurbaşkanına
bağlıdır.
 Bir kimsenin doğumundan ölümüne kadar geçen
zaman içinde giriştiği ilişkilerin büyük bir kısmı
medeni hukuk tarafından düzenlenmektedir.
Medeni hukuk, düzenlemekte olduğu ilişkilerin
maliyetlerine göre beşkısma ayrılır.
Medeni hukukun bir kolu olan miras hukuku bir
kimsenin ölümünden sonra onun para ile ölçülen
bütün hak ve borçlarının kimlere ve nasıl geçeceğini
düzenleyen kurallardan oluşmaktadır.
Medeni hukuk, yedi maddelik bir "Başlangıç"
kısmından sonra dört kitaba ayrılmıştır.
 Kanun Hükmünde Kararnameler: Bakanlar
Kurulunca belli konularıdüzenlemek üzere çıkarılan
yazılıhukuk kurallarıdır.
Türkiye Büyük Millet Meclisinin çıkardığıyetki
kanununa dayanılarak çıkartılır.
Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe girerler.
Kanun Hükmünde Kararnameler yayınladıklarıgün
Türkiye Büyük Millet Meclisine sunulurlar.
 İntifa hakkıbaşkasına ait mallarıkullanma ve
bunlardan faydalanma yetkisi veren haktır.
 Sözleşmenin dışında borçlunun şartlarında meydana
gelen değişiklikler sonucunda sözleşmeyle yerine
getirme yükümlülüğünde olduğu taahhüdünün,
borçlunun talebi üzerine hakim tarafından
borçlunun şartlarına uydurmak için değiştirilmesi ya
da tamamen ortadan kaldırılmasının mümkün
olması, Emprevizyon Teorisi ile açıklanmaktadır.
Mirasçılar, ölüm tehlikesi içinde kaybolma
durumunda "Gaibin" mirası, kesin olarak 5 yıl
sonra kazanırlar.
 Derneklerde tüzel kişiliğin dağıtılma ile sona ermesi
durumları:
Derneğin genel kurulunun kararıyla, Suç kaynağı
haline gelmesiyle, Yargıkararıyla, Üst üste iki olağan
genel kurul toplantısıyapılmamasıyla
 Kira sözleşmesi Çok taraflıbir hukuki işlemdir.
 Naim'in kendisine ait evi 52 milyar TL'ye satacağını
Fulya'ya bildirmesi hukuksal durumlardan icaba
davettir.
 Temsil yetkisinin sona erme nedenleri: Temsilcinin
gaipliğine karar verilmesi, Temsilcinin iflas etmesi,
Temsilcinin istifa etmesi, Temsil olunanın gaipliğine
karar verilmesi
 Borçlar Kanunumuza göre borcu sona erdiren
nedenler: İfa, Yenileme, Birleşme, Takas,
Zamanaşımı, Kusursuz imkansızlık
 Satım sözleşmesinin hükümlerinden satıcının
borçları: Teslim ve mülkiyeti geçirme borcu, Satılanı
saklama borcu, Ayıba karşıgaranti borcu, Zapta
karşıgaranti borcu
 Borçlar Kanunumuza göre Hamalın bavulumuzu
taşımasıişleminde vekilin özel bir yetkiye sahip
olmasıaranmamaktadır.
 Disiplin mahkemesi, askeri yargıda yer alır.
 Sosyal hayatıdüzenleyen kurallar: Din, Ahlak,
Görgü, Hukuk kuralları
 Hükümsüzlük, kanunun öngördüğü şekilde
yapılmamasıveya kanuna aykırıolarak yapılması
halinde hukuki sonuç doğurmamasınıifade
etmektedir.
 Yürürlükteki Türkiye Anayasa Hukukunun
kaynağını1982 tarihli Türkiye Cumhuriyeti
Anayasasıoluşturur.
 Kooperatifler 1163 sayılıKooperatifler Kanunu ile
düzenlenmiştir.
 Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından kabul
edilen kanunlarıcumhurbaşkanının 15 gün içinde
yayınlanmasıgerekir.
 İhtira Beratı, Patent kavramıile eşanlamlıdır.
 Zaruret Hali, kendisini veya başkasınıbilerek
sebebiyet vermediği bir zarardan ya da derhal ortaya
çıkabilecek bir tehlikeden kurtarmak için başkasının
mallarına zarar vermeyi ifade eder.
 Tam ehliyet: Tam ehliyet kategorisine giren gerçek
kişiler, fiil ehliyetinin bütün koşuluna sahip bulunan
kimselerdir.
Ayırt etme gücüne sahip, ergin olan gerçek kişiler
tam ehliyetliler kategorisine giren gerçek kişilerdir.
Tam ehliyetliler, her türlü hukuki işlemleri hiç
kimsenin iznine muhtaç olmaksızın yapabilirler.
 Üniversiteler, mal topluluğu niteliğinde bir tüzel
kişiliktir.
 Kefalet sözleşmesinde kefilin sorumluluğu , Belli
Miktarda Sorumluluk türündendir.
Mal rejimi sözleşmesinin kanuni geçerlilik şekli
Resmi şekildir.
 Bir süreye bağlanmışbulunan borçlarda bu süre
geçtiğinde muaccel bir borcun borçlusuna
alacaklının ihbarıyla mütemerid denir.
 Vekalet sözleşmesi konusuna girenler: Bir diş
tabibinin dişimizi tedavi etmesi, Bir avukatın
davamızıizlemesi, Bir mimarın inşaatımızıkontrol
etmesi, Arkadaşımızın bizim için bir yer kiralaması
 Vekalet sözleşmesi Azil, İstifa, İflas, Ölüm
nedenleriyle sona erer.
 İdari yargıarasında yer alanlar: İdare mahkemesi,
Vergi mahkemesi, Danıştay, Bölge idare mahkemesi
 Cebr-i icra, hukuk kurallarına uymayan bir
kimsenin devlet zoru ile bu kuralların gereğini yerine
getirmesi anlamına gelmektedir.
 Anayasaya göre yargıyetkisi Türk milleti adına
bağımsız mahkemelerce kullanılır.
Hakimler kendileri istemedikçe başka herhangi bir
kuruluştarafından yaşlarıdolmadan emekliye
ayrılamazlar.
Hakimler ve Savcılar Yüksek kurulunun başkanı
Adalet Bakanıdır.
Mahkemelerin kuruluşu görev ve yetkileri işleyişi ve
yargılama usulleri kanunla düzenlenir.
 Yabancılar Hukuku: Bir ülkede o ülkenin
vatandaşlarıile birlikte vatandaşolmayan kimselerin
de ikamet etmesi mümkündür.
Yabancılar, ülkesinde bulunduklarıdevletin
vatandaşlarına tanınan hakların hepsinden
yararlanamazlar.
Türk Anayasası, yabancıların haklarının milletler
arasıhukuka uygun bir şekilde kanunla
düzenleneceğini öngörmektedir.
Yabancıların hangi haklardan yararlanıp
yararlanamayacağıYabancılar Hukukunun
konusudur.
 Bir malın sahibinin isteği dışında, bilerek ya da
bilmeyerek başka bir kişi tarafından başka birine
satılmasıdurumunda, malın asıl sahibi mülkiyet
hakkınıgeri almak için istihhak davasıaçar.
 Akla uygun biçimde davranma yeteneği, hukuksal
olarak "Ayırt etme gücü" kavramıyla ifade edilir.
 Bankalar, iktisadi amaç ya da kazanç paylaşma
amacıgüden tüzel kişilerdendir.
 Sınırsız sorumluluk, borçlunun borcundan dolayı
bütün mallarıyla sorumlu olmasıdır.
 Borçlar Kanunumuza göre borcu sona erdiren
nedenler: İfa, Yenileme, Birleşme, Takas
 Semene(satışparası) ilişkin hasar alıcıya Satış
sözleşmesinin yapıldığıanda geçer.
 Gerçek olmayan factoring'de factoring şirketinin
sözkonusu riski üstlenmemesi ve bu riskin müşteride
kalması, avans işleminin Ödünç olarak
nitelendirilmesi sonucunu doğurur.
 Kendi nefsimize karşınasıl davranmamız gerektiğini
belirten ahlak kurallarıSubjektif ahlak kurallarıdır.
Müeyyide kavramıYaptırım ile eşanlamlıdır.
 Türkiye Cumhuriyeti Anayasasında yürütme yetkisi
sahip olan organlardan biri Bakanlar Kuruludur.
 Navlun Sözleşmesinin düzenleme amacı: Deniz
yoluyla eşya taşıma işi yapmak isteyenlerin
Ulaştırma Bakanlığından aldıklarıve ruhsat niteliği
taşıyan sözleşmelerdir.
Mal VarlıklarıHakları, konularına göre hakların
türlerindendir.
 Hak sahibinin ölmesiyle Velayet Hakkıortadan
kalkar.
 Bir gazete, bir devlet adamının özel hayatıyla ilgili
çok ilginç resimler yayınlayacağınıilan eder ve bunu
yayınlarsa, sözkonusu devlet adamı, yayının
durdurulmasıiçin "Saldırıya Son Verilmesi Davası"
nıaçabilir.
 DolaylıTemsilde, temsilci hukuki işlemi başkası
hesabına, fakat kendi adına yapmaktadır.
 Alacaklının kendisine ait bir miktar paranın
kararlaştırılan süreden daha fazla bir süreyle
borçlunun yanında kalmasından dolayıuğradığı
zararıkarşılayan faize Temerrüt faizi denir.
 Hizmet sözleşmesinin işçiye yüklediği borçlar: İşi
bizzat yapmak, İşverenin talimatına uymak, İşine
özen göstermek, İşletmenin sırlarınısaklamak
Müteselsil kefalette, kefilin tartışma def'ini ileri
sürmesi mümkün değildir.
 Nafaka Yükümü, yardım edilmediği takdirde
yoksulluğa düşecek olan üstsoy, altsoy ve
kardeşlerine yardım etme yükümlülüğüdür.
 İcra ve ihmal, suçun maddi unsurudur. Kast ve
Taksir ise manevi unsurudur.
 Çek, poliçe ve bono kambiyo senetleridir.
 Yargısal kararlar:
Yargısal kararlar, anlaşmazlık konusu olan hukuki
bir olayın çözümü için mahkemece verilmişolan
kararlardır.
Mahkemelerin varmışolduklarıkararlarda oluşan
bir sorunun çözümlenmesi ile ilgili olarak kabul
edilmişolan ilkeleri yansıtırlar.
Hakim, önüne gelmişolan anlaşmayı, benzer bir
anlaşmazlıkla ilgili olarak verilmişyargısal karara
uygun bir biçimde sonuca bağlamak zorunda
değildir.
Uygulamada mahkemeler, yargısal kararlara büyük
ölçüde uymaktadırlar.
 Ölüm karinesi en büyük mülkiye amirinin emriyle
gerçekleştirilir.(Kaymakam)
 Hukuk, bir toplum içindeki kişilerin birbirleri ile ve
toplumla olan ilişkilerini düzenleyen, uyulması
zorunlu, yani maddi yaptırımıbulunan kurallar
bütünüdür.
 Hukuk kurallarına uymayan bir kimsenin , devlet
zoru ile bu kuralların gereğini yerine getirmesi Cebri
icra anlamına gelir.
 Sosyal hayatıdüzenleyen maddi yaptırımlıkurallar
bütününü ifade eden kavram hukuk kavramıdır.
 Nafaka yükümü, yardım edilmediği takdirde
yoksulluğa düşecek olan üstsoy, altsoy ve
kardeşlerine yardım etme yükümlülüğüdür.
 Yaptırım, Müeyyide kavramının eşanlamlısıdır.
 Kusur bildirme, disiplin cezalarına örnektir.
 14 yaşındaki bir kişinin anne ve babasının izni
olmadan yapmışolduğu bir satışsözleşmesitek taraflı
bağlamazlık hükümsüzlük yaptırımıtürüdür.
 İcra ve ihmal suçun maddi unsurudur.
Müflis, iflasın açılmasıile birlikte borçlunun aldığı
addır.
 Ticaret kanununa göre ticaret şirketleri: Kollektif,
Komandit, Anonim, Limited
 Kooperatifler 1163 sayılıKooperatifler Kanunu ile
düzenlenmiştir.
 TBMM tarafından kabul edilen kanunları,
Cumhurbaşkanının 15 gün içinde yayınlaması
gerekir.
 Cumhurbaşkanı, TBMMnin onaylamasıiçin
göndermişolduğu "Bütçe ile ilgili
kanunları"onaylamayıp tekrar görüşülmesi için
TBMMne gönderemez.
 Resmi gazete, Başbakanlık tarafından çıkarılır.
Milletvekili seçilme hakkından yararlanmak için 30
yaşınıbibitirmişolmak gerekir.
 Konularına göre hakların türleri: Mamelek hakları
(Mal varlığıhakları), Şahsiyet hakları
 Davalının borcunu özel bir nedenden dolayıyerine
getirmekten kaçınmasına imkan sağlayan hak Def'i
ile ifade edilir.
 Ölüm karinesi,en büyük mülkiye amirinin emriyle
gerçekleştirilir.
Mirasçılar, ölüm tehlikesi içinde kaybolma
durumunda "Gaibin" mirasını, kesin olarak 1 yıl
sonra kazanırlar.
 Nafaka yükümlüsü, mahkeme emrine uymayarak,
kararlaştırılan yardımıyapmazsa nafaka devlet
tarafından CEBRİİCRA YOLUYLA alınır.
 Verilmişbir söze sadık kalmayıemreden ahlak
kurallarına objektif ahlak kurallarıdenir.
 Hükümsüzlük türleri: İptal, Cebri icra, Tazminat,
Ceza.
 Yargıtay(Temyiz), denetim mahkemesidir.
 Hukuk kurallarına uyulmamasının müeyyidesi
Cezaya çarptırılmadır.
 Tek taraflıbağlamazlık, hükümsüzlük türlerinden
biridir.
 Deniz ticaretinde, geminin bayrağı, geminin bağlı
olduğu devleti gösterir.
 Örf ve adet hukukunun maddi unsuru, örf ve adetin
devamlılığıve tekrarlanmasıdır.
 Bozucu yenilik doğuran haklar: vekaletten azil
hakkı, feshi ihbar hakkı, istifa hakkı, işçinin hizmet
akdini fesfetmesi
 Hukukumuzda bir gerçek şahıs, hak ehliyetini,
kısıtlılığıortadan kalktığında, evlendiğinde, reşit
olduğunda, temyiz gücünü elde ettiğinde elde eder.
Medeni Kanun m.10'da belirtilen, "mümeyyiz olan
reşit, medeni haklarıkullanmaya salahiyettardır."
hükmü fiil ehliyeti bakımından tam ehliyetliler
kategorisinde yer alır.
 Evlenme akdi dolayısıyla eşlerden biri ile diğerinin
kan hısımlarıarasında meydana gelen hısımlığa
SIHRİHISIMLIK(kayın hısımlığı) denir.
 Genel Kurul, yönetim kurulu, denetleme kurulu,
derneklerde kanunen bulunmasızorunlu olan
organlardır.
 Zilyetlik karinesinden doğan hakkın korunmasını
sağlayan dava, MENKUL DAVASI'dır.
 Tapu siciline yapılan tescile esas olan hukuki sebep
geçerli değilse, bu halde tapu kütüğünde görünen
tescile YOLSUZ TESCİL denir.
 Bir kimse ile halasının oğlu arasında dördüncü
dereceden hısımlık vardır.
 Bir kimsenin şahsiyet haklarına karşıhaksız bir
saldırıda bulunulmasıve saldırının hala devam
etmekte olmasıhalinde MEN davasıaçılabilir.
 Devlet, vilayet, belediyeler ve köyler gibi şahıs
topluluğu niteliğindeki kamu hukuku hükmi
şahıslarına Kamu idareleri denir.
 Zilyetliğin idari yoldan korunmasıgayrimenkuller
için gereklidir.
 Disiplin cezaları: Kusur bildirme, Uyarma, Geçici
çıkarma, Büsbütün çıkarma, Kınama.
 Bir fiilin Ceza Kanununda yazılıil***e uygun
olmasına tipiklik (suçun kanuni unsurı) denir.
 Deniz yoluyla eşya taşıma karşılığıödenen ücrete
NAVLUN denir.
Metninde yürürlük tarihi gösterilmeyen bir kanun
Resmi Gazete'de yayımlanmasından 45 gün sonra
yürürlüğe girer.
 Bir kişiye bir mal üzerinde kullanma, yararlanma ve
tasarrufta bulunma yetkilerinden bir yada ikisini
tanıyan haklara SINIRLI AYNİHAKLAR denir.
 Sahipsiz menkul (taşınır) malların aslen
kazanılmasına İHRAZ (ele geçirme) denir.
 İnfilak eden bir gemide yolculuk eden ve cesedi
bulunmayan bir kimsenin öldüğünü ispat etmek için
ÖLÜM KARİNESİ'den yararlanılır.
 Kazai(erken, yargısal) rüşt için gerekli şartlar: Ana
ve babanın izni, Küçüğün isteği, Küçüğün 15 yaşını
bitirmişolması,Vasinin dinlenmesi, Küçüğün
menfaatının bulunması.
 Baba ile evlatlığıarasında SUNİhısımlık vardır.
Haksız saldırıda bulunan kimsenin diğerine tarziye
vermesi, özür dilemesi demektir.
Mahkeme kapatılan derneklerin mal, para ve hakları
hazineye intikal eder. (geçer)
 Kadastronun sağladığıyararlar: gayrimenkullerin
sınırlarınıbelirlemek, araziden doğan ihtilafları
gidermek, küçük arazi parçalarının birleştirilmesine
imkan sağlamak, gayrimenkul kredisinde emniyeti
sağlamak.
 Aralarında kanun veya sözleşme gereğince ortaklık
bağıbulunan kimselerin hep birlikte bir şeyin
tamamına malik olmalarına iştirak halinde mülkiyet
denir.
 Bir gayrimenkul üzerinde ipotek kurulmasıiçin
kural olarak rehin sözleşmesi ve rehnin tescil edilmiş
olmasıgereklidir.
 Doğrudan doğruya borçlunun malvarlığıile yerine
getirilebilen edimlere MADDİEDİM denir.
 Borçlar Kanununa göre, hazır olmayanlar arasında
yapılan bir sözleşme, kabul haberinin icapçıya
vardığıandır.
 Bir borç ilişkisinde, edinim ifasının mümkün
olmasına ve ihtara rağmen, borçlunun borcunu
zamanında ifa etmemesine BORÇLUNUN
TEMERRÜDÜ (direnişi) denir.
 Haksız fiilden doğan borçlar, bir yıllık zamanaşımı
süresine tabidir.
 Trampa sözleşmesini, satım sözleşmesinden ayıran en
önemli fark: edimin konusunun para dışında bir şey
olması.
 Köylerde gayrimenkul kiralanmasıile ilgili olarak
BORÇLAR KANUNU uygulanır.
 Sosyal bir dernek, üyeleri için temsil vermek üzere
özel bir tiyatro topluluğu ile anlaşmıştır. Dernek ile
tiyatro topluluğu arasındaki sözleşmenin türü istisna
sözleşmesi (eser sözleşmesi)dir.
 Vedia, bir şeyin saklanmasıamacınıgüden
sözleşmelerdendir.
 Bir vedia sözleşmesinde vedia alan, vedia konusu
malıkarşıtarafın izni olmadan kullanırsa bunun
sonucunda vedia verene uygun bir tazminat
vermekle yükümlü olur.
 Bakanlar Kurulu kararlarına karşıiptal ve tam
yargıdavaları, Danıştay mahkemesinde karara
bağlanır.
 İlk derece mahkemesi olarak Askeri Yargıtay
daireleri tarafından verilen kararların temyiz yolu ile
incelenmesi görevi ASKERİYARGITAY
DAİRELER KURULU organına aittir.
 Askeri Yüksek İdare Mahkemesi Askeri idari yargı
türüne girer.