vakıflar haftası---7-13 mayıs

AÇIKLAMA -1-
Bir hizmetin sürüp gidebilmesi için, kişilerin kendi istekleriyle bağışladıkları para ve mülklere “ Vakıf” denir. Bağışlanan mülklerin, eserlerin geleceğe sağlıklı kalabilmeleri korunmalarına bağlıdır. Geçmişin geleceğe taşınması ve yaşatılması vakıfların görevi arasındadır.
İnsanlar arasında sosyal dayanışmanın sağlanması, yardımlaşmak, birbirine destek olmak, acı ve mutlu günleri paylaşmak, sevgi ve saygı tohumlarını atabilmek için fertler arasındaki ilişkilerin iyi olması gerekir.
Vakfın tarihçesi çok eskilere dayanır. Dinimiz yardımlaşmayı ve ihtiyacı olanlara destek olmayı dini temeli saymıştır. Vakıflar Osmanlılar zamanında daha da yaygınlaşmıştır. Cumhuriyetin kuruluşundan sonra da etkinliğini aynı ölçüde sürdürmüştür. 5 Haziran 1935’te çıkan bir kanunla “Vakıflar Genel Müdürlüğü” kuruldu. Ülkemizdeki vakıfların hepsinin yönetimi, bu teşkilata verildi.
Vakıflar eğitime, öğretime, belediyelere, sağlık işlerine, yoksullara hizmet ederler. Vakıf tarafından yardım alan kişilerin adları, kurum tarafından açıklanmaz.
Ülkemizin sosyal, ekonomik, kültürel ve yurt savunmasında vakıfların yardımlar büyüktür. Bu kadar güzel bir hizmetin sürekliliğini sağlamak hepimizin görevidir. Vakıflara yardım ederek gelirlerini çoğaltmak ve çalışmalarını desteklememiz gerekir.
Vakıfların toplumsal yaşamımızdaki hizmetlerini şöyle sıralayabiliriz:

1. Dini hizmetler
2. Sağlık hizmetleri
3. Eğitim ve öğretim hizmetleri
4. Aş evi hizmetleri
5. Sosyal hizmetler
6. Sanat ve kültür hizmetleri
7. Para yardımı
8. Milli savunma hizmetleri
9. İktisadi hizmetler
10. Ulaştırma hizmeti
11. Spor hizmetleri

İnsanlardaki yardım duygusunu geliştirmek, dayanışmanın önemini anlatmak ve insanların gönül zenginliğine ulaşmasına yardımcı olmak amacı ile 1985 yılından beri 3 – 9 Aralık tarihleri arasında “Vakıf Haftası” kutlanmaktadır.

AÇIKLAMA -2-
Bir hizmetin gelecekte de hizmet olarak devamını sağlamak amacıyla kendi istekleri ile resmi yollarla bağışlanan mülk ve paralara vakıf denir. Türk toplumunda vakıfların çok eski bir geçmişi vardır. Eskiden bağışlanan hanlar, hamamlar, yapılan köprüler, çeşmeler, okullar ve camiler buna örnek olarak verilebilir. Bağışlanan bu eserlerin geleceğe sağlıklı kalabilmeleri korunmalarına bağlıdır. Geçmişin gelecekte yaşatılması da vakıfların görevleri arasındadır.
Bu eserlerin korunması ve verilen hizmetin devamını sağlamak için Vakıflar Genel Müdürlüğü kurulmuştur. Bütün bu eserler, Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından onarılır, kiraya verilir, gelirleri toplanır. Toplanan bu gelirler eserlerin korunması, kimsesizlere yardım ve çalışanların maaş alacakları olarak harcanır. Türkiye’de Vakıflar Genel Müdürlüğü’nün malı olan bir çok dükkan ve iş yeri bulunmaktadır.
Vakıflar Genel Müdürlüğüne bağlı vakıf eserleri sayısı 7500 civarındadır. Vakıflar Genel Müdürlüğü bu gelirler dışında devlet tarafından da desteklenmektedir. Bunun için her yıl bütçeden belirli bir miktarda ödenek ayrılmaktadır.
Vakıflara bağlı öğrenci yurtlarında öğrencilerin barınma, yiyecek ve giyecek ihtiyaçları karşılık beklemeden sağlanır. Düşkümler ve yoksullar için aş evleri açıp onların daha sağlıklı yaşamalarına katkıda bulunulur. Sağlık hizmetleri veren vakıflar da aynı hizmetleri insanlara sunarlar. Vakıflar Genel Müdürlüğü ve vakıfların hizmetlerini anlatmak amacıyla her yıl 3 – 9 Aralık tarihleri arasında Vakıflar Haftası kutlanır. Hafta boyunca vakıfların çalışmaları hakkında bilgi verilir. Radyo ve televizyonlarda, okullarda konu ile ilgili konuşmalar yapılır. Okullarda vakıf eserlerini tanıtıcı duvar gazeteleri düzenlenir. Gidilebilecek vakıflar ve vakıf eserlerine geziler düzenlenir.
Tarihin izlerinin yaşandığı bu eserlere sahip çıkalım. Yaşamaları için yardım edelim. Vakıf eserlerini korumak için yardımcı olalım. Hayırlı iş yapmanın en emin yolu vakıflara yapılan bağışlardır. Mehmetçik Vakfı, Milli Eğitim Vakfı, Kalp Vakfı gibi vakıflar kendi alanları ile ilgili hizmet vermektedirler.

VAKIF HAFTASI Vakıf sözü ne demek,
Bunu herkes öğrensin;
Vakıf kuruluşların,
Ne olduğunu bilsin.

Hayır sever bir zengin,
Ya da devlet adamı,
Bir çeşme yaptırmışsa,
Suyu her an akmalı.

Şehirleri süsleyen,
Camilere iyi bak;
Yeni kuşak korursa,
Topluma yarar sağlar.

İnsanlık hazinesidir.
Vakıf ise bir hizmet,
Bizler hizmet edersek,
Gelişir medeniyet.

Adı her an anılır,
Yurda hizmet verenin,
Bir de vakıf olursa,
Ölmeden kalır ismin.
Sait KIRKGÖZLÜ
VAKIFLAR Sayısız yaraya merhem oldunuz,
Yuvasız yavruya yuva kurdunuz,
Her hizmeti önlerine serdiniz,
İnsan abidesi yüce vakıflar.

Hastalara ilaç alıp koştunuz,
Düşkünlere siz her zaman dostsunuz.
Hem kazaya, hem kültüre koştunuz,
Hizmet abidesi yüce vakıflar.

Sarılamayan yara kalmaz sayende
Çıkar gözetmeksizin sen bu gayende,
Kimsesizi güldürdük biz sayende,
Hizmet abidesi yüce vakıflar.

Amacın hep hizmet etmek insana,
Yardımını esirgemedin bana,
Nice saygı, nice hürmet hep sana,
Hizmet abidesi yüce vakıflar.
Hakkı ÇEBİ


Vakıf; yorgunu dinlendiren misafirhane, yetimi barındıran yurt, yoksulu güldüren yuvadır.
Vakıf kurumu; insanın insana, hatta insanın tüm canlılara sunabileceği hizmetin tümüdür.

Atatürk ve Vakıflar-11 Mart 1922'de T.B.M.M.’ni Açış Nutkundan

“Vakıflarla ilgili konulara gelince; bilinmektedir ki vakıflar memleketimizin mühim bir servetini teşkil eder. Bu servetten millet ve memleketin gerektiği şekilde istifade edebilmesi için Şer’iyye Vekâletiyle beraber bütün Bakanlar Kurulunun ve hatta Yüce Meclisin bu hususu ehemmiyetle tetkik ile bu büyük müessesenin haraplıktan korunmasını ve memlekete faydalı bir hale konulmasını temenni eylerim.

Efendiler;

Vakıfların varoluş esprisi göz önüne alınınca; bunun dinî müesseseler ile beraber hizmet ve sosyal dayanışmayı hedeflediği ortaya çıkar.

Vakıfların imarethaneler, bîmarhâneler, hastahaneler, kütüphaneler, kervansaraylar, hamamlar, çeşmeler, mektepler, medreseler, ve diğer irfan müesseselerini kapsamış olması, vakıflara ait konuların çözümünde uyulması zorunlu olan esasları göstermektedir.”

K. ATATÜRK

Fatih Sultan Mehmet'in bir vasiyetiFATİH SULTAN MEHMET’İN
SAĞLIK VAKFI İLE İLGİLİ VASİYETNAMESİ

Ben ki; İstanbul Fatihi abd-i aciz Fatih Sultan Mehmet bizatihi alın terimle kazanmış olduğum akçelerimle satın aldığım İstanbul’un taşlık mevkiinde kain ve malumu’l-hudut olan 136 bap dükkanımı aşağıdaki şartlar muvacehesinde vakfı sahih eylerim.

Şöyle ki;
Bu gayri menkulatımdan elde olunacak nemalarla İstanbul’un her sokağına ikişer kişi tayin eyledim. Bunlar ki ellerindeki bir kap içerisinde kireç tozu ve kömür külü olduğu halde günün belirli saatlerinde bu sokakları gezerler. Bu sokaklara tükürenlerin, tükürükleri üzerine üzerine bu tozu dökerler ki; yevmiye yirmişer akçe alsınlar. Ayrıca 10 cerrah 10 tabip ve 3 de yara sarıcı tayin ve nasbeyledim.

Bunlar ki, ayın belli günlerinde İstanbul’a çıkarlar, bilaistisna her kapuyu vuralar. Ve o evde hasta olup olmadığını sorarlar. Var ise şifası yada mümkün ise şifayab olalar. Değilse kendilerinden hiçbir karşılık beklemeksizin darülacezeye kaldırılarak orada salah bulduralar.

Maazallah her hangi bir gıda maddesi buhranı da vaki olabilir. Böyle bir hal karşılığında bırakmış olduğum 100 silah, ehli erbaba verile. Bunlar ki; hayvanatı vahşiyenin yumurtada veya yavruda olmadığı sıralarda balkanlara çıkıp avlanalar ki, münhar hastalarımızı gıdasız bırakmayalar.

Ayrıca külliyemde bina ve inşaa eylediğim imarethanede şehit ve şühedanın harimleri ve medine’i İstanbul fukarası yemek yiyeler. Ancak yemek yemeye veya almaya bizatihi kendileri gelmeyip, yemekleri güneşin loş bir karanlığında kimse görmeden kapalı kaplar içerisinde evlerine götürüle.

Vakfın Tanımıİnsanın yaradılışında var olan yardımlaşma duygu ve düşüncesi insanlığın tarihi ile yaşıttır. Her toplum yardımlaşma hususunda kendi yaşadığı zamanın sosyal yapısına göre bazı faaliyetlerde bulunmuştur. Yardımlaşmanın teşkilatlandırılmış en ideal şeklini ise vakıf olarak görmekteyiz.

Arapça bir kelime olan VAKIF sözlükte yer aldığı şekliyle durma, durdurma, hareketten alıkoyma, hapsetme ve dinlendirme manalarına gelir. Çoğulu Evkaf’dır

Terim olarak bir malı veya mülkü satılmamak kaydı ile ve bazı özel şartlar çerçevesinde bir hayır işine tahsis etmek olduğu bilinen vakıf bugünkü anlamda şöyle tanımlanabilir.

Vakıf; kişinin taşınır veya taşınmaz mallarının hiçbir dış tesir altında kalmaksızın sırf kendi rıza ve isteği ile şahsi mülkiyetinden çıkarıp hayır ve hasenat gayesi ile yine kendisi tarafından belirtilen şart ve hizmetlerin yerine getirilmesi için ebedi olarak tahsis etmesidir. Bu durumda vakıf kuran kişi ile vakıf (Vakfeden) kişi arasında vakfın hangi şartlara göre yürütüleceğini belirten yazılı belgelere de VAKFİYE denilmektedir.

Vakfiyeler, mahkemelerde Hakimler ve şahitler huzurunda tanzim edilen belgeler olmalarından dolayı tarihi kıymeti haiz güvenilir belgelerdir. Sadece vakıf hizmetlerinin nasıl yapılması gerektiğini değil, aynı zamanda; hukuki, tarihi, coğrafi, toplumsal, iktisadi, dini vb. yönlerden kültürümüzü yansıtan bilgiler açısından da çok önemli bir hazinedir.

Vakıflarımızdan bazılarıYENİ VAKIFLARIMIZ

Türkiye Eğitim Vakfı

Türkiye Körler Vakfı

Geri Kalmış Çocuklara Yardım Vakfı

Türkiye Sağlık ve Tedavi Vakfı

İstanbul Kültür ve Sanat Vakfı

Hava Kuvvetlerini Güçlendirme Vakfı

Kültür ve Turizm Vakfı

Türkiye Trafik Kazaları Yardım Vakfı

Türkiye Kanserle Savaş Vakfı

Türk Kültür Vakfı

Kara Kuvvetlerini Güçlendirme Vakfı

Deniz Kuvvetlerini Güçlendirme Vakfı

Dr. Ali Mümtaz Gülsoy Okutma Vakfı

Türk Spor Vakfı

Kültürel Eserler Vakfı

Milli Eğitim Bakanlığı Vakfı

Bir buğday tanesi

Sultan Süleyman kuşları çağırmıştı,
Bir tanesi zamanında gelemedi.
Sultan Süleyman öfkelendi,
Emrime karşı mı geliyorsun?
Seni cezalandırayım da gör, dedi.

Kuş, Süleyman’a dedi ki;
Sen koca bir sultansın,
Cinler, rüzgârlar emrinde senin,
Benim gibi bir kuştan ne istersin?
Dilersem yıkarım saltanatını senin.

Sultan Süleyman dedi ki;
Ey kuş, bu küçücük halinle,
Nasıl yıkacakmışsın saltanatımı?
Kuş dedi, ey sultan kendine güvenme,
Tacına, tahtına, gücüne güvenme.

Yakın şehirde bir vakıf var,
Kimsesizlere yardımı var,
Yolda kalmışa, garibe, yoksula,
Öksüze, yetime yardımı var,
Vakıf için ekilmiş bir tarlası var.

Uzatma ey kuş dedi Süleyman,
Bunun bizimle ne ilgisi var?
Ey Süleyman dedi kuş, beni dinle,
Şimdi uçup gider, vakıf malı tarladan,
Bir buğday tanesi, kapıp gelirim.

Ne olacak ki, bir buğday tanesinden?
Diye sordu sultan Süleyman.
Ey sultan, dedi kuş,
Bu buğday tanesi vakıf malıdır,
Senin malının içine atarım.

Bu buğday tanesi vakıf malıdır,
Bunda kurdun kuşun hakkı var,
Fakirin, yoksulun, kimsesizin hakkı var,
Tüyü bitmemiş yetimin hakkı var,
Bu buğday tanesi saltanatını yıkar.

Ahmet YÜCEL (10.04.2006)

Vakıf

Harman olur buğdayım aş için
Tarlada tohumum uçan bir kuş için
Hangi derde derman olayım çare için
Damlayan sular göl olur vakıf için

Bir elin nesi var? iki el gerek
Önümüze çıkar hep bir engerek
Türlü türlü çıkan sorunlar için,
İmdada yetişen bir vakıf gerek

Ağaç dikilir imece ile orman olur
Dağ başını almış dik yamaçlar duman olur
Her bağın bir bağcısı olur da,
Vakıfsız bir dünya viran olur

Neyyir Can'ım can gelir gayri
Kuruyan damardan kan gelir gayri
Millet el ele birlik olmuşsa eğer,
Düze çıkar dağlar, vakıf olur gayri

Neyyir Arıbaş

Yüreği Sevgi Dolu Ayşe Kızım

Beş yaşlarında bir kız çocuğu,
Bir gün haberleri izlerken televizyonda,
Afrika’daki aç, cılız çocukları görür,
Onların hâline çok üzülür,
Odasına geçip ağlar, ne yapacağını düşünür.

Mutfaktan ekmek alıp doğrar ve kırıntıları,
Televizyonun üzerindeki ızgaradan atar,
Ne zaman evde kimse olmasa tekrarlar,
Yüreği sevgi dolu bu kız çocuğu,
Yaptığı bu işle mutlu ve huzurludur.

Bir gün televizyon bozulur,
Eve tamirci çağırılır,
Televizyonu açıp bakınca usta,
Der bunun içi ekmek kırıntısı ile dolu,
Anne, baba hayretle bakar.

Tamircinin yanında, evin neşesi Ayşe’ye,
Bağırır çağırırlar, çok kızarlar,
Sonra annesi der niye böyle yaptı acaba?
Ayşe ile konuşur, Ayşe’yi dinleyince annesi,
Pişman olur, bağırıp çağırdığına.

Ayşe’ye sarılıp ağlar annesi,
Bağışla bizi kızım der,
Dinlemeden, sormadan kızdık sana,
Yüreği merhamet, şefkat dolu kızım,
Sana vakıfları anlatayım.

Kızım, senin gibi düşünen,
Yürekleri sevgi dolu, iyi insanlar,
Bir araya gelerek, vakıflar kurdular,
Kimi yolda kalmışa, kimsesize,
Kimi açlara, yoksullara el uzattı.

Tok, açın hâlini bilmeli,
İnsan insanı hep sevmeli,
Bugün sana, yarın bana demeli,
Okumak isteyene yardım etmeli,
Vakıfların görevini böyle bilmeli.

Ayşe kızım karar verdi,
Ben de vakıflar için çalışacağım, dedi,
Annesi sana da bu yakışır kızım, dedi,
Daha ilköğretimde okurken,
Bir vakıfta görev aldı.

Her zaman insanlara hizmet etti,
Pek çok çocuğu okuttu,
Öksüze, yetime anne oldu,
Evsizlere ev, işsizlere iş buldu,
Çalıştığı vakfa müdür oldu.

Çoğu zaman yardımları,
Kendi maaşından karşılardı,
Yüreği sevgi dolu Ayşe, mutluydu,
Yaptıklarını yeterli göremiyordu,
Kız çocuklarının okumasını istiyordu.

Biliyordu ki, kız çocukları merhametliydi,
Hepsinin yüreği sevgi doluydu, şefkatliydi,
İşte bunun için okumalıydı kız çocukları,
İsterse çalışmasınlar ama yine de,
Okumuş, bilgili birer anne olsunlar.

“Haydi, kızlar okula!”
Bu kampanyayı duyunca,
Çok sevindi Ayşe, gözleri doldu, ağladı,
Vakıf olarak bu işe gönül vermişti ya,
Bütün yurda yetmiyordu vakfın gücü.

Üç beş hayırseverin yardımları vardı,
Onunla en iyi hizmeti yapmaya çalışıyordu,
Bazen yardıma muhtaç birini gördüğünde,
Vakıf parasından harcamaya kıyamıyordu,
Kendi maaşından karşılıyordu.

Bir gün Ayşe’nin vakfındaki muhasebe müdürü,
O gün ödenmesi gereken borçları için,
Beş gün sonra maaşından vermek üzere,
Vakıftan borç almak istediğini söyledi,
Ayşe çok üzüldü, muhasebe müdürü iyi insandı.

Beş gün yaşayacağının senedi mi var?
Vakıf malından borç almak hangi kitapta yazar?
Yirmi beş günlük ücretini al ve görevi bırak,
Borç alsan, bir gün sonra ecel gelse, ne olacak?
Vakıf malında, tüyü bitmemiş yetimin hakkı var.

Ahmet YÜCEL (11.04.2006

Vakıflar (Gürsoy Solmaz)

Geçmişten bugüne ve bugün bile,
En güzel bir sosyal kurumdur vakıf…
Bir hayır, bir sevap olmuş vesile
Türk ruhuna uygun durumdur vakıf

Yapanlar dünyayı yaşamış, doymuş
Onlar ki varlıklı paşaymış, beymiş
Ebedi olmaya ne güzel şeymiş,
İslam’da ne iyi yorumdur vakıf…

Bizim tarihimiz dolu şeref, şan
Dünyada olmayan bize yakışan,
Vakıflar her yeri eylemiş vatan,
Tarihim, geçmişim varımdır vakıf…

Zengin olanların yaptığı eser,
Ölümden sonraki yaşayan değer,
Türklerin gittiği her diyar her yer,
Saz’ımdır, cura’mdır tar’ımdır vakıf…

Her fakir, her müşkül hatta her hane,
Görüp gideceği varmış bir tane,
İmaret, zaviye ve hastane,
Üç kıt’a, Balkanlar, Kırımdır vakıf…

Belde belde şehir şehir bu kurum,
İslam’ın Türklükle bulduğu yorum,
Bütün Anadolu,Bursa,Erzurum
İstanbul,Kayseri,Çorumdur vakıf…

Bugünde hizmeti olan vakıflar,
Sanmayalım yalnız dört sade duvar,
Orada hasenat, hayır dua var
Düzendir, sistemdir forumdur vakıf…

Gürsoy Solmaz, Erzurum