Aman Kazalara DİKKAT!

Günümüzde çocuğa her alanda ilgi artarken bazı konularda ihmal edilmektedir. Bunlardan biri de özellikle ev ve yakın çevresinde çocuklara uygun bir mekanın sunulmamasıdır. Bunun yarattığı sorunlardan en önemlilerinden biri de güvenlik sorunudur. Çocuklar güvenli olmayan evlerde uğradığı kazalar sebebi ile zarar görmekte, kalıcı hasarlar ve hatta ölümlere uzanan sonuçlarla karşılaşılmaktadır. Çocuğun gelişim dönemlerine uygun olarak ev ortamındaki fiziksel çevrenin uygun düzenlemesi yapılarak önlemler alınması durumunda ev kazaları azalmakta önlenebilmektedir.

Kazalarda bir çeşit çocuk hastalığı gibidir. Çocuk aşı olduğunda nasıl kızamık olmuyorsa, gerekli önlemlerin alınması ile kazalarda büyük oranda engellenebilir. Aynı şekilde hasta olduktan sonra nasıl tedavi edileceğinden çok, hasta olmaması için alınacak önlemler gibi, kazalara karşı alınacak önlemler daha önemlidir. Burada önemli olan, çocuğun yaşam deneyimlerini kazanırken kendisini çok fazla baskı altında ve sınırlandırılmış hissetmeden yetişkinin ona sağlayacağı çevrenin doğal engeli ile düzenlenmiş güvenli bir ortam ile gerçekleştirebilir. Bu şekilde çocuk güvenli bir ortamda özgür olabileceği gibi ebeveynin de hayatı kolaylaşmakta; dur, yapma, etme demeden, güvenli bir ortamda, çocuklarını yetiştirebilmekte, kendilerine de daha fazla zaman ayırabilirler.

Amerika’da yılda 2,5 milyon, ülkemizde de yüzbinlerce çocuk evde uğradığı kazalardan dolayı zarar görmekte, kalıcı hasarlar ve hatta ölümlere varan acı sonuçlar ile karşılaşılmaktadır. Her yıl ABD’de 14 yaşın altında 8.000 çocuk kazalar sebebiyle yaşamını kaybetmekte, 50.000 çocukta kalıcı sakatlıklara sebep olmakta ve araştırmalar da bu kazaların % 80-90 oranında önlenebilir olduğunu göstermiştir. Ayrıca istatistikler ev kazalarının %58’ inin çocuğun yanında bir yetişkin varken meydana geldiğini göstermektedir ki bu bize çocuğun bir yetişkinin devamlı denetiminde olsa dahi kazaların engellenemediğini göstermektedir.
Zamanının hemen hemen tamamına yakınını evde geçiren ve aynı zamanda da çevrelerini keşfetme ve öğrenme konusundaki merakları, büyükleri taklit etme özellikleri, devamlı hareket halinde olmaları, çevreyi keşfetme istekleri, deneyimleri olmadıkları için her şeyi ağzına götürme alışkanlıkları, el ve vücut maharetlerinin yetişkinlerden farklı olması ve kazalardan kendilerini koruyabilecek gelişimsel özelliğe henüz yeterince sahip olamamaları sebebiyle 0-6 yaş grubu çocuğu, kazaya uğrama oranı en yüksek grubu oluşturmaktadır. Okul öncesi çocuklar meraklı, araştırıcı, tehlikelerden habersizdir. Hareketlilik artmış, bağımsızlık duygusu artmıştır. Kendilerini tam kontrol edemez, neyin güvenli, neyin güvensiz/tehlikeli olduğunu bilemezler. Meraklı yapıları, sabırsız olmaları ve korkusuzca girişimci olmaları sebebiyle tehlikeli sorunlarla karşı karşıya gelirler. Evin içi gerekli önlemler alınmadıkça bebek için tuzaklarla doludur. Düşme, yanık, zehirlenme ve boğulma bu dönemde sık görülen ev kazası tipleridir. Emekleme döneminde ev aletlerinin kabloları, prizler ilgi alanlarıdır. Delik ve küçük aralıklara çivi, firkete, tel, kibrit çöpü gibi nesneler sokmaya bayılırlar. Yürümeye başladıklarında daha çok tehlike gösteren noktalara kolayca ulaşabilirler(merdiven, balkon, pencere gibi) Boylarınca ulaşabildikleri lavabo altı gibi alçak dolaplarda duran kimyasal temizleyicilere kolayca ulaşabilmekte, bunları içebilmektedirler. Ağır cisimleri devirip altında kalabilir, çaydanlığı devirip kendilerini haşlayabilir, ütü tahtasının devirip yaralanabilmektedirler.
Bebeğin emeklemeye başlayıp hareketlendiğinde keşfetmek için her yere, her nesneye dokunmak, tatmak ister. Artık onun için tehlikeli dönem başlamıştır ve evinizin güvenli hale getirilmesi zamanı gelmiştir. Evinizin tek katlı veya çok katlı oluşu, pencere, balkon ve merdivenlerin konumu ile mutfak, banyo, çocuk odası gibi, özel ve ortak yaşam alanlarının yapısal özellikleri, eşyaların, mobilyaların şekli, yerleşimi gibi kriterler yanında, çocuğunuzun yaşı, cinsiyeti ve başka kardeşi olup olmadığı gibi kişisel özelliklerini de dikkate alınarak güvenli hale getirilmesi gerekir.
Genel anlamda evinizi çocuğunuz için güvenli hale getirebilmemiz için önerebileceğimiz bazı güvenlik önlemleri;

Çocuğunuzun;
• Merdivenlerden düşmemesi ve açık mutfak, büyük kardeşin odası gibi girmesini istemediğiniz bölümlere kontrolsüz geçmesini önlemek için güvenlik kapıları,
• Pencere ve balkonlardan düşmesini önlemek için pencere güvenlik kilitleri,
• Dolap ve çekmecelere elini sıkıştırmaması ayrıca deterjan, ilaçlar ve bıçaklar gibi zararlı maddelere ulaşmasını önlemek için güvenlik kilitleri,
• Mobilyanızın ve şöminenizin keskin, sivri, kenar ve köşelerine çarpması durumunda canının acımasını ve yaralanmasını önlemek için özel köşe ve kenar koruyucuları,
• Ocağın ateşine, ocakta kaynayan sıcak maddelere ulaşmasını önlemek için ocak bariyerleri ve ocak düğmeleri ile oynamasını önlemek için koruyucular,
• TV, DVD gibi elektronik aletleriniz ile oynamasını önlemek için koruyucular,
• Elektrik prizleri ile oynamasını önlemek için priz koruyucuları ve yatak odasında güvenlikli gece lambaları,
• Banyoda küvet içinde kaymaması için banyo paspası ve küvette başını banyo bataryasına çarpmasını önlemek için batarya koruyucusu,
• Banyo suyu sıcaklığının kontrol edilebilmesi için banyo termometresi,
• Klozetin içine düşmesini, içine eşya atmasını, içindeki su ile oynamasını ve kapağına elini sıkıştırmasını önlemek için klozet güvenlik kilidi,
• Kapı ve pencerelere el ve parmaklarını sıkıştırmasını önlemek için parmak koruyucusu ve kapı tutucusu,
• Depremin yarattığı sarsıntı ile veya kendisinin tırmanarak mobilyaların üzerine devrilmesini önlemek için güvenlikli bağlama elemanları,
• Yataktan düşmesini önlemek için yatak bariyeri,
• Tırabzan ve balkon parmaklıklarına sıkışmasını veya arasından düşmesini önlemek için korkuluk güvenlik fileleri,
• Yüzme havuzuna düşmemesi, yetişkin denetiminin dışında havuza girmesini önlemek için havuz güvenlik bariyeri ve suda yüzmelerini kolaylaştırmak ve can güvenliğini sağlamak için geliştirilmiş özel cankurtaran mayoları,
Kullanılmalıdır.